قیصر فوتبال از اصول تاکتیکی و روانشناسی فوتبال می گوید

موفقیت هر گروهی تا حد زیادی به دانش, مهارت و توانایی اعضای گروه بستگی دارد پیدا کردن افراد نابغه برای هر شغلی اولین مرحله خلق همکاری های بی نظیر انسانی است گروه های بزرگ را کسانی می سازند که از جذب افراد بهتر از خودشان نمی هراسند دانلسون فورسایت خوزه مورینیو, سرمربی سابق چلسی اولین عامل موفقیت در یک کار گروهی را برگزیدن صحیح ابزارها می داند

«فرانتس بکن باوئر» ستاره اسبق تیم ملی فوتبال آلمان و جهان به گونه کنایه آمیزی از تیم های آفریقایی و آسیایی به دلیل عدم بهره گیری از یک متخصص روانشناس در اردوی تیم های فوتبال انتقاد کرد. وی معتقد است بعضی از تیم ها فقط حضور در جام جهانی را مورد اهمیت قرار داده اند اما برای موفقیت در این رقابت ها تلاش نمی کنند. فوتبال، امروز فراتر از یک ورزش مرزهای کشورها را درنوردیده و به یک صنعت بین المللی تبدیل شده است.صنعتی که رابطه تنگاتنگی با تبلیغات، سیاست و غرور ملی پیدا کرده است. امروز، این تجارت بزرگ به آوردگاهی برای رقابت های روانی ملت ها تبدیل شده، به گونه ای که برخی از تیم ها در جام جهانی آن را همانند آوردگاه جنگ مقدس شمرده و با سر دادن شعارهای ملی سعی بر تحریک احساسات میلیون ها انسان در اقصی نقاط جهان داشتند. شرایط به گونه ای پیش می رود که به اهمیت روزافزون این رشته ورزشی منجر خواهد شد. به اینگونه که کشورها با سرمایه گذاری های هنگفت در لیگ های حرفه ای فوتبال و استخدام مربیان طراز اول جهان به جست و جوی موفقیت در این رشته ورزشی نشسته اند.در این مقاله ابتدا مروری بر بعضی از عوامل موفقیت تیم های حاضر در ادوار مختلف جام جهانی خواهیم داشت و در ادامه به آوردن مثال هایی از تیم های ملی و باشگاهی موفق جهان می رسیم. بکن باوئر عوامل زیر را در موفقیت تیم ها مؤثر می داند:

۱) بازیکنان

۲) تیم مربیگری

۳) تاکتیک تیمی

۴) قدرت بدنی و تغذیه

۵) پیشینه ورزشی کشور و لیگ فوتبال

▪ انتخاب بازیکنان

موفقیت هر گروهی تا حد زیادی به دانش، مهارت و توانایی اعضای گروه بستگی دارد. پیدا کردن افراد نابغه برای هر شغلی اولین مرحله خلق همکاری های بی نظیر انسانی است. گروه های بزرگ را کسانی می سازند که از جذب افراد بهتر از خودشان نمی هراسند. (دانلسون فورسایت) خوزه مورینیو، سرمربی سابق چلسی اولین عامل موفقیت در یک کار گروهی را برگزیدن صحیح ابزارها می داند. او بازیکنان را به ابزاری در دست مربیان تشبیه می کند و معتقد است همانند صحنه شطرنج، این مربیان هستند که با تفکرات و تاکتیک های خود از این ابزار ها سود می جویند و نتیجه را رقم می زنند. تیم های ملی کشورهای مختلف با توجه به تمام دارایی هایشان بایدمجموعه ای هماهنگ را می ساختند و آنها را در کنار یکدیگر آزمایش می کردند تا برای این رقابت آماده شوند اما واقعیت امر به گونه ای دیگر رقم خورد؛ بسیاری از مربیان از نام بسیاری از بازیکنان بزرگ گذشتند و آنها را به نیمکت دوختند یا اصلاً دعوت نکردند. خوزه پکرمن، مربی تیم ملی آرژانتین با عدم دعوت از چند بازیکن در مرحله مقدماتی انتقادهای فراوانی را به جان خرید. هنوز هم بسیاری از کارشناسان عدم استفاده از لیونل مسی را اصلی ترین علت حذف تیم ملی آرژانتین و شکست این تیم مقابل تیم ملی آلمان در جام جهانی ۲۰۰۶ می دانند. لاولپه، مربی تیم ملی مکزیک، صرفاً به خاطر اختلافات خانوادگی، خونسکا، بهترین مهاجم این تیم را ۷۰ دقیقه مقابل تیم ملی ایران نیمکت نشین کرد.دومه نش، مربی تیم ملی فرانسه هم دیوید ترزگه را به جرم اینکه با فرانک ریبری در یک ماه به دنیا آمده و طالع بینی به او اجازه استفاده همزمان از این ۲ بازیکن را نمی دهد، تا آخرین بازی او را به بازی نگرفت.

