نقدی بر هومیوپاتی

هومیوپاتی روش درمانی ویژه ای است که طرفداران آن معتقدند با تحریک دقیق سیستم ایمنی بیمار به وسیله داروهای ویژه, فرد را به سمت بهبود سوق می دهند

هومیوپاتی معتقد است که گیاهان با هر خصوصیتی به‌نام ماده اصلی داروها، همان ویژگی‌های جسمی‌، روانی و ذهنی خود را نگهداری می‌کنند

هومیوپاتی روش درمانی ویژه‌ای است که طرفداران آن معتقدند با تحریک دقیق سیستم ایمنی بیمار به وسیله داروهای ویژه، فرد را به سمت بهبود سوق می‌دهند. بر پایه اصول نخستین آن، هر ماده‌ای که دربدن سالم یکسری نشانه‌های بیماری ایجاد کند، درصورت تجویز به فرد بیمار با همان علایم، بیماری وی را درمان خواهدکرد، به‌شرط آنکه نشانه‌های بیمار و نشانه‌هایی که آن ماده دارویی ایجاد می‌کند، تا حد ممکن همانند باشند. خصوصیات روحی و عصبی، جایگاه ویژه‌ای در درمان هومیوپاتی دارند. اگرچه بیمار تنها برای یک درد جسمی ‌به پزشک هومیوپات مراجعه کرده‌است ولی باید واقعیت‌های روحی و عاطفی خود را با وی درمیان بگذارد. هومیوپاتی به‌معنای «همانند بیماری» و به تعبیری دیگر «درمان با همانند» یا «درمان به دست عامل همانند بیماری» است. مهم‌ترین ویژگی این روش، نگرش کلی به انسان‌ها از دیدگاه جسمی‌و روانی است.

● تاریخچه

این روش در سال ۱۸۱۰ میلادی از سوی پزشک نابغه آلمانی به نام «ساموئل هانمان» (Samuel Hahnemann) معرفی شد. وی در طول سال‌ها تلاش بی‌وقفه توانست هومیوپاتی را به کامل‌ترین سطح خود برساند. نتیجه این تلاش‌های علمی‌در کتابی به‌نام «Organon of medicine» (ارغنون پزشکی) که حاوی تمام اصول هومیوپاتی و روش درمان به این شیوه است، آورده شده‌است. پس از او، دانشمندان بسیاری در تکامل هومیوپاتی نقش داشته‌اند که می‌توان از «بونینگ هاوزن»، «جیمز تایلر کنت» و دانشمندان معاصر «راجان سانکران»، «جرج ویتولکاس» (برنده جایزه نوبل آلترناتیو) و «دکتر مسعود ناصری» از ایران نام برد. «ساموئل هانمان» شروط رسیدن به درمانی موفق را بر پایه سه اصل بنیادی زیر می‌داند: «سرعت در درمان»، «آرامش روانی» و «دوام و تداوم».

● هومیوپاتی چگونه ابداع شد؟

«هانمن» که خانواده خود را به دنبال طبابت‌های نادرست آن زمان از دست داده بود، تصمیم می‌گیرد پزشکی را رها کند و به ترجمه کتب طبابت آن دوره بپردازد. هنگامی‌که مشغول ترجمه کتابی بود، به این جمله برخورد: «گیاه گنه‌گنه، بیماری مالاریا را درمان می‌کند.» وی که پزشک ماهری بود، از این جمله متعجب می‌شود و مقداری از این گیاه را تهیه و در هنگام کار از آن مصرف می‌کند. بعد از مدتی مشاهده می‌کند که علایم بیماری مالاریا در او ظاهر می‌شود و با تجربه این حالت بر افراد دیگر، اولین قانون خود را می‌نویسد: «مشابه، مشابه را درمان می‌کند.» این جمله به این معنی‌ است که هر ماده‌ای که در یک فرد سالم، بیماری ایجاد می‌کند، می‌تواند افرادی را که مبتلا به این بیماری هستند، درمان کند.

