ادامه راه با عشق و علاقه مثل گذشته

در آستانه ۷۰ سالگی رادیو در ایران و در شرایطی که رادیو توانسته به رشد و بالندگی برسد و جایگاه ویژه ای بین مخاطبان داشته باشد, با هنرمندان قدیمی و امروز رادیو به گفتگو نشستیم هنرمندانی که همواره شان و منزلت میکروفن و استودیو را پاس داشته اند

در آستانه ۷۰ سالگی رادیو در ایران و در شرایطی که رادیو توانسته به رشد و بالندگی برسد و جایگاه ویژه‌ای بین مخاطبان داشته باشد، با هنرمندان قدیمی و امروز رادیو به گفتگو نشستیم؛ هنرمندانی که همواره شان و منزلت میکروفن و استودیو را پاس داشته‌اند.

این هنرمندان به ۳ سوال ما پاسخ دادند:

۱) چند سال از سال‌های عمرشان را با رادیو شریک بوده‌اند؟

۲) دیروز و امروز رادیو چه تفاوتی با هم دارد؟ و

۳) چه آرزویی برای رادیو دارند؟ آنچه می‌خوانید پاسخ این هنرمندان به پرسش‌های مطرح شده است

● اهمیت زبان معیار

▪ امیر نوری (گوینده پیشکسوت رادیو)از سال ۱۳۳۸ از رادیو زاهدان کار گویندگی رادیو را شروع کردم.

رادیو مدت‌هاست با جامعه زندگی کرده و با حرکت جامعه همسو بوده و مسلما وقتی جامعه دچار تغییر می‌شود، رویکرد رادیو هم تغییر می‌کند. رادیو در حقیقت انعکاسی از جامعه است، به همین دلیل همیشه باید در تحول باشد.

من آرزو دارم که رادیو بخوبی با مردم و زندگی و کارشان همراه باشد و چون حرفه‌ام گویندگی است، آرزو دارم زبان فارسی اصلاح شده و بدون اشتباه در کار گویندگی استفاده شود و گویندگان در کارشان از قوانین «زبان معیار» که بیان مشترک همه ایرانیان است، استفاده کنند.

گویندگان باید قوانین این زبان را بشناسند و آن را رعایت کنند، بی‌اطلاعی از زبان معیار بی‌اطلاعی نسبت به همه چیز است که موجب ضرر و زیان خواهد شد.

● قدیم‌ها بهتر بود

▪ عذرا وکیلی (گوینده و تهیه‌کننده رادیو ایران)

من از سال ۱۳۴۸ با رادیو همراه بودم، فکر می‌کنم در گذشته نظم و انضباط و تعهد کاری رادیویی‌ها و تعهد کاری نسبت به برنامه‌هایی که تولید می‌کردند بیشتر از امروز بود. قدیم‌ترها برنامه‌ها بیشتر تولیدی بودند به همین دلیل تهیه‌کننده‌ها بیشتر برای برنامه خود وقت می‌گذاشتند.نویسنده هم فرصت داشت با فکر و تحقیق متنی بنویسد و در جهت اهدافی که داشتند پیش برود، اما اکنون برنامه‌ها بیشتر زنده است.

تهیه‌کننده حتی خبر ندارد چه متنی آماده ضبط است و سردبیر با متن وارد استودیو می‌شود و مثلا از تهیه‌کننده درخواست می‌کند، اینجا موسیقی ملایم انتخاب کند.

حالا معلوم نیست این موسیقی درباره دعاست، درباره مسائل عاطفی زندگی است یا مرگ است، چون موسیقی هر کدام از اینها با هم متفاوت است.

با همه این مشکلات من آرزو می‌کنم تمام کسانی که در رادیو کار می‌کنند، تعهد کاریشان را از دست ندهند. کسی که در رادیو کار می‌کند باید عاشق این کار باشد، فقط برای پر کردن وقت به رادیو نیامده باشد باید با دل و جان کار کند و همان طور که همیشه گفتم، باید استودیو را یک مکان مقدس بداند و بداند که هر حرف یا برنامه‌ای که از استودیوی رادیو پخش می‌شود، برای مخاطب است و عفت کلامش را حفظ کند و حساب شده عمل کند.

