۱۰ دلهره بارداری

از حمام آب داغ تا موبایل و سیگار

بارداری نوعی تغییر در زندگی عادی است و هر تغییری می‌تواند دلهره‌آور باشد، مخصوصا اگر شناخت کافی نسبت به آن وجود نداشته باشد...

اینکه حمام آب داغ، ضربه به شکم، سیگار یا موبایل هریک تا چه حد می‌توانند یک بارداری سالم را به خطر بیندازند، سؤالی است که شاید ذهن خیلی‌ها را در این دوران مشغول کند. این مطلب، نگاهی می‌اندازد به برخی از رایج‌ترین این دلهره‌ها و می‌کوشد با افزایش شناخت شما نسبت به هریک از این موارد، دلهره شما را کمتر کند.

● حمام آب داغ

سال‌هاست که حمام آب گرم برای شل شدن بیشتر عضلات، رفع گرفتگی‌های عضلانی و کوفتگی‌ها و نیز آرامش روانی خانم‌ها توصیه می‌شود، اما در مورد آب داغ باید محتاط بود زیرا هنوز مشخص نیست چه اثری بر گردش خون جفت یا جنین می‌گذارد. گاهی آب داغ باعث کاهش فشارخون مادر و ضعف و بی‌حالی او می‌شود، بنابراین بهتر است از آب داغ اجتناب کنید و همیشه از قبل دمای آب را با آرنج یا ساعدتان امتحان کنید.

● ضربه به شکم

این مساله بستگی به این دارد که ضربه با چه شدتی وارد شده است. به هر حال لازم است توسط پزشک یا ماما معاینه شوید. ممکن است علایم حیاتی جنین طبیعی باقی مانده باشد اما علایمی مثل خون‌مردگی یا کبودی روی شکم می‌تواند نشانه‌ای از سقط در آینده باشد. استرسی که به مادر وارد می‌شود به تنهایی می‌تواند رشد و سلامت جنین را در همان زمان یا در آینده مختل کند.

● مواد موبر

رشد موها در بارداری افزایش می‌یابد و معمولا شایع‌ترین محل رشد موهای ناخواسته، زیر بغل، پایین شکم، ساق پا، روی شکم و صورت است. بهتر است خودتان را برای این زیاد شدن موها اذیت نکنید و منتظر بمانید. در بسیاری از موارد پس از زایمان که مجددا تعادل هورمونی بدن برقرار شد، موهای زائد هم خودبه‌خود محو خواهند شد. مواد موبر (که ممکن است به صورت ژل، لوسیون یا اسپری باشند) با اثر بر لایه کراتینین و سست‌کردن آن باعث سست‌شدن تار مو و ریزش آن می‌شوند. در مورد بی‌خطربودن این کرم‌ها در بارداری بررسی‌های کمی انجام شده و هنوز توافق قطعی بر سر آن وجود ندارد اما رعایت چند نکته مهم است. دستورالعمل بروشور این محصولات را بخوانید. هیچ‌گاه آنها را روی پوست آسیب‌دیده (خراشیده یا بریده شده) استفاده نکنید. حتما ابتدا محصولی که تا به حال استفاده نکرده‌اید را بر منطقه کوچکی از بدن آزمایش کنید تا از بروز واکنش‌های حساسیت جلوگیری شود.

● رادیوگرافی

هرچه تعداد دفعات رادیوگرافی و میزان اشعه بیشتر باشد، احتمال در خطر قرار گرفتن جنین بیشتر است اما در بعضی انواع رادیوگرافی‌ مثل عکس دندان، مقدار اشعه آنقدر زیاد نیست که سلامت جنین را تهدید کند. متخصصان توصیه می‌کنند بهتر است خانم‌های باردار از انجام رادیوگرافی‌های غیرضروری پرهیز کنند. فراموش نکنید روز انجام عکسبرداری حتما به تکنیسین مسوول یادآوری کنید که باردار هستید.