سر الکس فرگوسن، مدرس دانشگاه تربیت مربی منچستریونایتد، در مورد انتخاب بازیکنان نکات زیر را حائز اهمیت می داند:

۱) در انتخاب بازیکن جوان برای یک تیم فوتبال، باید به بررسی گزینه هایی با تناسب اندام پرداخت. به طوری که مطلوب ترین حالت ممکن برای بازیکنان برابر بودن طول ساق پا با ران و پایین تنه با بالاتنه می باشد.

۲) بازیکنان ضعیفی که قادر به استفاده از هر ۲ پای خود هستند به بازیکنان قدرتمند ارجحیت دارند، چرا که می توان به تقویت بازیکن ۲ پا پرداخت و وی را در تاکتیک مناسب به کار گرفت.

۳) مقیاس انتخاب بازیکنان، توانایی فعلی و آینده نزدیک آنان است و در صورتی که از آمادگی جسمانی مناسبی برخوردار باشند، سن چندان اهمیتی ندارد.

۴) دفاع وسط ترجیحاً باید بلند قد و سرزن و البته سرعتی باشد و مدافعان کناری باید در توپ دزدی و تکل زدن و مقابله با استارت های سرعتی مهارت داشته باشند.

۵) برای یک دروازه بان، اولین شرط بلندی قد او است. یک دروازه بان ماهر اما کوتاه، همانند «خورخه کامپوس» دروازه بان تیم ملی مکزیک، در جام جهانی ۱۹۹۴ ناکام خواهد ماند.

۶) هافبک های کناری باید با توانایی دریبل زدن و استارت های سریع انتخاب شوند.

۷) مهاجم کاذب باید توانایی بالایی در دریبل زدن و پاس های «تودر» داشته باشد.

۸) مهاجمانی با قد نسبتاً بلند و دریبل زن به مهاجمانی که صرفاً از ضربه سر برای رسیدن به گل استفاده می کنند، ارجحیت دارند.

۹) در اختیار داشتن حداقل ۲ هافبک دفاعی سرعتی و تکل زن برای موفقیت تیم بسیار ضروری است.

بر خلاف باور عمومی که هر چه ستارگان یک تیم بیشتر باشند احتمال موفقیت یک تیم بیشتر است، باید توجه داشت تنوع تا زمانی سودمند است که اعضای گروه بسیار ماهر باشند.این به این معنا است که حضور ۲ هافبک طراز اول جهان در کنار یکدیگر، لزوماً به معنای قدرتمند شدن خط هافبک تیم نیست. اگر هر دوی آنها وظایف مشابهی داشته باشند و نتوانند در نقش مکمل هم حاضر شوند همان اتفاقی خواهد افتاد که برای تیم کهکشانی رئال مادرید طی ۴ فصل گذشته اتفاق افتاده است. جمع شدن ستارگانی همچون زیدان، فیگو، بکهام، امرسون و گراوسن که تفاوت چندانی در سبک های بازی با یکدیگر ندارند، منجر به ضعف مشهود رئال مادرید در فصل های گذشته شده است. علاوه بر موارد فوق، باید دانست که گروه ها با افزایش تعداد نفرات، ناکارآمدتر می شوند(رینگلمن) در فصل نقل و انتقالات اخیر، خوزه مورینیو با فروش بازیکنان بزرگی همچون دامین داف،گود یانسن و هرنان کرسپو به نکته فوق جامه عمل پوشاند. او در مصاحبه مطبوعاتی بعد از این اتفاقات گفت کثرت حضور مهاجمان طراز اول جهان در تیم او همانند دروگبا، کرسپو و شوچنکو، منجر به ناکارآمدی خط حمله آنها شده است.

