مدیریت صحیح کلاسهای مدرسه‌

مشکلات آموزشی به طور غیرمنتظره به وجود نمی‌آیند، بلکه عواملی باعث ایجاد آن‌ها می‌شوند. ما به عنوان معلّم در مورد عواملی مانند خانه و محیط‌های خارج از مدرسه کار زیادی نمی‌توانیم …

مشکلات آموزشی به طور غیرمنتظره به وجود نمی‌آیند، بلکه عواملی باعث ایجاد آن‌ها می‌شوند. ما به عنوان معلّم در مورد عواملی مانند خانه و محیط‌های خارج از مدرسه کار زیادی نمی‌توانیم انجام دهیم اما می‌توانیم آن سلسله عوامل مربوط به درون مدرسه که سبب تمایل دانش‌آموز به یادگیری می‌شوند را مورد بحث قرار دهیم.‌

عمل کنید و تنها واکنش نشان ندهید.

بین عمل کردن و واکنش نشان دادن، تفاوت زیادی وجود دارد، عمل کردن در واقع مسلط بودن است. واکنش نشان دادن یعنی تسلط عوامل و شرایط را پذیرفتن. معلم باید بیشتر عمل کند، البته با دانش و آگاهی لازم، و کمتر واکنش نشان دهد. او نباید اجازه دهد که شرایط محیطی، یک طرز رفتار را به او دیکته کند. معلمانی که وقتشان را صرف واکنش نشان دادن می‌کنند، همیشه پیرو و تابع هستند یعنی کسانی که پیش از آن که وارد عمل شوند منتظر می‌مانند تا اتفاقی بیفتد و معلمانی که وقتشان را صرف عمل کردن می‌کنند رهبرند و اغلب اوقات، تنظیم‌کننده و ناظر آنچه که در آموزش کلاس و نحوهِ ادارهِ آن به وقوع می‌پیوندد. معلمان باید پیش از آغاز کار مدرسه به برنامه‌ریزی فنون برقراری انضباط بپردازند. همان‌گونه که برای فنون تدریس و ترتیب برنامه درسی برنامه‌ریزی می‌کنند. معلمان با کفایت عمل می‌کنند، نه این که تنها واکنش نشان می‌دهند.‌

مسئولیت‌ها را واگذار کنید.

دانش‌آموزان در قبال رفتارشان هرچه بیشتر احساس مسئولیت کنند، نیاز کمتری به اعمال مدیریت از سوی معلم خواهند داشت. اغلب معلّمان مسئولیت را تنها به آن دسته از دانش‌آموزان می‌دهند که قبلاً در این راستا خود را نشان داده‌اند. پس چگونه دانش‌آموزانی که مسئولیت‌پذیر نیستند می‌توانند مسئولیت‌پذیری را فرا گیرند؟ فقط در صورتی امکان دارد که اجازهِ تجربه کردن این امر به آنان داده شود. آموختن مسئولیت‌پذیری همانند آموختن چیزهای دیگر مستلزم فرآیند آزمایش و خطاست به عنوان مثال دانش‌آموزی که تازه شروع به یادگیری حل مسائل ریاضی می‌کند معلّم با دادن مساله ریاضی او را مورد آزمایش قرار می‌دهد و انتظار دارد که او مرتکب اشتباهاتی شود و این به دلیل بی‌کفایتی دانش‌آموز نیست و این امر در مورد دانش‌آموزی که به او برای نخستین بار مسئولیتی داده می‌شود صدق می‌کند. به این ترتیب دانش‌آموزانی که از مسئولیت‌پذیری بالایی برخوردارند، کمتر نیاز به برقراری نظم خارجی از سوی معلم دارند.‌

به دانش‌آموزان توجّه کنید و این توجه را نشان دهید.

به طور حتم تعداد زیادی از معلمان معتقدند که به دانش‌آموزان خود علاقه‌مندند این علاقه باید آشکار شود تا تأثیر مثبتی بر رفتار دانش‌آموزان داشته باشد در این صورت برداشت دانش‌آموزان از مدرسه مکانی خوب و مطلوب است. معلمان با ابراز علاقه در همان مراحل نخست به هدف پیشگیری از وقوع مشکلات انضباطی نزدیک می‌شوند.‌

به جای دوست بودن با دانش‌آموزان دوستانه رفتار کنید.

میان دوستانه رفتار کردن و دوست بودن تفاوت وجود دارد باید میان معلم و دانش‌آموز فاصله شغلی حفظ شود. دانش‌آموزان خود دوستانی دارند و احتمالاً به شما به عنوان یک دوست دیگر نیازمند نیستند. زمانی که دانش‌آموز، معلمش را دوست خود بداند در کلاس نظم و انضباط را رعایت نخواهد کرد. زیرا که دوست مجبور به اداره کردن دیگران نیست. یک دوست برای دوستانش تکالیف درسی تعیین نکرده و آن‌ها را به طور رسمی ارزشیابی نمی‌کند.‌به دانش‌آموزانتان اجازه ندهید شما را با اسم کوچک صدا کنند. به میهمانی‌های آنان نروید و با خودرو به مدرسه و یا به خانه نرسانید.‌

از دانش‌آموزان تشکر کنید.

اگر می‌خواهید در نظر دانش‌آموزان مثبت باشید در مقابل کاری که برای شما انجام می‌دهند حتماً تشکر کنید این امر زندگی آن‌ها را شادی‌بخش‌تر می‌کند. ‌لفظ متشکرم را عادت خود قرار دهید، چرا که نتایج رضایت‌بخشی دارد.‌

تهیه‌کننده: معصومه صادقی - آموزگار

منبع: کتاب الفبای مدیریت کلاس ‌

نویسنده: روبرت تی. تابر‌