چهارشنبه, ۲۷ تیر, ۱۴۰۳ / 17 July, 2024
مجله ویستا

حزب الله لبنا ن از نگاه نیویورک تایمز


حزب الله لبنا ن از نگاه نیویورک تایمز

در زمین بازی «دره بقاع» که با نور طلایی آفتاب نزدیک عصر روشن شده, صدها نوجوان و جوان لبنانی با یونیفورم ها و دستمال گردن هایی که به سبک پیشاهنگ ها پوشیده اند, به صف و منظم, با دقت و تمام حواس دسته موزیک نظام و افرادی را تماشا می کنند که مقابل آنها رژه می روند بر فراز سر این افراد پرچم زردرنگ حزب الله به اهتزاز درآمده است

در زمین بازی «دره بقاع» که با نور طلایی آفتاب نزدیک عصر روشن شده، صدها نوجوان و جوان لبنانی با یونیفورم ها و دستمال گردن هایی که به سبک پیشاهنگ ها پوشیده اند، به صف و منظم، با دقت و تمام حواس دسته موزیک نظام و افرادی را تماشا می کنند که مقابل آنها رژه می روند. بر فراز سر این افراد پرچم زردرنگ حزب الله به اهتزاز درآمده است.

اغلب این افراد نوجوانان ۱۷ یا ۱۸ ساله هستند که به رغم سن کم، چهره هایی سخت مانند بزرگسالان دارند، بعضی از آنها ریش کم پشتی دارند که به عکس بیشتر جوان بودن آنها را نمایان می کند و برخی دیگر هاله یی تیره رنگ روی پیشانی دارند که نشانی از سجده های طولانی در نماز است. عکسی از آیت الله روح الله خمینی، روحانی شیعه و رهبر انقلاب ایران به سینه یونیفورم آنها دوخته شده است. زمانی که شماری از رهبران حزب الله از مقابل این جوانان عبور می کنند تا روی سکو قرار گرفته و برایشان سخنرانی کنند، آنها یکصدا شعار می دهند «شما رهبر مایید و ما سرباز شماییم». سخنرانی با تلاوت قرآن آغاز می شود.

این جوانان در حقیقت اعضای پیشاهنگان مهدی هستند که پیشگامان جنبش جوانان حزب الله به شمار می روند. بخشی از جوانانی که دوره های آموزشی پیشاهنگان مهدی را به پایان رسانده و به نوعی «فارغ التحصیل» شده اند، به ارتش حزب الله می پیوندند تا در کنار شبه نظامیان کارآزموده حزب الله در جنگ های نامنظم جنوب لبنان علیه اسرائیل شرکت کنند. شماری دیگر از آنها در دفاتر حزب الله به کارهای اداری گمارده می شوند و مابقی آنها نیز به جریان پیرو و وفادار به حزب الله در بطن جامعه لبنان می پیوندند؛ جریانی که روز به روز در حال گسترش است و تا همین امروز حزب الله را به قدرتمندترین نیروی سیاسی، نظامی و اجتماعی در لبنان تبدیل کرده است.

در دورانی که شاهد احیای مذهب و سنن مذهبی در سراسر جهان اسلام هستیم، ایمان و پایبندی جوانان لبنانی به اسلام مساله چندان عجیبی به نظر نمی رسد اما در این بین حزب الله این پتانسیل موجود در جو حاکم بر جهان اسلام را برای تحقق برنامه یی کاملاً سیاسی هدایت می کند که آن تربیت نسل جوان لبنان برای تداوم مبارزات نظامی این گروه علیه اسرائیل است. پایداری و سرسختی حزب الله در میدان جنگ در واقع خود به سرمشقی برای تمام نیروهای شبه نظامی اسلامی در سراسر خاورمیانه تبدیل شده است که از آن جمله می توان به حماس در فلسطین اشاره کرد. و با توجه به برنامه هایی که حزب الله برای جذب نیروهای جوان در پیش دارد و با در نظر گرفتن طیفی گسترده از جوانان لبنانی که با تفکرات مذهبی هم اکنون در خدمت حزب الله درآمده اند به نظر می رسد موفقیت حزب الله در این راه نزدیک باشد؛ موفقیتی که از هر حیث نمی توان آن را کوچک انگاشت.