▪ تیم کامل مربیگری

برخلاف گذشته که هر بازیکنی از میادین بازیگری خداحافظی می کرد بلافاصله رو به مربیگری می آورد، امروزه قوانین سختگیرانه ای برای مربی شدن توسط فیفا تصویب شده است. مربیان باید در یک دوره ۱۰ ساله آموزشی همراه امتحان شرکت کنند تا بتوانند در سطح اول فوتبال جهان مربیگری کنند. این دوره از مقطع درجه ۳ آسیا شروع و به مدرسین فیفا ختم می شود. امروزه دیگر نمی توان به صرف حضور یک مربی صاحبنام به موفقیت تیم امیدوار بود. مطالعات دانشگاه کلن آلمان نشان می دهد تیم مربیگری متشکل از یک سرمربی، چند مربی تمرین دهنده، چند آنالیزور، یک متخصص تغذیه و یک روانشناس ورزشی، شانس موفقیت به مراتب بیشتری نسبت به مربیانی که انفرادی همه امور را بر عهده می گیرند، دارند. سرمربی همانند یک هدایت کننده عهده دار مدیریت تیم است و تصمیم نهایی در ارنج بازیکنان برعهده او است. معمولاً تمامی مصاحبه های مطبوعاتی را سرمربیان انجام می دهند و در نهایت آنها هستند که مسئول شکست و ناکامی یا موفقیت تیم ها هستند. یک نکته جالب توجه در مورد سرمربیان این است که تا کنون تمامی تیم هایی که یک بار جام جهانی را فتح کرده اند از سرمربیان مربیان کشور خود بهره گرفته اند.در جام جهانی گذشته هم این نکته حائز اهمیت اعمال شد و مربیان اکثر تیم های بزرگ از همان کشور انتخاب شده بودند. یورگن کلینزمن از آلمان، دومه نش فرانسوی،کارلوس آلبرتو پریه را برزیلی و.... گواه این مدعا هستند. خوزه مورینیو معتقد است مربی باید با بازیکنان رابطه مستقیم داشته باشد و از داشتن مترجم خود داری کند.او که خود مربیگری را در حین مترجمی در تیم های مطرحی همچون بارسلونا فرا گرفته به خوبی می داند رابطه مستقیم مربی و بازیکنان چقدر می تواند در موفقیت تیم تأثیرگذار باشد. مربیان به عنوان دستیاران و مشاوران فنی سرمربی، عهده دار تمرین دادن تیم قبل از مسابقه و آماده سازی آن هستند.مربیان خود به ۳ دسته مربی، بدنساز و مربی دروازه بانان تقسیم می گردند. آنالیزورها افرادی هستند که با کامپیوتر و آمار سروکار دارند و با تماشای بازی تیم های رقیب، آنها را از لحاظ فنی ارزیابی می کنند. بررسی تعداد پاس های کوتاه و بلند و تشخیص نوع تاکتیک تیمی رقیبان، از وظایف آنالیزور ها به شمار می رود.

