خوارزمی

● خوارزمی، ابو عبدالله
▪ تاریخ و محل وفات : بعد از ۲۳۲ق
▪ تخصص : ریاضیدان،منجم،مورخ و جغرافیدان
▪ آثار : جبر و مقابله/حساب /الفهرست
▪ زندگی نامه : خوارزمی، ابو عبدالله محمد بن موسی. …

خوارزمی، ابو عبدالله

تاریخ و محل وفات :

بعد از ۲۳۲ق

تخصص :

ریاضیدان،منجم،مورخ و جغرافیدان

آثار :

جبر و مقابله/حساب /الفهرست

زندگی نامه :

خوارزمی، ابو عبدالله محمد بن موسی. (و ف بعد از ۲۳۲ق)، ریاضیدان،منجم،مورخ و جغرافیدان. در خوارزم چشم به جهان گشود و در دههٔ آخر سده دوم هجری به حوزه علمی بغداد رفت. وی در ریاضیات و بویژه نجوم ایران پیش از اسلام و تعالیم مکتب جندی شاپور که در زمان وی هنوز از خاطره‌ها محو نشده بود، دست داشت و آنها را با ریاضیات هندی درآمیخت و نخستین کتابهای جبر و نجوم(زیج) را به زبان عربی نوشت. آثار او در بسط و پیشرفت ریاضیات، چه در کشورهای اسلامی و چه بعدها در کشورهای اروپایی، تأثیر فراوان داشت. خوارزمی نخستین ریاضیدان دورهٔ اسلامی است که آثارش به دست ما رسیده و کتاب «جبر و مقابله» او قدیمیترین کتابی است که در این باره نوشته شده است این کتاب قرنها مرجع و مأخذ اروپاییان و تا سدهٔ شانزدهم میلادی مبنای مطالعات آزاد علمی آنان در این رشته بود. کتاب «حساب» خوارزمی نخستین کتابی است که در دورهٔ اسلامی راجع به فن حساب هندی تألیف گردیده است. مسلمانان فن حساب هندی را مستقیماً از روی این کتاب فراگرفتند و اروپاییان به وسیله ترجمه‌هایی که از آن در سده دوازدهم میلادی به عمل آمد، با حساب هندی آشنا شدند. ابن ندیم در «الفهرست» نوشته است که خوارزمی پیوسته در خزانهٔ‌الحکمه که مأمون تأسیس کرده بود، کار م ی‌کرد و زیجهای اول ودوم او که معروف به «سند هند» است مورد اعتماد و اتکای مردم بود.

منابع : الااعلام(۷/۳۳۷)، تاریخ ادبیات در ایران(/۱۱۵)، تاریخ الحکما(قفطی(۳۹۰)، ریحانه(۲/۱۸۵) الفهرست ابن ندیم، ترجمه(۴۹۳)، دایرهٔ‌المعارف فارسی(۱/۹۲۰)، دائرهٔ‌المعارف اسلامیه (۹/۱۸- ۲۲)، لغت نامه(ذیل/ خوارزمی، م