● هرکسی با هرسلیقه‌ای رادیوی خودش را دارد

▪ مسعود اسکویی (گوینده رادیو ورزش)‌

من ۲۱ سال است که با رادیو همراه هستم، قبل از آن در تلویزیون کار می‌کردم. دیروز و امروز مسلما خیلی فرق کرده چرا که در زمان گذشته ما فقط دو شبکه رادیویی ایران و تهران داشتیم، اما الان تعدد شبکه‌های رادیویی، نشان‌دهنده این است که ما باید رادیوهای متعددی برای سلیقه‌ها و نیازهای متنوع جامعه داشته باشیم.

به نظر من پیشرفت جامعه خیلی خوب بوده و تعدد شبکه‌های رادیو به فراخور وضعیت جامعه لازم و ضروری است تا هر کسی با هر سلیقه‌ای رادیوی خودش را داشته باشد.

امیدوارم رادیو روز به روز پیشرفت کند همان طور که تا به امروز گسترش پیدا کرده است و هر شبکه‌ای مخاطبان خودش را دارد. البته باید به این نکته هم توجه کنم که کار ما هم مشکل‌تر شده است و ما هم باید سعی کنیم برنامه‌های بهتری تولید کنیم تا مخاطبان بیشتری داشته باشیم.

● در انتظار ۷۰۰ سالگی رادیو

▪ فریبرز گلبن (تهیه‌کننده رادیو جوان)‌

۴۰ سال است که من در رادیو کار می‌کنم، رادیو به فراخور روز و حتی ساعت تغییر می‌کند، یعنی باید تغییر کند، در غیر این صورت از بین می‌رفت. در تمام دنیا رادیو خیلی بهتر از تلویزیون مخاطب دارد. چون برنامه‌هایش به روزتر است.

آرزو می‌کنم در آینده کیفیت برنامه‌ها، با فکر و اندیشه جوان‌ها و تجربه پیشکسوت‌ها بهتر شود و ان‌شاءالله ۷۰۰ سالگی رادیو را آیندگان جشن بگیرند.

‌

● تقویت بنیه مالی

▪ صادق عبداللهی (نویسنده و سردبیر رادیو ایران)‌

حدود ۴۰ سال است در رادیو نویسندگی می‌کنم. در طول این سال‌ها وضعیت رادیو خیلی فرق کرده، ابتدا فقط ۲ شبکه رادیو وجود داشت و امروز با این شبکه‌های متعدد و متنوع قطعا می‌توان پیشرفت رادیو را شاهد بود. در این سال‌ها مخاطبان زیادی هم به همت شبکه‌های مختلف به رادیو پیوستند. آرزو می‌کنم رادیو بتواند در همه جای دنیا مخاطبان ویژه‌ای داشته باشد، ‌اگرچه این روزها خیلی مهجور مانده و آن هم به دلیل مشکل مالی و دفع نیروی خوب و جذب کم نیروی متعهد است؛ اما امیدوارم در آینده با تقویت بنیه مالی بتواند همپای تلویزیون پیش برود.

● تا ایده‌آل فاصله داریم

▪ شهریار کرمی (تهیه‌کننده رادیو ایران)

من می‌توانم ادعا کنم در این ۳۶ سالی که در رادیو کار کرده‌ام، تمام مشاغل برنامه‌سازی رادیو را از گزارشگری گرفته تا تهیه‌کنندگی تجربه کرده‌ام و همواره رادیو را دوست داشته و دارم. اگرچه زمانی پیش آمد که به تلویزیون رفتم؛ ولی تلویزیون نیز نتوانست مرا پاگیر کند، به همین دلیل خیلی خوشحالم که ۳۶ سال از عمرم را در رادیو گذرانده‌ام. در حال حاضر وضعیت رادیو نسبت به گذشته بهتر شده و آموزش‌ها جدی گرفته می‌شود. در گذشته این طور نبود، تخصص‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته و کیفیت برنامه‌ها نیز بیشتر شده است. اگرچه فکر می‌کنم هنوز جا دارد تا به ایده‌آل‌های رسانه‌ای مثل رادیو برسیم.

آرزو دارم رادیو را همه باور کنند و همه شنونده‌ها به این باور برسند که رادیو رسانه‌ای است که همیشه می‌تواند در همه جا حضور داشته باشد و در لحظه‌لحظه‌های عمرشان می‌توانند عاشقانه با رادیو همراه باشند. رادیویی‌ها هم باید این‌گونه به مخاطبانشان نگاه کنند و مخاطب را عضوی از خانواده‌شان بدانند و عاشقانه برایشان کار کنند. ‌آرزو می‌کنم روزی برسد که همه عاشقانه رادیو را دوست داشته باشند و قبول کنند که رادیو همراه در دسترس‌شان است.