توانایی تخصصی در بررسی بازی ها و روند یک بازی، یک زمینه اساسی برای کار موفق یک مربی می باشد. در آنالیز بازی و بازیکنان، تجربه و تخصص یک مربی تجلی خاصی پیدا می کند. فراگیری تخصص راهبری و هدایت تمرینات به نسبت آسان است. مثلاً کتب علمی می تواند در این زمینه راهگشای خوبی باشد. البته این در کیفیت یک مربی خوب مشروط است. در آنالیز روند بازی و بازیکنان، علاوه بر علم تخصصی در زمینه علمی آن، تاکتیک، تجربه طولانی، دید تیز و حس ششم الزامی است. اهداف و وظایفی که افراد در آنالیز بازی های فوتبال دنبال می نمایند، می تواند متفاوت باشد. مربی برای دادن اطلاعات، اقدامات لازم برای هدایت بازی و همچنین نتیجه گیری از عملکرد تمرینات انجام شده، محتاج به اطلاعات در مورد رقبای آتی، بازیکنان مورد نیاز باشگاه به منظور تقویت تیم، وضعیت فعلی بازی و قدرت تیم است. آنالیز به ۲ صورت انجام می شود: یکی به صورت مستقیم و زنده یعنی هنگام بازی و یا بعد بازی یعنی آنالیز بایگانی ضبط شده اما امروزه روانشناسی ورزشی بحثی نسبتاً جدید در فرآیند مربیگری است.

در گذشته نه چندان دور، هیچ نامی از این قشر به گوش نمی رسید و دامنه فعالیت آنها به تدریس در دانشگاه های کانادا و آمریکا محدود می شد اما همان طور که جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان نشان داد، هر ۸ تیم رسیده به مرحله نهایی از حضور یک روانشناس ورزشی سود می جستند.

استرس حاکم بر این جام و تمامی تورنمنت های فعلی جهان این باور را در سطح اول فوتبال جهان پدید آورده که با کمک گرفتن از روانشناسان ورزشی میزان استرس بازیکنان و حتی مربیان را کاهش دهند تا موجب تقویت انگیزه آنها شوند. برای مثال روانشناسان ورزشی تیم ملی مکزیک ۴۸ ساعت قبل از مسابقه از مربیان و بازیکنان خواستند هر گونه تماسی با دنیای خارج از هتل از جمله خانواده هایشان را قطع کنند. روانشناسان ورزشی با بررسی نحوه عملکرد بازیکنان در باشگاه ها و نقاط ضعف و قوت آنها، معمولاً به کمک تمرینات و استفاده از موسیقی و دوره های آموزشی، آنها را برای مسابقه آماده می کردند. روانشناسان ورزشی، راهنمایی و مجموعه دستورالعمل های قابل لمس ارائه می دهد که چطور تیم در موقعیت های رقابتی و مسابقه، بهترین استراتژی های روحی را به دست آورد. پیش از بازی آلمان و ایتالیا در نیمه نهایی جام جهانی ،۲۰۰۶ مربیان تیم ملی ایتالیا از مسئولان کشور خود درخواست حضور یک روانشناس اجتماعی -ورزشی را برای حل مشکل جو ورزشگاه کردند. آنها در تمرین ۴ ساعته که روز قبل از بازی انجام دادند به کمک بلندگوهای قدرتمند صدای تماشاچیان بازی آلمان و آرژانتین را که ضبط کرده بودند، پخش کرده و اینگونه تیم را برای بازی فردا آماده کردند. یا در مثالی دیگر، در فصل ۲۰۰۵-۲۰۰۴ در بازی رفت مرحله حذفی نیمه نهایی لیگ اسپانیا، تیم های رئال مادرید و رئال زاراگوسا، نتیجه بازی ۶ بر یک به نفع زاراگوسا رقم خورد.

مسئولان رئال مادرید برای بازی برگشت از تدابیر زیر سود جستند:

۱) در ورزشگاه تمرینی خود تماشاچیان را به گونه ای چیدند که به کمک پوشش آنها در سطح ورزشگاه، نتیجه ۵ بر صفر به نمایش در آید.

۲) در تمامی نقاط پر رفت و آمد ورزشگاه بر روی کاغذهایی با ۲۰ سانتی متر طول و ۳۰ سانتی متر عرض، نتیجه ۵ بر صفر را حک کرده بودند.

۳) بازیکنان را وادار کردند در هر ۷ روز قبل از بازی نهایی، به بازی با پلی استیشن بپردازند و در آن، بازی را به گونه ای تنظیم کرده بودند که زاراگوسا به راحتی گل بخورد.

