تنیس ایران و بازگشت به جایگاه اصلی

حضور تقی اکبری ، قهرمان افسانه ای آسیا در تیم ملی تنیس کشورمان چنان قدرتی به تنیس ایران بخشیده بود که همه به یاد دارند ابر قدرت تنیس آسیا یعنی ژاپن چگونه بارها در چندین رقابت مختلف مغلوب ایران شد.

تقی اکبری با بیش از ۱۵ سال بیشترین سابقه حضور در تیم ملی را دارد. نام او به عنوان باسابقه ترین بازیکن در کنار منصور بهرامی به عنوان دارنده بیشترین عنوان قهرمانی بازی انفرادی در سایتهای رسمی خبری تنیس جهان دیده می شود. تقی اکبری ،کاپیتان تیم ملی تنیس کشورمان در سال ۱۹۶۹ بدون انجام مسابقه مقدماتی به جدول اصلی مسابقات رولند گروس ( ROLAND GARROS) دعوت شد و در همان سال بعد از انجام مسابقه مقدماتی با موفقیت به جدول اصلی مسابقات ویمبلدون راه یافت. مقام قهرمانی رده انفرادی مسابقات قهرمانی آسیا (۱۳۵۴)، نایب قهرمانی رده انفرادی بازیهای آسیایی تهران ، نایب قهرمانی رده دونفره مسابقات قهرمانی آسیا به اتفاق برادر کوچکترش حسین اکبری (۱۳۵۰) و مقام سومی تیمی در بازیهای آسیایی از جمله عناوین قهرمانی او و تیم ملی تنیس ایران است. این نابغه تنیس ایران بعد از دوران قهرمانی خود به مربیگری مشغول شد . در سال ۱۳۶۷ در پی دعوت مسئولان ورزشی آلمان، او برای آموزش و ترویج این رشته در شهر مونشن گلادباخ مشغول به کار شد و تا کنون هم در این کشور به سر می برد. عناوینی که تیم تنیس کشورمان در آن سالها به دست آورد افتخاراتی است که تا کنون تکرار نشده و اکنون جای آن را دریغ علاقمندان تنیس از نتایج هر ساله تیم ملی گرفته است.تیم تنیس ایران امسال بعد از شکست در رقابت های تنیس گروه دوم جام دیویس در آسیا اکنون به گروه سوم این رقابت ها سقوط کرده است.

در این رقابت ها که در تابستان گذشته در مجموعه ورزشی انقلاب برگزار شد تیم تنیس ایران با شکست در برابر قزاقزستان به دسته سوم سقوط کرد. فدراسیون تنیس در پاسخ به خبرنگارانی که دلایل این شکست را جویا شدند کمبود بودجه و کم بضاعتی تنیس کشور را دلیل این شکست عنوان کرد. مشکلاتی که فدراسیون به آن اشاره می کند از دلایل انکار ناپذیر این ناکامی هاست .رییس فدراسیون تنیس کشور در روزهای نخست مسئولیت خود ،دعوت از پیشکسوتان و صاحب نظران این رشته و استفاده از نکات مشورتی آنها را از اهداف و سیاست های فدراسیون تنیس اعلام کرد و با این سخن خود مایه امیدواری علاقمندان این رشته شد. اما باید به این جلسات اضافه شود.

شیرزاد اکبری ، مربی و پیشکسوت کهنه کار تنیس با اشاره به این نکته، معضل فعلی تنیس ایران را بی توجهی مسئولان ورزشی به این رشته می داند. عدم حمایت کافی مسئولان از قهرمانان تنیس و بازیکنان سطوح کشوری و ملی باعث شده که بازیکنان همزمان با حضور در تیم ملی برای تأمین هزینه های خود اقدام به آموزش شاگردان تنیس نمایند. عبدالحمید حیدری ،یکی دیگر از مربیان و پیشکسوتان تنیس می گوید در جلسه ای با رییس فدراسیون این موضوع با او در میان گذاشته شده و خروشی وعده رسیدگی به این معضل را داده است. این وعده ظاهراً عملی شده و ماهیانه مبلغی برای بازیکنان ملی در نظر گرفته شده است که این را هم باید از اقدامات مثبت فدراسیون کنونی دانست.

متاسفانه در سالهای گذشته مسوولان فدراسیون و هیاتهای تنیس تلاش چندانی در جهت آموزش حرفه ای قهرمانان انجام نداده اند و حتی از دعوت مربیان خارجی برای برگزاری کلاس های آموزشی و ارتقاء کیفیت و سطح آگاهی مربیان و بازیکنان نیز خودداری شده است. فدراسیون تنیس می تواند با دعوت از مربیان مطرح خارجی و تشکیل کلاس های توجیهی و آموزشی در درجه نخست سطح آگاهی نیروهای باتجربه خود را بالا ببرد و به این وسیله زمینه را برای پیشرفت جوانان و نوجوانان حاضر در این رشته فراهم کند. از سوی دیگر با این کار در مرحله زیربنایی نیز سرمایه گذاری بجایی انجام می گیرد.