یکی از شیوه های حزب الله برای جذب نیروهای جوان اتکا به شبکه یی از مدارس است که توسط حزب الله اداره می شوند یا تحت نفوذ آن قرار دارند و به نوعی به این حزب وابسته هستند. از این مدارس به شدت مراقبت می شود و به افرادی که به حزب الله تعلق ندارند اجازه تحصیل در این مدارس داده نمی شود. در کنار این مدارس شبکه یی گسترده از روحانیون قرار دارند که در خدمت حزب الله هستند و به صورت هفتگی در مراکزی که حزب الله در محلات مختلف در سراسر لبنان تاسیس کرده، به تدریس و برگزاری جلسات مبادرت می کنند. همچنین گروه های حزب الله در مدارسی که به این حزب تعلق ندارند نیز دایر شده است تا طیف وسیع تری از جوانان لبنانی را در جریان تفکرات و فعالیت های حزب الله قرار دهد. حزب الله اردوهای تابستانی غیرنظامی نیز برپا می کند که حضور در آن به اعضای حزب محدود نمی شود و در اعیاد و مناسبت های اسلامی با برپایی مراسم عمومی از تمام جوانان لبنانی می خواهد در امور مذهبی و خیریه شرکت کنند و به نوعی اعتقادات مذهبی خود را به نمایش بگذارند.

طلال اتریسی تحلیلگر مسائل سیاسی و استاد دانشگاه لبنان که سال ها حرکت ها و فعالیت های حزب الله را مورد مطالعه قرار داده است، در این باره می گوید؛ «آنها یک نظام منسجم و کامل دارند که از دبستان تا دانشگاه را دربرمی گیرد. هدف این نظام تربیت و پرورش نسل جوانی است که اعتقادات مذهبی عمیقی دارد و در خدمت حزب الله است.» حزب الله در حقیقت بخشی از حرکت و جنبش گسترده تری از گروه های شیعه لبنان است که پس از انقلاب ۱۹۷۹ ایران و پیروزی اکثریت قوی شیعیان در این کشور، جان گرفته و تقویت شده است. اما در این مدت حزب الله در زمینه سود جستن از پتانسیل موجود در جمعیت شیعه لبنان در مقایسه با دیگر جریان های شیعه بسیار موفق تر بوده است به گونه یی که هم از یک سو توانسته پایگاه مردمی مستحکمی برای خود در جامعه لبنان ایجاد کند و هم از سوی دیگر موفق به ایجاد نظامی منسجم برای تربیت نیروهای جوان با اعتقادات مذهبی عمیق شده است که از تبلیغات رقبای حزب الله در فضای سیاسی و سکولار لبنان مصون می مانند.

به رغم محرز بودن نفوذ حزب الله بر جوانان لبنانی برآورد میزان دقیق آن به دلیل فقدان منابع قابل استناد در این کشور و پنهانی بودن اغلب فعالیت های حزب الله مساله یی است که تقریباً غیرممکن به نظر می رسد. آنچه از این گسترش نفوذ، نمودی خارجی دارد مدارس شیعیان لبنان است که توسط حزب الله اداره می شوند یا تحت نفوذ آن قرار دارند. دو دهه پیش از این، تنها کمتر از ۱۰ مدرسه شیعه در جنوب لبنان وجود داشت اما اکنون این مدارس به شبکه یی گسترده تبدیل شده اند که سراسر لبنان را تحت پوشش قرار داده اند. افزایش چشمگیر تعداد روحانیونی که برای این جنبش کار می کنند و در محلات لبنان حضور دارند نیز از دیگر نشانه های افزایش نفوذ حزب الله در دو دهه اخیر است.

