امنیت و صنعت گردشگری

با رکود و کاهش مسافرت به دنبال جنگ خلیج فارس و پس از آن حوادث ۱۱ سپتامبر, متخصصان بازاریابی و دولت ها تلاش زیادی کردند تا دوباره امنیت را به مقاصد گردشگری باز گردانند

یکی از مهم ترین فاکتورها که رونق و توسعه گردشگری در گرو آن است، «امنیت گردشگران و مقصدهای گردشگری» است. ناپایداری جریانات سیاسی داخلی برخی کشورها، همچون اوضاع کنونی سریلانکا، پاکستان، عراق، افغانستان و... به علاوه جنگ بین المللی علیه تروریسم باعث کاهش و رکود گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان شده است.

با رکود و کاهش مسافرت به دنبال جنگ خلیج فارس و پس از آن حوادث ۱۱ سپتامبر، متخصصان بازاریابی و دولت ها تلاش زیادی کردند تا دوباره امنیت را به مقاصد گردشگری باز گردانند. برخی کشورها با به کارگیری اقدامات مناسب توانستند در فرودگاه ها، هواپیماها و مقاصد گردشگری آرامش و امنیت نسبی که در طول چند سال گذشته از بین رفته بود را بازگردانند و گردشگران را به بازدید مجدد ترغیب کنند. وجود صنعت گردشگری در یک منطقه و تردد گردشگران در یک مقصد موجب به وجود آمدن امنیت می شود، اما این قضیه همیشه صادق نیست، چون در برخی مواقع وجود پدیده گردشگری و رفت و آمد گردشگران باعث ناامنی شده است. با این وجود صنعت گردشگری و مقوله امنیت ارتباط تنگاتنگی با هم دارند یعنی اگر امنیت نباشد، صنعت گردشگری نیز عرض اندام نخواهد کرد. به طور مثال کشور لبنان به عنوان یکی از زیباترین کشورهای های خاورمیانه یک مقصد دیدنی برای گردشگران اروپایی محسوب می شود و توانست در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به ترتیب ۲۷۸۰۰۰/۱ و ۱۴۰۰۰۰/۱ نفر گردشگر خارجی را جذب کند، اما با وقوع جنگ ۳۳ روزه با اسرائیل صنعت گردشگری این کشور دچار رکود و آسیب جدی شد به طوری که تعداد گردشگران ورودی به این کشور در سال ۲۰۰۶ با کاهش ۸/۶ درصدی به ۰۶۴۰۰۰/۱ نفر رسید. متولیان گردشگری این کشور پس از جنگ گزارش دادند که هتل های این کشور خالی از مسافر شده و بسیاری از تاسیسات و امکانات گردشگری بر اثر اصابت گلوله و بمب به شدت تخریب شدند. اکنون این کشور با تلاش مضاعف درصدد بازسازی تاسیسات گردشگری و تلاش در جهت بازگرداندن امنیت به منطقه است تا به این وسیله گردشگران با آرامش خاطر به دیدن لبنان بیایند.

دیگر تجربه های تلخ که صدمات جبران ناپذیری بر صنعت گردشگری جهان وارد کرد حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر بود که طی آن برج های دو قلوی آمریکا در آتش سوختند و بزرگ ترین لطمه را بر فعالیت های جهانگردی و صنایع وابسته وارد کرد.با زیر سوال رفتن امنیت گردشگری در بزرگ ترین مقصد گردشگری جهان - نیویورک - مسافران از ترس و وحشت دیگر حاضر نمی شدند سوار هواپیما شوند و امنیت در این وسیله نقلیه سریع السیر زیرسوال رفت. شرکت هواپیمایی سوییس ایر اعلام ورشکستگی کرد خطوط هوایی بسیاری از کشورهای جهان به دلیل کمبود مسافر پروازهای خود را لغو کردند و تا حد ورشکستگی پیش رفتند و نیروهای انسانی خود را تعدیل کردند.

همین طور در هفتم جولای سال ۲۰۰۵ بمب گذاری متروی لندن گزارش شد که تاثیر منفی زیادی بر صنعت گردشگری بسیاری از کشورها گذاشت. علاوه بر بمب گذاری مترو، شیوع بیماری جنون گاوی در سال ۲۰۰۰ و ۲۰۰۱ در چند منطقه بریتانیا صنعت گردشگری این کشور را تحت تاثیر منفی قرار داد.

همان طور که فعالیت های تروریستی، جنگ و کودتاهای داخلی، قاچاق انسان و مواد مخدر، آدم ربایی و... تهدیدی عمده برای گردشگری محسوب می شوند، بلایای طبیعی نظیر زلزله، توفان، سونامی، بهمن، بیماری های واگیر همچون سارس، مالاریا و آنفلوآنزای مرغی و... در کاهش امنیت یک منطقه تاثیر زیادی داشته و به نوبه خود صنعت گردشگری مناطق مختلف جهان را دچار رکود کرده و رشد و آهنگ توسعه گردشگری را در برخی مناطق متوقف، کند یا کاهش داده است.

بیماری سارس (بیماری حاد تنفسی) در شهر Foshan استان Guangdong چین شایع شد. این بیماری مسری قابلیت انتشار در مسیرهای پروازی بین المللی را دارد.طبق آمار و اطلاعات سازمان بهداشت جهانی ۱۰۰ر۸ مورد به این بیماری مبتلا شدند که ۹۱۶ نفر فوت کردند. هر چند که تعداد تلفات این بیماری به نسبت کم بود اما تاثیر عمده ای بر مسافرت و جهانگردی گذاشت.

براساس اطلاعات منتشر شده از سوی شورای اقتصاد ملی مالزی گردشگران ورودی به مالزی ۳۰ درصد کاهش یافته و نرخ اشغال هتل ها در سراسر کشور به ۳۰ تا ۵۰ درصد در مقایسه با سال قبل کاهش و تا آخر ماه آوریل همان دوره رزرو بلیت هواپیما ۴۰ درصد کاهش یافت.

به گفته فرانسسکو فرانجیالی، دبیر کل سازمان جهانی جهانگردی بزرگ ترین و پرتاثیر ترین حادثه ای که تاکنون در تاریخ جهانگردی به وقوع پیوسته سونامی سال ۲۰۰۴ در اقیانوس هند بود. این زلزله مهیب که در قعر اقیانوس و در سواحل سوماترای اندونزی به وقوع پیوست و امواج آن ۱۴ کشور را در اقیانوس هند دربر گرفت و بیش از ۰۰۰ر۲۳۰ نفر تلفات و ۷/۱ میلیون نفر بی خانمان شدند. از دیگر بلایای طبیعی که اثرات و تلفات جانی و مالی فراوانی در برداشت می توان به زلزله مهیب و مهلک بم سال ۱۳۸۲ در ایران اشاره کرد که بیش از ۰۰۰ر۶۰ نفر را به کام مرگ کشاند. بر اثر این زلزله «ارگ تاریخی بم» یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایران به طورکامل تخریب شد که البته تاکنون راهکاری برای جذب گردشگران به این منطقه ارایه نشده است.

زاهد قادری