زمان بندی ایران برای مذاکره

در آستانه برگزاری مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه ۱ ۵, اخبار گوناگون و متنوعی درباره محتوای پیشنهادهای هر یک از دو طرف ارائه می شود که می تواند حاکی از گام های جدید برای رسیدن به یک توافق اولیه در خصوص مذاکرات آتی باشد

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیروز وارد ژنو شد و گفت‌وگوهای هسته‌ای از امروز در محل «کاخ ملل» دنبال خواهد شد. در آستانه برگزاری مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵، اخبار گوناگون و متنوعی درباره محتوای پیشنهادهای هر یک از دو طرف ارائه می‌شود که می‌تواند حاکی از گام‌های جدید برای رسیدن به یک توافق اولیه در خصوص مذاکرات آتی ‌باشد.

در آخرین خبر و در شرایطی که طرفین مذاکرات هسته‌ای اظهار می‌کنند که هنوز هیچ پیشنهاد رسمی میان دو طرف منتقل نشده، برخی منابع آگاه غربی از ارائه پیشنهادهایی از سوی آمریکا به ایران خبر می‌دهند که تفاوت‌های مهمی با پیشنهادهای سابق دارد. محمدجواد ظریف همچنین در بدو ورود خود به ژنو در جمع خبرنگاران حاضر شد و اعلام کرد که کوتاه کردن زمان مذاکرات هدف ما است. به گزارش «ایسنا» رییس هیات مذاکره‌کننده ایران با ۱+۵ گفت:‌ مذاکرات ژنو اولین آزمایش برای ایران است که میزان جدیت ۱+۵ را بسنجد. محمدجواد ظریف گفت: من به این مذاکرات بدبین نیستم؛ اما باید حسن‌نیت طرف مقابل و اراده سیاسی آنها را در عمل ببینیم. اگر این اراده وجود داشته باشد، می‌توانیم در یک آینده قابل‌تصور به راه‌حل برسیم. ظریف خاطرنشان کرد: کوتاه‌ کردن زمان مذاکرات یک هدف برای ما است، چرا که معتقدیم به طول انجامیدن بیش از حد مذاکرات باعث بی‌اعتمادی می‌شود. وزیر خارجه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره بسته جدید ایران، گفت: بسته پیشنهادی ما حاضر است و براساس آن چارچوبی مشخص برای حل مساله هسته‌ای ایران ارائه شده است، البته باید از سوی دو طرف مورد بررسی قرار گیرد. ما آمادگی داریم در ژنو به ملاحظات و سوالات طرف مقابل درباره بسته خود پاسخ دهیم. او ادامه داد: ما توقع داشتیم ۱+۵ با آمادگی به ژنو بیایند؛ اما فکر می‌کنیم برخی هیات‌ها برای بررسی بیشتر موضوعاتی که در جلسات فردا و پس‌فردا مطرح می‌شود به زمان بیشتری نیاز دارند. هر چند که ما معتقدیم این زمان باید کوتاه باشد تا جلسات آینده نیز شکل گیرد. وزیر خارجه ایران همچنین گفت: طرح ما دارای سه مرحله مقدماتی، میانی و نهایی است و مرحله مقدماتی آن می‌تواند ظرف یکی دو ماه و حتی کمتر انجام شود. ما معتقدیم این موضوع می‌تواند در یک سال حل و فصل شود و موضوع هسته‌ای ایران به مساله‌ای عادی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تبدیل شود، به شرط اینکه طرف مقابل حسن‌نیت داشته باشد.