حزب الله و متحدان آن علاوه بر این برنامه های مذهبی ویژه کودکان نیز برگزار می کنند که هر سال از حداقل سن شرکت کنندگان آن کاسته می شود. به بیان دیگر حزب الله می کوشد هر سال برنامه های خود را از سنین پایین تر برای تربیت و پرورش نیروهای مذهبی آغاز کند. برخلاف دیگر گروه های اسلامگرای خاورمیانه زنان نیز در حزب الله لبنان نقش فعال و موثری دارند و یکی از اصلی ترین مخاطبان این گروه به شمار می روند. به عقیده برخی تحلیلگران یکی از جنبه های اهمیت نقش زنان برای حزب الله نقشی است که آنها با عضویت در حزب الله می توانند برای تربیت فرزندان شان ایفا کنند؛ فرزندانی که نسل آینده حزب الله به شمار می روند. این نقش در واقع همان چیزی است که در ساختار حزب الله از آن به عنوان «ایجاد فضای جهادی» در محیط رشد کودک یاد می کنند.

● جهاد زنان حزب الله

هنگامی که شب در شهر جبشیت در جنوب لبنان فرا می رسد، زنی که لباس اسلامی سیاه رنگی به تن دارد قدم روی سکوی موقتی می گذارد که برای این مراسم خاص برپا شده است. در مقابل این زن که زیر نور نورافکن ها ایستاده صدها نفر از والدینی نشسته اند که کودکان شان عضو گروه پیشاهنگان مهدی هستند. آنها نظاره گر یکی از مهم ترین مراسم مذهبی هستند که در زندگی دختران شان رخ می دهد.

میزبان مراسم از روی جایگاه خطاب به مهمان ها می گوید؛ «خوش آمدید. از حضور شما در این مراسم امشب قدردانی می کنیم. دختران امشب و طی این مراسم برای اولین بار لباس فرشتگان را به تن می کنند.» منیره حلاوی دختر ۲۳ساله لاغراندامی است که از اعضای حزب الله و یکی از بهترین افراد در زمینه برپایی مراسم موسوم به جشن «تکلیف الشریعه» به شمار می رود. او که میزبان این مراسم است نگاهی خیره و نافذ دارد و مانند یک مبلغ دینی با شور و اشتیاق سخن می گوید. امشب او مجری مراسمی است که طی آن حدود ۳۰۰ دختر بچه ۸ تا ۹ ساله مکلف به پوشیدن حجاب یا همان روسری می شوند.

برای دخترانی که در این شب مکلف به رعایت حجاب و اصول شرعی می شوند این مراسم به لحاظ نمادین اهمیت خاصی دارد چرا که آغاز تحولی در زندگی شان محسوب می شود که آنها را به سمت اعتقادات مذهبی عمیق تر سوق می دهد. این مراسم که پیش از این به ندرت جنبه یی این چنین عمومی پیدا می کرد اکنون با تلاش حزب الله به یک رسم متداول در سراسر لبنان تبدیل شده است.

این مراسم برای خانم حلاوی نیز اهمیت خاصی دارد چرا که پس از هفته ها تمرین با دختران حاضر در این جشن، او به «قائده» یا رهبر معنوی آنها تبدیل شده است و از این پس بر تربیت مذهبی آنها نظارت خواهد داشت. حلاوی که در سال ۱۹۸۵ به دنیا آمده با دختران نسل های جوان تر که اخیراً به عضویت حزب الله درآمده اند، تفاوت های چندانی ندارد. او در جامعه یی از شیعیان لبنانی بزرگ شده است که آغاز استقرار «فضای اسلامی» را توسط حزب الله و متحدان آن تجربه کرده اند. بنابراین جای شگفتی نیست که او در مقایسه با والدین اش مرتبه یی بالاتر از ایمان و وفاداری به حزب الله از خود نشان داده باشد چرا که پدر و مادر او در برهه یی از تاریخ لبنان و در فضایی رشد کرده بودند که تفکرات سکولار مانند «پان عربیسم» و کمونیسم بر جو سیاسی کشور حاکم بود. او با همین آموزه ها در زندگی پیش رفته، خیلی زود ازدواج کرده و دو فرزند اولش پیش از آنکه ۱۷ ساله شود، به دنیا آمده اند.

