چه کسی روح رقابت های فوتبال آمریکایی را دزدیده است

انتخاب شرکت بریجستون به عنوان حامی مالی اصلی مسابقه فینال لیگ فوتبال آمریکایی, اعتراضات زیادی را در میان گروه های حامی حقوق بشر برانگیخته است

انتخاب شرکت بریجستون به عنوان حامی مالی اصلی مسابقه فینال لیگ فوتبال آمریکایی، اعتراضات زیادی را در میان گروه‌های حامی حقوق بشر برانگیخته است. چرا که این شرکت در ۸۰ سال گذشته، کائوچوی مورد نیاز خود را از مزارع کشور فقیر لیبریا تأمین می‌نماید که استثمار زنان و کودکان ، تخریب محیط زیست، پایمال نمودن حقوق کارگران، پرداخت حقوق‌هایی اندک، ضرب و شتم کارگران و وجود شرایط غیربهداشتی در این مزارع، وضعیتی برده‌وار را فراهم نموده است. با توجه به فروش بالای محصولات این شرکت در بازار آمریکا، تحریم خرید لاستیک‌های بریجستون تا زمان تغییر این وضعیت اسفبار، بهترین راهکار فراروی مصرف‌کنندگان ایالات متحده خواهد بود.

به راستی چه چیزی می‌توند به خوبی فوتبال آمریکایی، پای سیب و شورلت آمریکایی باشد؟ در مورد لاستیک‌های جدید رادیکال چطور؟ روزنامه «لوس‌آنجلس تایمز» در مقاله‌ای که در هفته پیش منتشر شد، اعلام نمود که همزمان با برگزاری مراحل پایانی مسابقات لیگ فوتبال آمریکایی، تعداد حملات قلبی با افزایش روبه‌رو می‌گردد. گویی شور و هیجان به وجود آمده از گزارش این بازی‌ها، در بدن میلیون‌ها تماشاگر مسابقات جاری می‌شود. به همین دلیل، اگر فکر می‌کنید که ممکن است در طول برپایی این مسابقات با حمله قلبی روبه‌رو گردید، به یک نویسنده ورزشی و نه یک دکتر مراجعه کنید.

این رقابت‌های داغ و پرهیاهو را بیش از هر چیز باید یک فستیوال سرگرم‌کننده برای ثروتمندان و یک شرمساری بزرگ برای جامعه ما به شمار آورد. کمیته برگزار کننده این رقابت‌ها تخمین می‌زند که بین ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ هواپیمای جت خصوصی در این روزها در فرودگاه شهر فرود آیند. البته تعداد این هواپیماها در سال ۱۹۹۶ میلادی، نصف این عدد بوده است. نباید از سردرگمی مسئولان برج مراقبت فرودگاه پس از پایان بازی فینال، به دلیل تلاش صاحبان هواپیماها برای زودتر بلند شدن نیز چشم‌پوشی کرد.

با وجود اینکه ۲/۲۱ % کودکان ایالت آریزونا، میزبان این بازی‌ها، در زیر خط فقر زندگی می‌کنند و در سراسر کشور ما نیز ۴۰ % رنگین‌پوستان در چنین شرایطی به سر می‌برند، آیا می‌توان همچنان خود را در هیاهوی بی‌پایان این مسابقات پر زد و خورد و خشن قرار داد؟ به هر حال، مسابقات فوتبال آمریکایی به جایی برای دیدن و دیده شدن تبدیل گردیده است. در میان ۲۰ برنامه پرمخاطب تلویزیونی تاریخ آمریکا نیز ۱۰ برنامه به این بازی‌ها اختصاص دارد. البته اکثر ما عادت کرده‌ایم که همزمان با مشاهده مسابقات، به خوردن هله‌هوله و تماشای تبلیغات تلویزیونی پخش شده در نیمه بازی‌ها بپردازیم.

به همین دلایل، شرکت «بریجستون فایرستون» (شرکتی که در گذشته آمریکایی به حساب می‌آمد، اما اینک مالکانی ژاپنی دارد)، ۱۰ میلیون دلار جهت پخش تبلیغات خود در نیمه استراحت بازی‌ها از شبکه «فونیکس» (Phoenix) اختصاص داده است. آنها برای مسابقات سال ۲۰۰۹ میلادی که در شهر تامیا برگزار می‌گردد، از هم اینک، زمان تبلیغات خود را رزرو کرده‌اند. مسئولان این شرکت علاقه دارند که شما را متقاعد نمایند، نه بر روی چهار لاستیک خودرویتان که در حقیقت در حال پرواز بر فراز صخره‌های ساحلی هستید. چرا که بدون چنین احساسی، احتمالاً ممکن است شما آن دختر ۷ ساله لیبریایی را تصور کنید که به دلیل تماس با مواد سمی، بیمار شده و با پوستی تاول زده و ملتهب، باید همچنان به جمع‌آوری کائوچو از درختان جنگلی بپردازد. دخترک در حالی به کار می‌پردازد که هیچ پوششی برای ورود ماده سمی لاتکس به چشمانش در اختیار ندارد. در این مزرعه که به شرکت فایرستون تعلق دارد، کارگران زن و مرد و کودک به دلایل مختلف مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند، زندانی می‌شوند و یا توسط مأموران دولتی، تحت تعقیب و ارعاب قرار می‌گیرند، چرا که هر گونه تلاش در جهت تأسیس اتحادیه کارگری، با عکس‌العمل‌های شدیدی روبه‌رو می‌شود.