● جادوی صدا قوی‌تر از جادوی تصویر

▪ فرزاد حسنی (گوینده و بازیگر رادیو جوان و صدای آشنا)‌

بیش از یک هفتم عمر رادیو را با آن همراه بودم. رادیو هر‌روز هم از لحاظ تکنولوژی و هم از لحاظ فکر و اندیشه در حال پیشرفت است. آن روزها که ما وارد رادیو شدیم، رادیو به این گستردگی و تنوع نبود. من تصور می‌کنم قدم‌ها به سمت جلو باشد و رادیو همه‌گیرتر شود و شاید آن زمان برنامه‌های پرمخاطب انگشت‌شمار بودند، اما الان هر شبکه حداقل چند برنامه پرمخاطب دارد. رادیو طی ۱۲ سالی که با آن همراه بوده‌ام، حرکتی روبه جلو داشته و من آرزو می‌کنم همه برنامه‌های رادیویی به گونه‌ای تولید شوند که همه ایرانی‌ها، ساعت‌هایی از وقت خود را به شنیدن برنامه‌های دلخواه خودشان اختصاص دهند. من فکر می‌کنم جادوی صدا ده‌ها قدم جلوتر از جادوی تصویر است.

● کار را به جوان‌ها سپردم

▪ ناهید تاج‌نیا (گوینده رادیو و خبر)‌

حدود ۴۵ سال است با رادیو زندگی می‌کنم و از این ۵ دهه، ۲۵ سال را در بخش خبر بوده‌ام و در طول این سال‌ها هیچ وقت تلویزیون نرفتم، چون اصلا کار در تلویزیون را دوست ندارم. مدتی است با میکروفن خداحافظی کرده‌ام و عرصه را به دست جوان‌های مستعد و خلاق سپرده‌ام. الان شرایط کار در رادیو خیلی راحت‌تر از گذشته است. ما در گذشته با آن تعداد محدود شبکه و گوینده مجبور بودیم از صبح تا شب همه نوع برنامه‌ای اجرا کنیم. این طور تنوع در شبکه و برنامه‌ها وجود نداشت، مسلما با تنوع و پیشرفت تکنولوژی و افتتاح شبکه‌های مختلف، کارها راحت‌تر شده است. در گذشته ما مجبور بودیم بسیاری از خبرها را به صورت دست‌نویس و با شرایط سخت بخوانیم اما الان با شرایط فنی و تکنولوژی همه جور امکانات برای تسهیل در کار وجود دارد. من خیلی کار خبر را دوست داشتم. اما احساس کردم با حضور جوان‌ها در این عرصه، باید با بهایی که به کار آنها می‌دهند، فضای کار را برایشان مهیا کرد اما خوشحالم که در سال‌های فعالیتم در رادیو و واحد خبر همواره نوع کارم مورد توجه بوده و ۳ دوره در جشنواره مقام برتر گویندگی خبر را کسب کردم.

در آستانه ۷۰ سالگی رادیو آرزو دارم این رسانه روز به روز پیشرفت کند و جایگاه خوبی بین مردم داشته باشد و مردم هم موقعیت این رسانه را بین خودشان حفظ کنند. آرزو دارم صدای نامطلوب و غیرمتعارف هیچ‌وقت از رادیو پخش نشود و کسانی پشت میکروفن رادیو قرار گیرند که واقعا گوینده باشند.

● شجاعت در گفتار طنز

▪ سعید توکل (تهیه‌کننده برنامه جمعه ایرانی)‌

به نظر من در این ۳۰ سالی که من در رادیو بودم، امروزه نگاه‌ها به رادیو حساس‌تر شده اما در عوض شجاعت در برنامه‌سازی کمتر شده است. آرزو دارم هر ایرانی که در این کشور پهناور زندگی می‌کند روزی احساس کند شنیدن رادیو برایش ضروری است و اگر روزی به رادیو گوش ندهد فکر کند چیزی را گم کرده است. برای طنز در رادیو هم آرزو دارم با پیشرفت فرهنگ نقدپذیری در سطح کل جامعه هنرمندان این حوزه با اطمینان بیشتری به کارشان ادامه دهند.