۴) با توجه به این نکته که به طور کلی کاهش فضا منجر به پرخاشگری و احتمال اشتباه در محاسبات سریع ذهنی می شود، بر خلاف تاکتیک همیشگی تیم و به پیشنهاد روانشناس تیم از حضور یک مهاجم بسیار دونده در محوطه حریف استفاده کرده و به این ترتیب ضریب خطای مدافعان زاراگوسا را بالا بردند و در مقابل بازیکنان تیم خود را مجبور به تمرین در سالن کردند تا به تقویت قدرت تصمیم گیری سریع در فضای کم برای انتقال توپ بپردازند.

۵) روانشناس ورزشی تیم با استناد به مطالعات روانشناسی دانشگاه کلن به مربی تیم پیشنهاد حمله مضاعف در دقایق پایانی نیمه اول و دقایق آغازین نیمه دوم را داده بود چرا که بر اساس آن مطالعات، تمرکز دفاعی در ۵ دقیقه پایانی نیمه اول و ۵ دقیقه آغازین نیمه دوم بسیار پایین می آید و تیم ها سریعتر و راحت تر مرتکب اشتباه شده و گل دریافت می کنند.

۶) در ۵ دقیقه اول بازی با حفظ توپ در زمین خودی و اصرار بر پاس های دقیق و کوتاه، مانع دستیابی تیم حریف به توپ گشتند و اینگونه قدرت حفظ توپ خود را به رخ حریف کشاندند؛ هر چند در این دیدار رئال مادرید تنها موفق شد ۴ گل به ثمر برساند.

برای مثال هایی دیگر می توان به اختلاف دیرینه اولیور کان و ینس لمن دروازه بانان مشهور تیم ملی آلمان پرداخت. این ۲ که در تمرینات هرگز با هم حرف هم نمی زدند به توصیه روانشناس تیم هنگامی که زمان نواختن ضربات پنالتی در دیدار آلمان - آرژانتین رسید، همدیگر را در آغوش گرفتند و کان برای لمن آرزوی موفقیت کرد. یا در بازی افتتاحیه جام جهانی هنگامی که کلینزمن «بالاک» کاپیتان تیم را نیمکت نشین کرده بود، پس از گل اول آلمان، آن ۲ همدیگر را در آغوش کشیدند و به شادی پرداختند. یا در جام باشگاه های اروپا هنگامی که بارسلونا در حالی که چلسی ۱۰ نفره شده بود ۲ بر یک جلو افتاد، مورینیو بلافاصله از نیمکت بلند شد و به تشویق بازیکنان خود پرداخت و آنها را به جبران نتیجه فراخواند. به هر حال به نظر می رسد حضور یک روانشناس ورزشی در کنار هر تیم فوتبال می تواند به بهبود روابط بین بازیکنان و مربیان منجر شود و شانس موفقیت تیم را بالاتر ببرد.

▪ تاکتیک تیمی

نحوه چیدمان بازیکنان در زمین و حرکت آنها را تاکتیک تیمی نامند. اینکه در ترکیب یک تیم از چند مدافع و چند هافبک و چند مهاجم استفاده شود را تاکتیک تعیین می کند. در اولین تورنمنت های جهانی اکثر تیم ها از دفاع های ۳ نفره پوششی استفاده می کردند. در دهه های ۴۰ و ۵۰ سیستم بازی ۳-۵-۲ بیشترین مورد استفاده را در نحوه چیدن مهره ها در زمین داشت اما امروز در هیچ یک از تیم های ملی ما دیگر شاهد دفاع ۳ نفره نیستیم و این سیستم منسوخ گردیده است. امروز پر طرفدارترین سیستم های ارنج ۴-۴-۲ ۴،-۴-۱-۱ ۴،-۲-۳-۱، ۴-۵-۱ ، ۴-۳-۲-۱ و ۴-۱-۴-۱ است.

از تیم های اروپایی، منچستریونایتد، میلان و رئال مادرید ۴-۴-۲ بازی می کنند و چلسی و یوونتوس نیز ۴-۲-۳-۱ را برگزیده اند. بارسلونا هم اخیراً از سیستم ۴-۳-۳ استفاده می کند.