● طبیعت و هومیوپاتی

طبیعت و گیاهان، در تهیه داروهای هومیوپاتی نقش مهمی‌دارند، زیرا هومیوپاتی معتقد است که گیاهان با هر خصوصیتی به‌نام ماده اصلی داروها، همان ویژگی‌های جسمی‌، روانی و ذهنی خود را نگهداری می‌کنند. یعنی اگر گیاهی تنهایی را می‌پسندد و از رشد با گیاهان دیگر در کنار خود بیزار است، از همه این رفتارها در حلال‌های داروهای هومیوپاتی ردپایی برجا می‌ماند. در تهیه این داروها حتی از سم مار کبرا، زنبور و یا میکروب‌های کشته شده که به طور طبیعی در روده انسان هستند، استفاده می‌شود. این داروها منشأ طبیعی دارند که از بیش از ?? درصد گیاهان،?? درصد عناصر کانی‌ها و مواد طبیعی تهیه می‌شوند. هومیوپات‌ها با نگرش به ویژگی‌های گیاهان روی بدن، از آنها در تهیه دارو بهره می‌برند. برای درک بهتر این عبارت، مثالی را در نظر می‌گیریم. در حین پوست‌کندن پیاز، چشمان اشک‌آلود و قرمز شده و به خارش می‌افتد و گاهی نیز با آبریزش بینی همراه است که همه این علایم مربوط به سرماخوردگی هستند. داروسازان هومیوپات از این همانندی بهره گرفته و دارویی برای بهبود سرماخوردگی از همان پیاز تهیه می‌کنند که نام این دارو

«Alium Sepia» است. به این روش، «به کارگیری قانون همانندی‌ها» گفته می‌شود. یکی دیگر از داروهای سرشناس هومیوپاتی، داروی «Ipecacuanha» (آی‌په‌کاکوانا) است که به‌اختصار IP نوشته می‌شود. این دارو در پزشکی رایج هم به‌نام «قی‌آور» استفاده می‌شود. بنابراین برپایه فلسفه هومیوپاتی، چون در افراد سالم ایجاد تهوع می‌کند، بی‌گمان زمانی که شخصی دچار تهوع باشد، به انگیزه مشابهت با بیماری، مایه درمان آن خواهد شد!

● شیوه تهیه داروهای هومیوپاتی

ماده مورد نظر را درون الکل ۶۰ درصد می‌ریزند و طی دو هفته آن را از صافی عبور می‌دهند. به ماده به دست آمده، «محلول مادر» گفته می‌شود. برای کم کردن و در واقع از بین بردن مواد سمی‌آن، از محلول مادر یک قطره برداشته و در ۹۹ قطره آب می‌ریزند. با این کار، محلول یک درصد به دست می‌آید. دوباره یک سی‌سی از این محلول را در ۹۹ سی‌سی آب ریخته که محلول یک ده‌هزارم به دست می‌آید. بین هر مرحله رقیق‌سازی، شیشه حاوی محلول را به تعداد ۱۰۰ تا ۲۰۰ بار با تکان‌های شدید ضربه‌ای به‌هم می‌زنیم. این عمل در تهیه داروهای هومیوپاتی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و تنها با رقیق‌کردن نمی‌توان به قدرت‌های بالاتر دست یافت. اگر به رقیق‌کردن محلول تا ۱۲ بار ادامه دهیم، محلولی با قدرت ۱۰ به توان منفی ۲۴ به‌دست می‌آید که از عدد آوگادرو کوچک‌تر می‌شود. این بدین معنی ا‌ست که حتی یک مولکول از این ماده در محلول وجود ندارد! این عمل را تا صد و یا هزار بار تکرار می‌کنند و جالب اینکه هر‌چه محلول رقیق‌تر می‌شود، خاصیت دارویی آن قوی‌تر می‌گردد.

● رژیم غذایی در حین درمان

درمانگران هومیوپاتی پس از آنکه دارویی پسندیده را تشخیص دادند، از بیمار می‌خواهند که پس از تجویز داروها از رژیم غذایی ویژه‌ای نیز استفاده کنند. دکتر «هانمان» برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها را در حین درمان بازداشته ‌است: «از قهوه، چای گیاهی، مشروبات الکلی و مایعات عطرآگین دوری شود. گل‌های خوشبو در پیرامون خانه فرد تحت درمان، مجاورت پیدا نکند. از داروهای شوینده و خوش‌بو کننده دندان بهره‌گیری نشود. اغذیه‌هایی با ادویه‌های بسیار خوش‌بو و گیاهان دارویی خام مصرف نشود. از مصرف مارچوبه، کرفس، پیاز، سیر، پنیر کهنه و گوشت‌ها پرهیز شود. از قند و شکر سفید بهره‌گیری نشود. از اتاق‌های گرم و لباس‌های پشمی‌و زندگی در پیرامون بسته دوری شود. از کاربرد هرگونه دخانیات و مواد مخدر خودداری شود. از مصرف داروهای آنتی‌هیستامین، داروهای کورتن‌دار و پمادهایی مانند ویکس پرهیز شود.»