● رابطه مردم و رادیو جدا نشود

▪ امیرحسین مدرس (بازیگر رادیو ایران)‌

من از سال ۷۱ در رادیو مشغول به کار شدم. فکر می‌کنم در گذشته رادیو خیلی فراگیرتر بود، چون رسانه‌های دیگر آن طور که باید گسترش پیدا نکرده بودند. با گسترش رسانه‌های مختلف نقش رادیو کمتر شده، اما اکنون رادیو دارد به جایگاه خود برمی‌گردد و رسانه شنیداری هم شنونده خودش را پیدا می‌کند. با این همه نسل دیروز ما هنوز با رادیو مانوس است. آرزو دارم رادیو به جایگاه اصلی خود برسد و هر‌روز بیشتر از دیروز، مخاطب داشته باشد و مردم همچنان با رادیو همراه باشند و از آن جدا نشوند.

● جوان‌ها جای کسی را تنگ نکرده‌اند

▪ حوریه صداقتی (گوینده رادیو ایران)‌

من ۲۷ سال است گوینده رادیو هستم. وضعیت رادیو قبل از این قانونمندتر بود و اصول و قواعدی هم بر آن حاکم بود، اما اکنون رابطه‌ها جای اصول را گرفته است. این را می‌گویم چون بی‌نهایت دلم برای رادیو می‌تپد، من از ۱۷ سالگی وارد رادیو شدم و در این رسانه بزرگ شدم و با بسیاری از مسائل آن آشنا هستم برای همین وقتی می‌بینم افرادی ناآگاه به صرف رابطه برخی از کارهای کلیدی رادیو را انجام می‌دهند و صدای ما هم به گوش کسی نمی‌رسد، واقعا نگران رادیو می‌شویم.

آرزو می‌کنم با مدیریت درست هر کس در جای خود قرار بگیرد و کسانی که هنوز مراحل ابتدایی آموزش رادیویی را طی نکرده‌اند، پشت میکروفن رادیو قرار نگیرند. البته مدیران رادیو با ارائه طرح‌‌ها و قوانین درست می‌توانند شرایطی را ایجاد کنند که تفاوتی بین جوان‌ها و باتجربه‌ها نباشد، چون احساس می‌کنم جوان‌ها باید به عرصه رادیو وارد شوند و جای کسی را هم تنگ نمی‌کنند، اما از راه صحیح و با اندیشه بهتر وارد شوند.

● همراهی مخاطب لازم است

▪ نازنین مهیمنی (بازیگر مرکز نمایش رادیو)

من با تجربه ۱۶ ساله خودم احساس می‌کنم در عرصه نمایش از نظر کمی پیشرفت خوبی صورت گرفته است. امیدوارم با راه‌اندازی رادیو نمایش از نظر کیفی هم تغییر و تحولاتی در این زمینه داشته باشیم. بازیگران رادیویی مظلوم واقع شده‌اند و هیچ‌گونه توجه مالی به آنها نمی‌شود حتی شاخص‌ترین کارهای نمایشی که تولید می‌شود هیچ‌گونه تبلیغاتی برای آنها نیست. امیدوارم با راه‌اندازی رادیو نمایش مردم بیشتر به رادیو توجه کنند و از قدرت تخیل خود بیشتر استفاده کنند و مخاطبانی هوشمند و کارشناس داشته باشیم که با انتقادها و پیشنهادهای سازنده خود برای عملکرد صحیح رادیو تاثیرگذار باشند و رادیو به جایگاه اصلی و واقعی خود برسد.

● ورود بی‌تجربه‌ها آسان شده است

▪ فاطمه نیرومند ( گوینده رادیو ایران و دوبلور)

من حدود ۲۵ سال از عمرم را با رادیو همراه بوده‌ام. در این مدت همیشه تلاش کرده‌ام سبک کارم را به روز کنم و همواره می‌کوشم نوع اجرایم از گذشته بهتر باشد. ورود ما به رادیو آسان نبود اما اکنون افراد خیلی راحت وارد رادیو می‌شوند و ملاک و معیار صحیحی برای ورودشان به این رسانه وجود ندارد و فقط یک سری شرایط دست و پاگیر اداری برایشان در نظر گرفته می‌شود و این کار غیر اصولی به کار باتجربه‌ها هم ضربه می‌زند. در این سال‌ها باتجربه‌ای که در رادیو به دست آورده‌ام احساس می‌کنم رادیو ارزشمندترین، صادق‌ترین، پرمعناترین و شریف‌ترین رسانه است و آرزو می‌کنم روز به روز بهتر شود و هیچ وقت از علاقه‌مندی و عشق رادیویی‌ها به کارشان کم نشود و رادیو با همین صلابت و شرافت به کارش ادامه دهد.