پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

پلورالیسم فلاح , نه پلورالیسم نجات


پلورالیسم فلاح , نه پلورالیسم نجات

سالیان سال بود که در باورها القا شده بود که فقط گروه شیعه ۱۲ امامی است که در درگاه باری تعالی رستگار بوده و مابقی با مشکل سقوط و خشم خداوند روبرو خواهند شد

سالیان سال بود که در باورها القا شده بود که فقط گروه شیعه ۱۲ امامی است که در درگاه باری تعالی رستگار بوده و مابقی با مشکل سقوط و خشم خداوند روبرو خواهند شد .

اما مدتی است که بجای نظریه فوق ، با توجه به برداشت از آیات زیر ، پلورالیسم نجات از جهنم و خشم خداوند ، نه تنها جهت دیگر فرقه های اسلامی ، بلکه جهت همه پیروان ادیان در سراسر جهان ( ابراهیمی و غیر ابراهیمی ) ، با رعایت سه شرط ( اعتقاد به خداوند ، اعتقاد به هدفمندی خلقت ( معاد ) و انجام عمل صالح ) ، مطرح شده است : **

۱- " ان الذین امنوا و الذین هادوا و النصاری و الصابئین من امن بالله و الیوم الاخر و عمل صالحا فلهم اجرهم عند ربهم و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون " ۱

" کسانی که ( به پیامبر اسلام ) ایمان آورده‏اند ، و کسانی که به آئین یهود گرویدند و نصاری و صابئان [= پیروان یحیی‏] هر گاه به خدا و روز رستاخیز ایمان آورند ، و عمل صالح انجام دهند ، پاداششان نزد پروردگارشان مسلم است ؛ و هیچ‏گونه ترس و اندوهی برای آنها نیست ."

۲- " ان الذین امنوا و الذین هادوا و الصابئون و النصاری من امن بالله و الیوم الاخرو عمل صالحا فلاخوف علیهم ولاهم یحزنون" ۲

" آنها که ( به پیامبر اسلام ) ایمان آورده‏اند و یهود و صابئان و مسیحیان ، هرگاه به خداوند یگانه و روز جزا ، ایمان بیاورند و عمل صالح انجام دهند ، نه ترسی بر آنهاست ، و نه غمگین خواهند شد. "

۳- " ان الذین امنوا و الذین هادوا و الصابئین و النصاری و المجوس و الذین اشرکوا ان الله یفصل بینهم یوم القیامة ان الله علی کل شی‏ء شهید " ۳

" مسلّماً کسانی که ( به پیامبر اسلام ) ایمان آورده‏اند، و یهود و صابئان و نصاری و مجوس ( زرتشتیان ) و مشرکان ؛ خداوند ، در میان آنان روز قیامت داوری می‏کند ؛ خداوند بر هر چیز گواه (و از همه چیز آگاه) است . "

لیکن ؛ از آنجا که خداوند انسان را برای خود خلق کرده ۴ و از روح خود در او دمیده ۵ و نهایت راه کمالی او را جنت ماوای خود معرفی نموده است ۶ ، و با توجه به خیل آیات قرآن ، که بعضا در ذیل آورده شده است ، این نظریه نیز ناقص بوده و بلکه نظریه پلورالیسم فلاح که شامل ورود به بهشت و تنعم جاودانه است و از نظر خداوند " فوز عظیم " خوانده شده ، قابل دفاع تر است ؛ چرا که اصل ، فلاح و رستگاری انسان در مسیر رو به رشد الهی است ، مگر آنکه خلاف آن،با عدم رعایت شرایط فوق الذکر، ثابت گردد که تبعا دچار نتیجه اعمال خود و نتیجتا خشم خداوند خواهد شد :

۱- ان الانسان لفی خسر الا الذین آمنوا و عملوالصالحات ۷

که انسانها همه در زیانند؛ مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‏اند .

۲- من تاب و امن و عمل صالحا فاولئک یدخلون الجنة و لا یظلمون شیئا ۸

آنان که توبه کنند، و ایمان بیاورند، و کار شایسته انجام دهند؛ چنین کسانی داخل بهشت می‏شوند، و کمترین ستمی به آنان نخواهد شد.

۳- من عمل سیئة فلا یجزی الا مثلها و من عمل صالحا من ذکر او انثی و هو مؤمن فاولئک یدخلون الجنة یرزقون فیها بغیر حساب ۹

هر کس بدی کند، جز بمانند آن کیفر داده نمی‏شود؛ ولی هر کس کار شایسته‏ای انجام دهد - خواه مرد یا زن- در حالی که مؤمن باشد آنها وارد بهشت می‏شوند و در آن روزی بی‏حسابی به آنها داده خواهد شد.

۴- یوم یجمعکم لیوم الجمع ذلک یوم التغابن و من یؤمن بالله و یعمل صالحا یکفر عنه سیئاته و یدخله جنات تجری من تحتها الانهار خالدین فیها ابدا ذلک الفوز العظیم ۱۰

این در زمانی خواهد بود که همه شما را در روز اجتماع [= روز رستاخیز] گردآوری می‏کند؛ آن روز روز تغابن است (روز احساس خسارت و پشیمانی)! و هر کس به خدا ایمان بیاورد و عمل صالح انجام دهد، گناهان او را می‏بخشد و او را در باغهایی از بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است وارد می‏کند، جاودانه در آن می مانند؛ و این فوز عظیم است!

بنابراین همگان ، رستگار خواهند شد مگر آن که خلاف آن ، آنهم در محضر الهی و به قضاوت خود او ، اثبات گردد .

و البته جهت شمول بنده خاص خداوندی شدن ، که آخرین مرحله کمالی بشر بوده و بعد از عبور از بهشت مذکور در آیات فوق ، امکان ورود به جنت ماوای الهی را پیدا می کند ، علاوه بر شرایط حداقلی فوق ، نیاز به مراقبه نفس مدام و انجام رشته اعمالی است که او را به مرتبه " نفس مطمئنه " برساند ، که در آیات زیر اینگونه بیان شده است :

یا ایتها النفس المطمینه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی . ۱۱

" تو ای روح آرام‏یافته ! به سوی پروردگارت بازگرد در حالی که هم تو از او خشنودی و هم او از تو خشنود است ، پس در سلک بندگانم درآی ، و در بهشت من وارد شو ! ."

محمد صالحی

زیرنویسها :

** از جمله به"عدل الهی شهید مطهری ،اسلام دین فطرت آیه اله منتظری و المیزان علامه طباطبایی "ذیل آیات فوق مراجعه شود .

۱- سوره بقره - آیه ۶۲

۲- سوره مائده - آیه ۶۹

۳- سوره حج - آیه ۱۷

۴- حدیث قدسی :یابن آدم خلقت الاشیاء کلها لاجلک و خلقتک لاجلی . المواعظ العددیه ، الباب ۱۲ ، الفصل ۲ ص ۲۵۵

۵- و نفخت فیه من روحی حجر – قرآن ، آیه ۲۹

۶- یا ایتهاالنفس المطمینه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی . قرآن ، سوره فجر - آیه ۲۷ تا ۳۰

۷- سوره عصر ، آیات ۲ و ۳

۸- سوره مریم ، آیه ۶۰

۹- سوره غافر ، آیه ۴۰

۱۰- سوره تغابن ، آیه ۹

۱۱- قرآن ، سوره فجر - آیه ۲۷ تا ۳۰