هدایت فعالیت های جمعی شهروندان

در هر فعالیت جمعی به عنوان عملی که از شهروندان انتظار می رود, پاسخ های مناسب از سوی رهبران محلی و هدایت گران فعالیت های جمعی واجد اهمیت بسیاری است

در هر فعالیت جمعی به عنوان عملی که از شهروندان انتظار می رود، پاسخ های مناسب از سوی رهبران محلی و هدایت گران فعالیت های جمعی واجد اهمیت بسیاری است.

متاسفانه حتی برای هدایتگران کارکشته نیز مشکل است که کاملا تاثیر اقدامات خود را بر رفتار و طرز تلقی هم محله ای ها یا گروه کاری درک کنند. علا وه بر این یکی از نگرانی های تعدادی از رهبران محلی کهنه کار این است که نمی توانند مردم محله را به حد کافی وادار به خلا قیت کنند. زیرا جوانان و افراد محله به مسوولیت ها به طور محدودی می نگرند و مایل نیستند از حد و مرزهایی که خودشان تعیین کرده اند، فراتر روند. آنها باید اطمینان حاصل کنند که جوانان محله آنچه را که رهبر محله می گوید، به درستی درک می کنند.

رهبر محله در مواجهه با بروز مشکل به دنبال مقصر نمی گردد بلکه تائید می کند : اگر جوانی مساله را درک نکند و اشتباهی رخ دهد، من باعث بروز آن خطا شده ام. بنابراین این شعار در کار فعالیت های جمعی در شهروندان یک محله وجود دارد که رهبران محلی آنچه را پاداش دهند به دست می آورند، نه آنچه را می خواهند. در نتیجه، جوانان در محله آنچه را کنترل می گردد انجام می دهند ، نه آنچه را مورد انتظار است. براین اساس اگر حرکت و فعالیتی جمعی در محله راه اندازی شده باشد که به نحو موثری در حال انجام بوده و در عین حال ساماندهی خوبی نیز برای آن صورت گرفته باشد عمل یک رهبر می تواند به جوانان و اعضای گروه انگیزه دهد. از این نظر، یادگیری نحوه استفاده موثری از پاداش ها و تنبیه ها برای دستیابی مستمر به نتایج مثبت موردانتظار حائز اهمیت است.

اهداف هدایت فعالیت های جمعی را می توان در قالب موارد زیر نام برد:

- آشنایی با پاسخ های متداول رهبران محلی در فعالیت های جمعی

- مشخص کردن بهترین پاسخ ها از سوی رهبر محلی

- به کارگیری روش های اصلا ح در روند انجام فعالیت های گروهی

بحث دوم تفاوت در پاسخ دهی است. اگر شما یک رهبر محلی هستید که فعالیت های شهروندان را در محله هدایت می کنید لا زم است با سه نوع پاسخ آشنا شوید:

الف) نادیده گرفتن و پاسخ ندادن

در بسیاری از موقعیت ها تلا ش این است که با نادیده گرفتن برخی از رفتارها آنها را خاموش سازند. در اغلب موارد این عمل نوعی بی توجهی و رد شدن تلقی می شود و نمی تواند روی رفتار جوانان محل تاثیر بگذارد.

ب) تنبیه کردن

این روش با پاسخ منفی به رفتار یک جوان در گروه به قصد عدم تشویق بروز آن رفتار در آینده سروکار دارد. تعیین مجازات و غر زدن دو نمونه از رفتارهای تنبیه کننده یک رهبر گروه محلی است.

ج) پاداش دادن

این روش، ارتباط رفتارهای مطلوب با نتایج ارزشمند حاصل از فعالیت های جوان یا عضو گروه را شامل می شود. تمجید، شناساندن به گروه ها یا محله ای دیگر، ارائه جایزه ای حتی مادی انواعی از پاداش دادن هستند. تشویق نکات مثبت بر اهداف متمرکز می یابد و به جای این که به چیزهای منفی که مخل حرکت گروه است، توجه کند به حرکت های درست تمرکز می یابد.

بحث سوم اصلا ح رفتارها است. شاخص یک رهبر محلی موفق، توانایی او در ایجاد رفتار استثنایی در جوانان است. این روش با استفاده از فرایند ۹ مرحله ای شکل دهی رفتار، می تواند در قلمرو وسیعی از رفتارهای نوجوانان و جوانان محل به کار رود. این مراحل می توانند رفتارهای نامقبول را مقبول سازند یا رفتار مقبول را به رفتار استثنایی تغییر دهند.

در نهایت باید تلا ش کرد پس از به کارگیری روش های ۹ گانه اصلا ح رفتار، کیفیت بازخوردهای خود را بهبود بخشید.

- به افراد گروه نشان دهید پیام بازخورد چیست؟ چرا بازخورد تا این حد مهم است و بازخورد چه چیزی را بیان می کند؟

- پس از تلا ش مذکور مشخص کنید که آیا جوانان می دانند که از لحاظ تلا ش تیمی در حال حاضر در چه وضعیتی هستند؟

- محتوای بازخورد باید کاملا مشخص باشد تا امکان بهبودی حاصل آید. پیام مربوط به بازخورد باید روشن، واضح، دقیق و مشخص باشد وگرنه اعتبار کل آن خدشه دار خواهد شد. مهم این است که در زمینه عملکرد فعلی و فرصت های آتی جوانان در انجام فعالیت های محلی صادق باشیم و با سعه صدر با آنها برخورد کنیم. باید جوانان از نارسایی های خود در فعالیت های محلی آگاه شده تا بتوانند آنها را شناسایی کرده و در جهت بهبود خود راه های مختلفی را محک بزنند.

فکر می کنید چنانچه روش های مورد نظر را به کار گیرید، فعالیت های جمعی شما چگونه خواهند بود؟

نویسنده : دکتر سیدحمید آتش پور، سعیده لندران اصفهانی