اکنون دو تن از پیشکسوتان صاحب نام تنیس ایران که بعد از سه دهه همچنان نامشان اعتبار تنیس ایران است در خارج از کشور مشغول آموزش و دیگر فعالیت ها در جهت گسترش و ارتقای این رشته ورزشی هستند. تقی اکبری که در ابتدای این مطلب به عناوین قهرمانی او اشاره شد در آلمان به سر می برد. منصور بهرامی نیز که هنوز با وجود سنش به مسابقاتی همچون مسابقات ستارگان تنیس در ایران و جهان دعوت می شود اکنون در فرانسه است. این دو ستاره ملی کشورمان تجربیات چندین ساله خود را برای ارتقای تنیس دو کشور خارجی به کار بسته اند در حالیکه در داخل کشور با وجود نیازی که کاملا مشهود است استفاده ای از این سرمایه ها نمی شود.

در سال ۱۹۹۶ مسوولان وقت فدراسیون تنیس از طریق ITF از یکی از مربیان مطرح خارجی دعوت کردند و یک دوره کلاس مربیگری حرفه ای بین المللی برای مربیان درجه یک کشور تشکیل دادند که بسیاری از همین مربیان و پیشکسوت ها اکنون آماده ارائه داشته های خود به سایر مربیان و آموزش دادن نوجوانان هستند.

درست است که بودجه فدراسیون ناچیز است و با بودجه سالانه ۶۰ تا ۷۰ میلیونی انتظار چندانی نمی توان داشت اما با اندکی تدبیر می توان با استفاده از مشورت مربیان داخلی و خارجی به ارتقای این ورزش در سطح قهرمانی کمک کرد.

یکی دیگر از موانع و ناکارامدیهای موجود ، حرفه ای نبودن تنیس در کشور و عدم برگزاری لیگ پویا برای استعداد یابی و رشد جوانان و نوجوانان است. سال گذشته به همت فدراسیون و هیات تنیس تهران کارگاهی تحت عنوان آموزش مینی تنیس برای اولین بار و با حضور مدرسی از یکی از کشورهای عربی برگزار شد. هدف از این کارگاه و اساساً ورزش مینی تنیس ، استعداد یابی نوجوانانی است که با شرکت در ورزشی که شباهتهای زیادی به تنیس دارد اما امکانات و شرایط آن بسیار مهیاتر از تنیس است ، خود را برای ورود به این رشته آماده می کنند. مسئولان برگزار کننده این کارگاه در حقیقت قصد داشتند مربیانی برای فعالیت در مدارس تربیت کنند تا در سالهای آینده در مدارس دخترانه و پسرانه کشور در کنار ورزش هایی چون فوتبال ، والیبال یا بسکتبال ، مینی تنیس هم اضافه شود . در همه جای دنیا برای نتیجه گرفتن در رشته های مختلف ورزش قهرمانی استعداد یابی و سرمایه گذاری در رده های سنی پایین صورت می گیرد. در رشته تنیس هم این شیوه که تا کنون چندان مورد توجه قرار نمی گرفت ، با جدی گرفتن مینی تنیس عملی خواهد شد. این کارگاه اقدام بسیار مفیدی بود که با استقبال مربیان تنیس رو به رو شد.

سالهاست که هیچ یک از مراجع در تشکیلات تنیس کشور به طور جدی اقدام به برگزاری کلاس مربیگری و آزمودن (تست) افراد حائز شرایط و سپس صدور کارت مربیگری یا تاییدیه برای قبول شدگان این کلاسها نکرده است. گاه این کلاسها بدون اطلاع رسانی گسترده و در سطحی محدود با شرکت کنندگانی انگشت شمار برگزار شده که کارایی چندانی نداشته است. به این ترتیب نه تنها سطح آگاهی مربیان این رشته ارتقا نمی یابد بلکه شرایط حاکم بر آموزش تنیس در کشور دچار آشفتگی می شود. تشکیل کمیته ای با حضور مربیان و پیشکسوت ها برای برگزاری اردوهای دو تا سه هفته ای در سطوح سنی مختلف و برگزاری آزمون های متعدد و البته برگزاری منظم بازی های لیگ ، دعوت از تیم های صاحب اعتبار تنیس آسیا و حتی دنیا و برگزاری مسابقات آماده سازی ، تشکیل یک کمیته فنی قوی برای ارزیابی عملکرد تیم ملی و برگزاری کلاس های مربیگری برای مربیان فدراسیون با هدف جلوگیری از ورود افراد غیر متخصص و غیر حرفه ای به این رشته از جمله راهکارهایی است که می تواند به خارج شدن تنیس قهرمانی ایران از شرایط کنونی کمک کند. تنیس ایران که زمانی برای عنوان قهرمانی آسیا تقلا می کرد اکنون در تکاپوی ماندن در دسته سوم آسیاست. در سالهای اخیر تنها نکته ای که تنیس ایران را در آسیا و شاید در جهان مطرح کرده حضور داوران ایرانی در مسابقات منطقه ای و گاه جهانی است. داوری تنیس ایران اکنون در آسیا از جایگاه خوبی برخوردار است اما این بدون شک کافی نیست. در آستانه مسابقات بعدی جام دیویس اکنون زمان آن است که از همه توان و سرمایه ملی برای بروز شرایط ناگوار دیگر در این عرصه جلوگیری شود.

●جدول رده بندی ۲۰۰۵ تیم های تنیس

« گرفته شده از سایت دیویس کاپ»

RankNation

۱ Croatia

۲ Spain

۳ Slovak Republic

۴ Russia

۵ Argentina

۶ Australia

۷ USA

۸ France

۹ Belarus