الف) دفاع

در تمامی سیستم های فوق دفاع خطی ۴ نفره وظیفه دفاع از دروازه را بر عهده دارد و هافبک های دفاعی در این امر به آنها یاری می رسانند. امروزه حضور هافبک های دفاعی در تمامی ترکیب ها مشهود است.درست است که بازی این بازیکنان چندان تماشاگر پسند نیست اما آنان با تخریب بازی هافبک های تیم حریف، موجب بازیسازی در میانه میدان برای تیم خود می شوند. در میان سایر پست ها، همیشه هافبک های دفاعی در فصل نقل و انتقالات قیمت بالایی را به خود اختصاص داده اند و این گواهی بر ارزش حضور این بازیکنان در زمین است. امروزه گرانقیمت ترین هافبک های دفاعی جهان، ماکلله و اسی ین با دستمزد ۱۲۰ هزار پوند در هفته می باشند.

ب) هافبک

در سیستم های امروزی، داشتن ۲ گوش کناری سرعتی و دریبل زن بسیار حائز اهمیت است. گواه این مدعا هم قیمت بالایی است که تیم های باشگاهی حاضرند برای بازیکنانی مانند آرین روبن، جو کول، کریستیانو رونالدو و دیوید بکهام بپردازند. بازیکنان کناری خلاق هنگامی که بازی در وسط زمین گره خورده باشد، به کمک تیم آمده و با بردن بازی به کناره ها و سانتر از طرفین، نظم دفاع مقابل را به هم می ریزند و موقعیت های گلزنی فراهم می کنند.همچنین هنگامی که تیمی در دقایق پایانی بازی (۷۵ الی ۹۰) نتیجه را در دست داشته باشد، بهترین راه برای گذراندن زمان بردن بازی به کناره ها و دریبل زدن و گرفتن اوت و کرنر های مکرر است که این امر به کمک بازیکنان خلاقی همچون روبن و رونالدینیو امکان پذیر خواهدبود. همچنین بازیکنانی که بتوانند در بازی های بسته، با خلاقیت خود گره بازی را بازکنند و با ایجاد تنوع در خط هافبک به ساختار حمله تیمی نظم ببخشند، از ارزش بالایی برخوردارند.

ج) خط حمله

جز سیستم ۴-۴-۲ که بر حضور ۲ مهاجم اصرار دارد، اکثر سیستم های امروزی وظیفه حمله را به یک تک مهاجم سپرده اند و با پوشش مناسب و حضور تیمی در محوطه جریمه حریف، به دنبال گلزنی هستند.پست CF یا همان مهاجم کاذب در سیستم های فوق وظیفه ارسال پاس به کناره ها و پاس های عمقی را بر عهده دارد و موتور متحرک تیم است.مهاجم کاذب توسط هافبک های دفاعی که وظیفه توپ دزدی و تخریب بازی حریف را بر عهده دارد، تغذیه می شوند.بر خلاف سال های آخر دهه ۶۰ که اکثر تیم ها با ضربات سر به گل می رسیدند، امروزه به خاطر حضور مدافعان بلند قد در مرکز خط های دفاعی، دیگر نمی توان به این روش به عنوان مسیر قطعی برای رسیدن به گل اطمینان کرد.امروزه ۲ نکته مهم در بازی تمامی تیم های طراز اول جهان مشهود است:

۱) تیم های بزرگ سیستم تیم را بر مبنای مهره های کلیدی خود می چینند و این سیستم به خودی خود ارزشمند نیست.

۲) تیم های بزرگ با تغییر ناگهانی سیستم های خود موجب سردرگمی خط هافبک و دفاع تیم مقابل می شوند.

برای مثال در بازی آلمان و آرژانتین در جام جهانی ،۲۰۰۶ تیم آرژانتین در طول ۹۰ دقیقه ۹ بار تغییر سیستم داد. آنها که با ۴-۲-۳-۱ بازی را شروع کرده بودند، با توجه به خطوط دفاعی فشرده آلمان در دقیقه ۲۰ بازی به ۴-۱-۴-۱ روی آوردند و باز در دقایق پایانی نیمه اول به ۴-۴-۲ تغییر سیستم دادند. حتی در دقایق پس از گل آلمان، آرژانتین رو به بازی با سیستم کاملاً تهاجمی ۳-۴-۱-۲ آورد. اساتید تغییر سیستم در فوتبال کنونی جهان، کارلوس «آلبرتو پریه را» مربی تیم ملی برزیل و «فابیو کاپلو» مربی تیم رئال مادرید هستند.