● سونا و جکوزی

اکثر پزشکان این کار را توصیه نمی‌کنند و اعتقاد دارند به دلیل بالا رفتن درجه حرارت بدن مادر ممکن است گردش خون جفت و جنین مختل شود. بیشترین خطر این مساله در ۱۲ هفته اول بارداری است. ضمنا هر گونه افزایش دمای بدن در این دوران باعث سرگیجه و خستگی مادر می‌شود و به دنبال آن جنین هم در معرض خطر قرار می‌گیرد. به جای این کار بهتر است در استخر شنا کنید که علاوه بر بی‌خطر بودن مفید هم هست.

● بیماری‌های مسری

به‌طور کلی برای رعایت احتیاط زیاد گفته می‌شود که اگر کسی (نوزاد، کودک یا بزرگسال) واکسن ویروسی زنده ضعیف شده مثل سرخجه را زده است، تا یک ماه با خانم باردار به‌طور مداوم و مستقیم تماس نداشته باشد اما واقعیت این است که حتی در همین مقدار زیاد تماس هم هیچ موردی از ایجاد عارضه در بارداری دیده نشده است و این فقط یک توصیه حفاظتی است. استرس بیهوده و نگرانی، مضر‌تر از هر چیز است و بی‌جهت برای ملاقات کوتاه‌مدت که به هر حال صورت گرفته و دیگر گذشته است، خود را نگران نکنید.

● رنگ مو

هنوز پاسخ قطعی برای این سوال وجود ندارد و ثابت نشده در انسان رنگ شیمیایی باعث اختلال در رشد جنین می‌شود. توصیه می‌شود رنگ کردن و با موادشیمیایی تا پایان ۳ ماهه اول انجام نشود. چون بوی این رنگ و حلال‌ها شما را‌ آزار می‌دهد.

● استرس

نگرانی و اضطراب در بارداری شایع است و یکی از دلایل آن تغییرهای شدید هورمون‌هاست. ضمنا تغییرهای اساسی که در اثر باردارشدن در زندگی روزانه و عادی یک خانم به وجود می‌آید خود یکی از عوامل استرس‌زاست. نکته مهم این است که دوره‌های کوتاه‌مدت استرس، خطری را متوجه جنین نمی‌کند اما استرس مزمن می‌تواند خطر مسمومیت بارداری یا زایمان زودرس را افزایش دهد. از راه‌های موثر برای کاهش استرس، تمرین‌های ورزشی و آرامش‌بخش از جمله یوگاست.

● موبایل

استفاده از تلفن همراه مدت زمان کوتاهی است رایج شده و فعلا نمی‌توان در مورد اثرهای طولانی‌مدت آن نظر داد. موبایل هم تقریبا به اندازه تلویزیون، مایکروفر و کامپیوتر، امواج الکترومغناطیسی از خود ساطع می‌کند و این امواج از نوع غیریونیزه هستند، نه یونیزان. (امواج غیریونیزه تشعش‌های کمتری ایجاد می‌کنند.) متخصصان معتقدند با توجه به اینکه امواج غیریونیزان انتهای طیف امواج قرار می‌گیرند برای سلامت جنین خطرناک نیستند اما تا حد امکان دفعه‌های کمتری از گوشی استفاده کنید و هرگز هنگام رانندگی از تلفن همراه استفاده نکنید چون با این کار احتمال تصادف را بیشتر می‌کنید.

● سیگار

حتی اگر روی پاکت سیگار هم مقدار نیکوتین آن کمتر درج شده باشد باز هم مقدار نیکوتینی که وارد بدن شما و نهایتا از طریق خون وارد بدن جنین می‌شود، آسیب‌زننده است. در مورد سیگارهای لایت، فرد سیگاری موقع کشیدن این سیگارها به‌طور ناخودآگاه پک‌های بیشتر و عمیق‌تری می‌زند و عملا مواد سمی بیشتری وارد بدن خود می‌کند. در نهایت به همان اندازه سیگارهای معمولی نیکوتین، مونواکسیدکربن و سایر مواد مضر برای سلامت جنین وارد بدن می‌شود، بنابراین در اولین فرصت سیگار کشیدن را کنار بگذارند!

مهراندخت نکاوند

کارشناس ارشد مامایی، عضوهیات علمی دانشگاه آزاد