پس از سخنان آغازین حلاوی دخترانی که جشن تکلیف شان فرا رسیده است در حالی که شنل های سفید رنگ ابریشمی کلاهدار به تن دارند از راهروهایی که بین صندلی ها باز شده به سمت سکوی مقابل حرکت می کنند و همزمان با ورود آنها نورافکن های رنگی، دود مصنوعی، و حباب های صابون صحنه را دگرگون می کنند. مارش نظامی حزب الله که با صدای مردانه بم خوانده شده از بلندگوها پخش می شود و صحنه را به لرزه درمی آورد. والدین با کف زدن های پیاپی شادی خود را از ورود دختران شان روی صحنه ابراز می کنند و چند نفری از مادرها نیز کل می کشند.

مراسم دو ساعت و نیم طول می کشد که طی آن دختر بچه ها نمایشی را درباره معنای حجاب روی صحنه اجرا می کنند و یکی از روحانیون حزب الله درباره مسائل سیاسی روز به یک سخنرانی طولانی می پردازد که دکترین هزارساله تشیع و تبلیغات و شعارهای زهردار ضداسرائیل به شیوه یی ماهرانه در آن گنجانده شده است. این ترکیب دکترین تشیع و دشمنی با اسرائیل در حقیقت دو رکن اصلی ایدئولوژی حزب الله به شمار می روند.

در طول این مراسم بارها و بارها به دختران گفته می شود حجاب آنها نمادی بسیار مهم از ارزش های دین اسلام است و همان قدرت و سلاح سری است که به حزب الله کمک کرده جنوب لبنان را از اشغال اسرائیل آزاد کند. به دختران خردسال گفته می شود حجاب آنها در مبارزه با اسرائیل مانند جهاد امامان شیعه در برابر حاکمان ظالم زمان خودشان است. در تمام این مراسم حلاوی در نقش مجری هر بخش از برنامه ها را پیش از آغاز آن معرفی می کند، آیات قرآن می خواند و گاهی از اشعاری که خود در وصف و مدح حجاب سروده است، نقل می کند. او در بخشی از این مراسم در حالی که به تاریکی خیره شده و با شور و احساس صحبت می کند، می گوید؛ «حجاب ما تاجی است جواهرنشان، شریف و رفیع که خداوند برای طراوت بخشیدن به ما آن را امر کرده است... او اکنون درهای طاعت و ایمان را بر ما می گشاید.»

دو روز پس از این مراسم حلاوی طی گفت وگویی در منزل خواهرش بیشتر درباره مساله حجاب صحبت می کند و می گوید در مقایسه با دوران کودکی پدران و مادران نسل او، این روزها کودکان لبنانی به کمک حزب الله آموزش های مذهبی را در سنین پایین تری شروع می کنند. به گفته حلاوی خیلی از کودکان لبنانی آموختن قرآن را از چهارسالگی آغاز می کنند و بسیاری از دختران از هشت سالگی روزه می گیرند و سایر فرایض دینی را به جا می آورند. حلاوی تاکید می کند در تمام این مراحل نظارت و راهنمایی مادران بیشترین نقش را دارد. او می گوید؛ «جهاد زنان این است.»

● اردویی با معیارهای اخلاقی

از دور این محل شبیه تمام اردوهای پیشاهنگی در دیگر نقاط جهان به نظر می رسد. دو ردیف از چادرهای کرباسی روبه روی یکدیگر در کنار رودخانه لیتانی برپا شده اند. این رود سراسر عرض جنوب لبنان را جایی نزدیک به مرز اسرائیل می پیماید. یک ورزشگاه جنگلی که با چوب و تنه درخت ساخته شده روبه روی اردو قرار گرفته است. شاخه درخت های سرو لبنانی به آرامی در نسیم تاب می خورد و تپه های خشک خاکی رنگ در دوردست دیده می شوند. اما جلوتر از تپه ها، روی تیرهایی که در بستر رود مستحکم شده اند تصاویر بزرگی از آیت الله خمینی رهبر انقلاب ایران و سید حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان نصب شده اند.