نیاز به همراهی داخلی و خوداری از قضاوت عجولانه است

همچنین وزیر امور خارجه یک شب قبل از سفر به ژنو در صفحه فیس بوک خود نوشت: فردا برای مذاکرات ۱+۵ عازم ژنو خواهم بود. ان‌شاءالله در جلسه افتتاحیه این مذاکرات، چارچوب پیشنهادی ایران برای راه‌حل هسته‌ای را ارائه خواهم داد و سپس همکاران من مذاکرات را با اعضای ۱+۵ ادامه می‌دهند و در صورت ضرورت من هم مداخله خواهم کرد. همان‌طور که قبلا هم گفته‌ام، فردا تازه شروع یک راه دشوار و نسبتا زمانبر است. امیدوارم تا چهارشنبه بتوانیم در مورد نقشه راهی برای رسیدن به راه‌حل به تفاهم برسیم؛ ولی حتی در صورت حسن نیت طرف مقابل، برای توافق در مورد جزئیات و شروع به اجرا احتمالا به یک جلسه دیگر در سطح وزرا نیاز خواهیم داشت. گرچه ما تلاش خواهیم کرد که در سریع‌ترین زمان مذاکرات را به نتیجه برسانیم و اجازه ندهیم مذاکره خود به هدف تبدیل شود، ولی نباید فراموش کنیم که تیم مذاکره‌کننده جدید تلاش دارد روندی را که ۶ سال ادامه داشته و به هیچ توافقی نینجامیده است، تغییر دهد. بدون آنکه قصد قضاوت داشته باشم، معتقدم که حتما مذاکره و تلاش برای رسیدن به تفاهم دشوارتر و پرمخاطره‌تر از اعلام مواضع صرف است. به همین دلیل نیاز به همراهی داخلی و خودداری از قضاوت‌های عجولانه و به ویژه اظهارنظرهای سیاسی و جناحی برای این مذاکرات بیشتر از هر زمان دیگری است. توقع ما از دوستان رسانه‌ای و سایت‌هایی که در ۶ سال گذشته حمایت بی‌دریغ خود را (حتما با حسن نیت و توجه به شرایط کشور) از تیم مذاکره‌کننده قبلی کشور گسیل می‌داشتند، این است که لااقل چند روزی به ما فرصت دهند و قبل از شروع مذاکرات، با فضاسازی و شایعه پراکنی و حتی ترجمه غلط اظهارات، اقدام به تخریب این حرکت ملی نکنند. همچنین به گزارش «تابناک»، باراک اوباما، رییس‌جمهوری آمریکا، موافقت اصولی خود را با ادامه برنامه هسته‌ای ایران از جمله ادامه غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد اعلام کرده است؛ بنابراین، هم‌اکنون آنچه دو طرف درباره آن دچار اختلاف نظر هستند، حجم اورانیوم غنی شده و نوع سانتریفیوژهای به کار رفته در تاسیسات هسته‌ای ایران است. افزون بر این، اوباما مایل است تاکید ایران بر این موضوع را که برنامه هسته‌ای کشور صرفا دارای مقاصد صلح آمیز است و ایران هرگز در پی دستیابی به بمب هسته‌ای بر نخواهد آمد، بپذیرد؛ محور اصلی این رویکرد، پذیرش فتوای مقام معظم رهبری در ممنوعیت سلاح هسته‌ای از سوی اوباما خواهد بود. به این ترتیب، مهم‌ترین مساله‌ای که هم‌اکنون درباره آن توافق شده، ادامه فعالیت سانتریفیوژهای پیشرفته IR-۲ ایران و در واقع شمار این سانتریفیوژ‌ها برای ایران است. حجم اورانیوم غنی شده‌ای که ایران می‌تواند ذخیره کند، موضوع دیگری است که باید درباره آن توافق شود. در ادامه این جو مثبت، وزیر امور خارجه آمریکا گفت که پنجره دیپلماسی با ایران درباره برنامه هسته‌ای‌اش در حال باز شدن است، ولی «به توافق نرسیدن بهتر از رسیدن به توافقی بد است.» خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا این اظهارات را روز یکشنبه توسط ماهواره از لندن خطاب به یک کنفرانس سیاست خارجی در کالیفرنیا به میزبانی کمیته امور عمومی آمریکا- اسرائیل (آیپک) بیان کرد. وزارت امور خارجه آمریکا بحث‌هایی از اظهارات کری را منتشر کرد. کری در اظهاراتش به آیپک گفت: در حال حاضر پنجره دیپلماسی در حال باز شدن است، اما می‌خواهم بدانید که چشم‌های ما نیز باز است. وزیر امور خارجه آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: ما اگرچه به دنبال یک راه‌حل صلح‌آمیز برای حل موضوع برنامه هسته‌ای ایران هستیم، کلمات آنها باید با اعمالشان مطابقت داشته باشد. ما در هر تعاملی با ایران مواظب نیازهای امنیتی اسرائیل هستیم. در سوی دیگر، هیات مذاکره‌کننده ایران به سرپرستی محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان که راهی ژنو شده است، در نشست افتتاحیه در روز نخست شرکت می‌کند و پس از آن مذاکرات در سطح معاونان دو طرف ادامه می‌یابد.