● کودکان کار

در ۸۲ سال گذشته، این غول صنعت لاستیک خودرو، بزرگ‌ترین مزرعه جنگلی استحصال کائوچوی خود را در کشور فقیر افریقایی لیبریا تأسیس کرده است. کارگران و خانواده‌های آنها باید در بدترین شرایط ممکن در این منطقه زندگی کنند. البته مدیران شرکت معتقدند که دنیا به این وضعیت غیرانسانی توجهی ندارد. اما آنها در اشتباهند. چرا که امروزه راز کثیف فایرستون آشکار گردیده است. در شرایط کنونی، شکایت‌های قضایی متعددی از سوی افرادی که در گذشته به عنوان کودکان کار در مزارع فایرستون به کار می‌پرداخته‌اند، در دادگاه‌های ایالات متحده مطرح گردیده است. اگرچه مراحل دادرسی کاملاً با سانسور رسانه‌های فراگیر ما روبه‌رو می‌شود. در دسامبر سال گذشته، کارگران لیبریایی که تنها ۱۹/۳ دلار حقوق در هر روز دریافت می‌کردند، تصمیم گرفتند که برای به دست آوردن شرایط بهتر، دست به تشکیل یک اتحادیه کارگری بزنند. به دلیل سرباز زدن مسئولان شرکت از مذاکره، آنان دست به اعتصاب زدند، ولی این اقدام به شدت توسط نیروهای پلیس لیبریا سرکوب گردید.

● پیروزی کارگران

باما آرتیا مدیر انجمن بین‌المللی حقوق کارگران می‌گوید: «این تغییرات اخیر را باید به عنوان یک پیروزی بزرگ به شمار آورد. ما امیدواریم که سرانجام مدیران فایرستون در جهت فراهم آوردن شرایطی عالانه برای کارگرانشان اقدام نمایند.»

پس از سال‌ها مبارزه، کارگران لیبریایی موفق شدند که به دستاوردی ارزشمند دست یابند. آیا ۱۴۰ میلیون بیننده فینال مسابقات فوتبال آمریکایی که احتمالاً در حال نوشیدن آبجو نیز هستند، ممکن است در فراسوی تبلیغات گران‌قیمت این شرکت، چنین حقایق تکان‌دهنده و شرم‌آوری را دریابند؟ مدیران فایرستون برای ایجاد یک تصویر رؤیایی و به یادماندنی از محصولات خود برای یک تبلیغات ۳۰ ثانیه‌ای، ۳ میلیون دلار پرداخته‌اند. آیا نمی‌توان بخشی از این بودجه تبلیغاتی هنگفت را صرف بهبود اوضاع کارگران لیبریایی نمود؟ البته مجله «تبلیغات ورزشی» تخمین زده که این شرکت برای حمایت مالی از بازی‌های سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ میلادی نیز، سالانه ۱۰ میلیون دلار هزینه کند.

خوانندگان این مقاله باید بدانند که آمریکایی‌ها بیشترین تعداد لاستیک‌های خودروی تولید شده توسط شرکت فایرستون را خریداری می‌کنند. ما آمریکایی‌ها همواره به خودروهای خود عشق می‌ورزیم، اما نباید با خرید محصولات این ابرشرکت، رفتارهای برده‌وار آنان با کارگرانشان را تداوم بخشیم. برای درک شرایط چنین تولیدکنندگانی، وضعیت استثمارگرایانه کارگران شرکت‌های «نامیک» و یا «وال‌مارت» بسیار روشنگر خواهد بود. در سال‌های دهه ۹۰ میلادی، بسیاری از مصرف‌کنندگان آمریکایی با درک شرایط اسفبار و غیرانسانی و شرم‌آور کارگاه‌های مخوف تولیدکننده محصولات عرضه شده در فروشگاه‌های لوکس این ابرشرکت‌های غول‌پیکر، از استفاده از این کالاها، احساس شرمساری می کردند. بنابراین، در مدتی کوتاه، سودآوری و جایگاه تجاری شرکت وال‌مارت و نایک در بازار کالاهای مصرفی ایالات متحده با افتی شدید مواجه شد.

جمی منوتیس

مترجم:محسن داوری

منبع: www.fpif.org

- Jamie Menutis: بانوی روزنامه‌نگار مستقل و از همکاران نشریه «سیاست خارجی در یک نگاه» (FPIF). وی در سال های دهه ۹۰ میلادی، ضمن همکاری با سازمان ملل، مدت ها در لیبریا زندگی کرده است.

منبع :ماهنامه سیاحت غرب،شماره ۶۲