▪ قدرت بدنی

با نگاهی گذرا به مطبوعات پس از جام جهانی و تأملی بر مصاحبه های ملی پوشان ذهن به یک نقطه خاص کشیده می شود. تمامی بازیکنان از ضعف جسمانی خود در مقابل حریفان می نالند. قدرت بدنی به نوبه خود از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر موفقیت یک تیم است.تیم های باشگاهی هر ساله ۳ ماه قبل از شروع مسابقات به کارهای بدنسازی می پردازند و پیش از مسابقات بزرگ جهانی همچون المپیک و جام جهانی هم زمان کافی برای آماده سازی تیم ها از لحاظ بدنی وجود دارد. تغذیه مناسب و تمرینات هوازی می تواند جزو برنامه های بدنسازی یک تیم باشد.

▪ تغذیه

به واسطه ورزش، عضلاتی تشکیل می یابد که برعکس لایه چربی، تحول فعال دارد و کالری اضافی مصرف می کند. طاقت و حرکت پذیری و هماهنگ پذیری برای تندرستی با اهمیت است. تمرین طاقت می تواند نبض حالت آرامش را به واسطه تقویت عضله قلب آهسته کند. از این راه، احتیاج بدن به اکسیژن حتی با کمترین ضربان قلب تأمین می شود. بر طبق تعریف قدیمی از آمادگی ورزشی، هدف نهایی از سلامتی جسمی و روحی این است که ورزشکار را قادر سازد به راحتی با فشارهای زندگی روزمره مقابله کند. برای رعایت تندرستی، تمرین ملایم خیلی با اهمیت است که عضلات را فقط مقداری تحت فشار بیاورد که بتواند احتیاج خود را به اکسیژن از طریق خون تأمین نماید. از طرف دیگر، فشار زیاد به عضله مانع گرفتگی برای آن می شود. عضله برای تولید اکسیژن لازم به واسطه جریان تحول شتاب زده مجبور به تحمل فشار شدید می شود. رساندن مواد لازم و مورد نیاز برای عملکرد بدن لازم است تغذیه متنوع و سودمند هم باشد. می توان مواد غذایی را به دسته های زیر تقسیم کرد. چربی ترکیبی از کربن، هیدروژن و اکسیژن است که محتوی اسید آلی، یعنی اسید های چربی است که مربوط است با ۳ دسته الکل گلیسرین. این است که در تغذیه انسان انرژی را عرضه می کند. بدن، چربی را به ۹۵ تا ۹۹ درصد جذب می کند. چربی در مقایسه با مواد غذایی اساسی دیگر، دارای ارزش انرژی بالاتری است. به عنوان عرضه کننده انرژی ممکن است به جای هیدرات ذغال و پروتئین جایگزین شود. بدن همیشه محتاج به پروتئین به وسیله تغذیه است. وجود پروتئین ماده ضروری برای ساختمان عضلات، همچنین به عنوان ماده سوختنی به کار می آید.مهمترین منبع های پروتئین در تغذیه انسان عبارت است از شیر، پنیر، گوشت، ماهی، نان جو، نخود، لوبیا و عدس اضافه بر مواد غذایی که ارزش کالری دارند، اندام های انسان به مواد غذایی اساسی بدون ارزش کالری هم احتیاج دارد که مواد معدنی یا نمک معدنی نامیده می شود۷. نوع از آن (کلسیم، فسفر، پتاسیم، سدیم، کلر، گوگرد، منیزیم) بجز اکسیژن، کربن، هیدروژن و ازت که همه پروتئین ها، چربی ها و هیدرات های ذغال را تشکیل می دهند، بدن انسان ۹۹ درصد از این ۱۱ عنصر تشکیل شده است.

