شاخص های فعالیت های اقتصادی

در آموزه های اسلامی چه شاخص هایی برای فعالیت های اقتصادی پربرکت معرفی شده است؟
در پاسخ به این سؤال با نگاهی کوتاه به سیره نظری و عملی علی(ع) برخی شاخص های یک فعالیت اقتصادی سالم …

در آموزه های اسلامی چه شاخص هایی برای فعالیت های اقتصادی پربرکت معرفی شده است؟

در پاسخ به این سؤال با نگاهی کوتاه به سیره نظری و عملی علی(ع) برخی شاخص های یک فعالیت اقتصادی سالم و پردرآمد را مطرح می کنیم:

۱- توصیه و تشویق به کار و حرفه

علی(ع) در گفتار و سلوک خود توصیه و تشویق به کار و حرفه و تخصص نموده و عنایت خداوند متعال را نسبت به افرادی که دارای شغل و حرفه معینی هستند بیان فرموده و آن را بهتر از مال و ثروتی می داند که از طریق گناه و ستم به دیگران به دست آمده باشد.

علی(ع): ان الله عزوجل یحب المحترف الامین، خداوند انسان دارای شغل و حرفه ای را که امانتدار باشد، دوست می دارد. (الحیاه ، ج۳، ص ۱۶۳)

آن حضرت در بیانی دیگر می فرماید: الحرفه مع العفه خیر من الغنی مع الفجور.

پیشه با پاکدامنی بهتر از توانگری با گناه است. (غررالحکم، ج۱، ص ۹۴۲)

۲- تأکید بر حضور در محل دادوستد و تجارت

علی(ع) در حدیثی از قول پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: «مرالنبی(ص) علی رجل معه سلعه یرید بیعها فقال: علیک باول السوق. پیامبر(ص) بر مردی گذر کرد که متاعی داشت وی خواست آن را بفروشد، آن حضرت فرمود: اول بازار برو و آن را بفروش. (جامع احادیث الشیعه، ج ۸۱، ص ۹۲) در این حدیث شریف حضرت صاحب کالا را توصیه و راهنمایی می کند تا جهت کسب و کار به بازار برود زیرا بازار محل کار و تلاش و دادوستد و تأمین هزینه های زندگی انسان است.

۳- تأکید بر تجارت و دادوستد

علی(ع) در این زمینه می فرماید: «اتجروا بارک الله لکم فانی سمعت رسول الله(ص) یقول ان الرزق عشره اجزاء تسعه فی التجاره و واحده فی غیرها». کسب و تجارت کنید، خداوند برای شما برکت قرار داده است، زیرا من از رسول خدا شنیدم که می فرمود: رزق و روزی ده قسمت است که نه قسمت آن در تجارت و کسب است و یک جزء آن در کارهای دیگر است. (جامع احادیث الشیعه، ج ۲۲، ص ۹۵۱)

در این روایت حضرت ضمن توصیه به کسب و تجارت و تحسین آن در مقایسه با سایر فعالیت های اقتصادی، دیدگاه رسول گرامی اسلام(ص) را در این زمینه بیان فرموده که آن حضرت نیز چنین کارهایی را بسیار دارای ارزش و اهمیت و با برکت دانسته است.

۴- تأکید بر پشتکار و پرهیز از تنبلی

حضرت علی(ع) در ضمن خطبه ای می فرماید: «و بالعمل فی النشاط والکسل...» بر شما باد که دست از کار و تلاش برندارید چه درحال نشاط و چه درحال کسالت (نهج السعاده ، ج۱، ص۱۶). در این کلام حضرت مردم را در هر حال به تلاش و پشتکار رهنمون می سازد. همچنین در بیانی دیگر حضرت می فرماید: «بالعمل یحصل الثواب لابالکسل» به وسیله کار و کوشش، ثواب و پاداش به دست می آید نه با کسالت و تنبلی. (غررالحکم، ج ۲، ص ۳۴۰۱) در این بیان حضرت افراد تنبل و بی کار را محروم از ثواب و پاداش اخروی توصیف می نماید و ثواب و پاداش دنیوی و اخروی را بر کار و تلاش مترتب کرده است نه بر تنبلی و بیکاری.