مدیریت زمان در اوقات فراغت تابستانی

تابستان که می‌آمد، کودکی ما در کوچه های گرما زده سپری می‌شد. برخی نیز همه تابستان را به کاری مشغول ‌می‌شدند تا درآمدی کسب کرده و پولی برای خود پس انداز کنند. اوقات فراغت واژه‌ای …

تابستان که می‌آمد، کودکی ما در کوچه های گرما زده سپری می‌شد. برخی نیز همه تابستان را به کاری مشغول ‌می‌شدند تا درآمدی کسب کرده و پولی برای خود پس انداز کنند. اوقات فراغت واژه‌ای نبود که چندان به کارمان ‌بیاید. گرما که اندکی فرو می‌نشست، کوچه بود و توپ پلاستیکی و فریاد بچه‌ها که در آسمان بعدازظهر اوج ‌می‌گرفت. بازی آنقدر کش پیدا می‌کرد که تاریکی در هوا پخش شود و خستگی بر بدنمان بنشیند. دم غروب که ‌می‌شد، خانه جایی برای استراحت بود. خسته از یک بعد از ظهر تابستانی به خانه می‌آمدیم تا شب سپری شده و ‌روز دیگر آغاز شود. برای ما اوقات فراغت و نحوه سپری کردن آن به همین موضوعات ختم می‌شد.

‌این در حالی است که امروزه مفهوم اوقات فراغت و چگونگی گذراندن آن برای نسل‌های مختلف تغییر ‌کرده است. به این دلیل است که با نزدیک شدن به تابستان و فصل تعطیلی مدارس، به یکباره واژه اوقات فراغت و نحوه ‌گذراندن آن رسانه‌ای شده و در صحبت‌های بی‌شماری به آن اشاره می‌شود. همه این بحث‌ها پیرامون اوقات ‌فراغت از تغییر نگرش و رویکردی خبر می‌دهد که نسبت به این موضوع به وجودآمده است. مدیریت زمان، ‌شاخص اصلی این تغییر نگرش و برنامه ریزی برای اوقات فراغت است.

توجه به اوقات فراغت دانشآموزانی ‌که قرار است فصل تعطیلات خود را آغاز کنند از چنین زاویه‌ای اهمیت فراوان پیدا می‌کند؛ به این صورت که نحوه ‌تدوین برنامه برای سپری کردن درست این زمان، خود به شاخصی برای نـشـان دادن مـدیـریـت و بـرنامه ریزی تبدیل ‌می‌شود.‌ در تعاریفی که از سوی کارشناسان عنوان شده اوقات فراغت به زمانی گفته می‌شود که در آن افراد جدا از نقشی ‌رسمی ‌که برای رسیدگی به امور بر عهده دارند، یک دسته فعالیت‌های آزادانه و انتخاب گرایانه را انجام می‌دهند که ‌چگونگی گذران آن متناسب با سن، جنس، طبقه اجتماعی، درآمد، شغل و مکان زنـدگی افراد متفاوت است.

به ‌اعتقاد جامعه ‌شـنـاسـان و روانـشـنـاسـان، اوقـات فـراغـت در جنبه‌های مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ‌سیاسی با اهمیت و دارای کارکردهایی از جمله آزادی انتخاب و نوع فعالیت، اعتماد به نفس، خلاقیت و نوآوری، ‌مشارکت اجتماعی، حفظ سنت ها و آداب و رسوم، تجدید قوای نیروی کار و افزایش بهره وری اقتصادی و تعلق ‌سیاسی است. در نتیجه برنامه ریزی درست و اصولی برای آن، خود به شاخصی مطمئن برای سنجش تـوسـعـه تبدیل می‌شود. با توجه به اینکه قشر عظیمی ‌از افراد جامعه ما را جوانان و نوجوانان تـشـکـیـل مـی‌دهـنـد، نـحـوه بـرنامه‌‌ریزی برای اوقات فراغت ایـــــــــن قـــــــــشــــر اهــــمـــــیـــــت فــــراوان پیدا می‌کند.‌

برنامه ریزی

در تابستان بخشی از دغدغه خانواده‌ها به چگونگی نحوه برنامه‌ریزی برای ‌اوقات فراغت فرزندان برمی‌گردد. این دغدغه از آنجا رنگ اهمیت به خود می‌گیرد که بعد از سپری شدن یک سال ‌تحصیلی، جوانان و نوجوانان دوران استراحت تابستانی خود را آغاز کرده و در نتیجه زمان آزاد بیشتری در ‌اختیار دارند. نحوه گذراندن این زمان در میان این اقشار متفاوت است. برخی با ثبت نام در کلاس‌های مختلف ‌ترجیح می‌دهند که در این مدت موضوعات فوق برنامه مورد علاقه خود را پیگیری کنند.‌‌ ‌دامنه این کلاس ها نیز از موضوعات هنری تا موضوعات ورزشی در نوسان است. برخی نیز سفر و گردش و ‌تفریح را در اولویت قرار می‌دهند.

عده‌ای هم هستند که مدت زمان در اختیار خود را بدون هیچ تغییر و تحولی ‌سپری کرده و موضوع خاصی را در اولـــــویــــت قرار نـمی‌دهـــــنـد.با تمام این تفاوت ها در نحوه نگرش به سپری کردن ‌زمان آیا می‌توان از مدیریتی درست برای ساماندهی اوقات فراغت سخن گفت. عده ای از ‌کارشناسان جهت گیری اوقات فراغت به یک مدت زمان محدود در تابستان را اشتباه دانسته و بر این اعتقادند که ‌اوقات فراغت و نحوه سپری کردن آن فقط به این فصل محدود نمی‌شود.‌‌از زاویه‌ای دیگر برخی نیز معتقدند که منحصر دانستن برنامه‌ریزی برای اوقات فراغت دانش آموزان اشتباه است، زیرا در این نحوه برنامه‌ریزی سایر اقشار جامعه به فراموشی سپرده می‌شوند.

با این حال نکته‌محوری ‌در تمام این گفته به نحوه مدیریت زمان در دوره‌های مختلف باز می‌گردد. از این نظر توجه درست به مدیریت ‌زمان و بهره‌وری بهینه از ساعاتی که در اختیارمان قـرار دارد در اولـویـت قـرار مـی‌گـیـرد.‌‌‌به اعتقاد کارشناسان، امروزه "مدیریت زمان" در علم مدیریت از جایگاه ویژه ای برخوردار است، زیرا با استفاده از راهکارهای "مدیریت زمان" می‌توان بازدهی را افزایش داد و با بهره‌گیری مناسب از "زمان" از اتلاف وقت ‌و هزینه‌های سنگین پیشگیری کرد. از این رو، مدیریت زمان، علم کنترل زمان و استفاده صحیح از آن نیز نامیده می‌شود. با توجه به این نکته می‌توان به شناخت بهتری از نحوه سپری کردن زمان فراغت درهر فصلی از سال دست یافت. اگر این زمان مربوط به فصل مشخصی از سال باشد و قشر هدف در آن جوانان و نوجوانانی باشند که سال ‌تحصیلی خود را سپری کرده و اکنون درایام تعطیلا‌ت به سر می برند ، آنگاه بهتر می‌توان درباره نحوه و چگونگی ‌برنامه ریزی برای آنها سخن گفت.