یک درصد باقی مانده به ۳۰ تا ۴۰ عنصر دیگر تقسیم می گردد که عنصر کمیاب نامیده می شود. نمک های معدنی و عناصر کمیاب در ساختن استخوان و بافت های دیگر مؤثر هستند. هیدرات ذغال ترکیبی است از کربن، هیدروژن و اکسیژن. هیدروژن و اکسیژن به همان نسبت که آب در هیدرات ذغال هست، در آن وجود دارد.هیدرات ذغال در گیاه به وسیله تأثیر مشترک کلروفیل و روشنایی خورشید ایجاد می شود و معمولاً بخش اصلی ماده گیاه را تشکیل می دهد و بخشی در بدن انسان استعمال می گردد و بخشی در روده به عنوان سنگینی غذایی اهمیت دارد و تخلیه روده را پیش می برد. در میان انواع مختلف هیدرات ذغال، انواع شکر و آهار مهمترین است زیرا آن، عرضه کننده انرژی واقعی است برای کار عضلانی بدن ما. مهمترین عرضه کنندگان هیدرات ذغال عبارت است از محصولات غله، سیب زمینی، شکر، حبوبات و سبزی.

● پیشینه ورزشی یک تیم و لیگ یک کشور

معمولاً تیم هایی به مراحل پایانی جام های جهانی راه پیدا می کنند که دارای لیگی منسجم و پیشینه قوی در فوتبال باشند.نگاهی به ۴ تیم برتر جام جهانی ۲۰۰۶ نیز گواه این مدعا است.تیم های ایتالیا، فرانسه، آلمان و پرتغال دارای بهترین و با نظم ترین لیگ های دنیا هستند. علاوه بر داشتن یک لیگ منظم و ساختار مناسب حضور لژیونر ها در لیگ های اروپایی می تواند نقطه قوت تیم های ملی محسوب شود. لیگ های معتبری همچون لیگ اسپانیا، انگلستان، ایتالیا و آلمان، پرورشگاه مناسبی برای ستارگان فوتبال جهان هستند. تمامی بازیکنان حاضر در مرحله نهایی جام جهانی در یکی از لیگ های فوق توپ می زدند.کشورهای دنیا در زمینه لیگ های خود رویکردهای مختلفی دارند اما صورت کلی برنامه های توسعه آنها، پرورش بازیکنان بومی در کشور خود و ترانسفر کردن آنها به لیگ های معتبر است.این پروژه، هم منبع درآمدی بر ای باشگاه ها خواهد بود و هم آینده فوتبال کشور ها را تضمین می کند.امروزه باشگاه هایی مانند آژاکس آمستردام هلند و بارسلونای اسپانیا با تشکیل تیم های زیر ۸ سال، زیر ۱۲ سال و زیر ۱۶ سال در حال پرورش ستارگان آینده جهان فوتبال هستند.

این در حالی است که تیم هایی همانند رئال مادرید،رقیب دیرینه بارسلونا، دل بر ثروت بالا و قدرت خرید خود بسته و پرورش استعداد ها را به فراموشی سپرد اند. تاریخ نشان داده، در دراز مدت تیم هایی موفق تر بوده اند که بر داشته ها و پرورش یافته های خود متکی بوده اند. نتیجه امروزه با رشد روزافزون رسانه های جمعی و تبدیل شدن فوتبال به یک سرگرمی جهانی و همه گیر شدن آن، آموزش و تحصیل در این صنعت امری سودآور به نظر می آید. داشتن یک لیگ منسجم با بازیکنان سرشناس و باشگاه های موفق می تواند منجر به جذب اسپانسر های بزرگ دنیا شود و منابع مالی سرشاری را به یک جامعه وارد کند. فوتبال، امروز فراتر از یک صنعت، مرزهای کشور ها را درنوردیده و می رود که به بی رقیب ترین ورزش جهان از لحاظ درآمدزایی برسد.عواملی که در مقاله برشمردیم، گوشه ای چند از نکات مؤثر در موفقیت یک تیم بود.مسلماً سرمایه گذاری منطقی و پرورش مربیان و روانشناسان ورزشی می تواند آینده فوتبال را تضمین کند.