محمد الاخضر ۲۵ ساله از مربیان پیشاهنگ ها در حالی که گوشه و کنار اردوگاه را به یک بازدیدکننده نشان می دهد، می گوید؛ «از سال ۱۹۸۵ تلاش کرده ایم نسل جدید خوبی پرورش دهیم. تابستان امسال پذیرای ۸۵۰ کودک و نوجوان بوده ایم که بین ۹ تا ۱۵ سال سن دارند.» بسیاری از فعالیت هایی که در این اردوگاه انجام می شود، مشابه فعالیت هایی است که کودکان و نوجوانان در دیگر اردوهای پیشاهنگی در نقاط مختلف جهان انجام می دهند؛ آنها شنا کردن یاد می گیرند، می آموزند که چگونه در جنگل آتش روشن کنند و چطور طناب گره بزنند و البته در کنار همه اینها انواع فعالیت های ورزشی نیز جریان دارد. به گفته اخضر یکی از فعالیت های مورد علاقه کودکان یک نوع بازی است که در آن بچه ها به دو گروه «امریکا» و «ارتش مقاومت» تقسیم می شوند و هر یک تلاش می کنند دیگری را داخل رودخانه بیندازند.

اما این اردوگاه، اردوگاه پیشاهنگان مهدی است و به همین خاطر برنامه هایی دارد که در اردوگاه های دیگر انتظار آن نمی رود. بازدید رزمندگان حزب الله از اردوگاه با لباس های نظامی و در حالی که اسلحه «آک ۴۷» حمل می کنند، یکی از این برنامه هاست.

بازدیدکننده یی که همراه اخضر در اردوگاه می گردد کنار چادرها صدای تلاوت قرآن را می شنود و جایی بین چادرها قبری را می بیند که تمام جزئیات و مشخصات یک قبر واقعی را دارد اما بالای قبر، جایی که باید سنگ مزار قرار بگیرد، عکسی از عماد مغنیه نصب شده است. مغنیه از فرماندهان حزب الله لبنان بود که در ماه فوریه گذشته در سوریه ترور شد و به شهادت رسید. به اعتقاد نهادهای اطلاعاتی غربی مغنیه مغز متفکر اصلی بسیاری از عملیات حزب الله طی دو دهه اخیر بوده است.

گروه پیشاهنگان مهدی در سال ۱۹۸۵، مدت کوتاهی پس از تاسیس حزب الله، کار خود را آغاز کرده است. این گروه در ظاهر شبیه تمام ۲۹ گروه پیشاهنگی دیگر است که در لبنان فعالیت می کنند و اغلب آنها نیز به گروه ها و احزاب سیاسی این کشور وابسته اند. در واقع این رسم متداولی است در لبنان که احزاب سیاسی از گروه های پیشاهنگی به عنوان یک پایگاه عضوگیری استفاده کنند.

اما واقعیت این است که گروه پیشاهنگان مهدی تفاوت های بسیاری با دیگر گروه ها دارد و شاید محرزترین آنها اندازه و ابعاد این گروه باشد. پیشاهنگان مهدی در مجموع ۶۰ هزار پیشاهنگ و مربی پیشاهنگی دارد که این مقدار دست کم شش برابر بزرگ تر از تمام گروه های پیشاهنگی دیگر در این کشور است. مصطفی محمد عبدالرسول رئیس اتحادیه پیشاهنگان لبنان نیز معتقد است حتی شیوه قدم رو رفتن پیشاهنگان مهدی بیشتر از سایر گروه های پیشاهنگی به مارش و قدم رو رفتن نیروهای نظامی شبیه است. او می گوید از وقتی همه جا پیچیده است که حزب الله از پیشاهنگان مهدی به عنوان یکی از مراکز جذب نیروهای نظامی خود استفاده می کند، مسوولان حزب الله بیشتر در این باره حالت تدافعی به خود گرفته اند و به ندرت به کسی که عضو حزب الله نباشد، اجازه می دهند وارد اردوگاه های پیشاهنگان مهدی شود و بر فعالیت های آنها نظارت داشته باشد. با این حال هرازگاهی یکی از مسوولان حزب الله به طور غیررسمی در گفت وگوهای پراکنده بر ارتباطات موجود بین گروه پیشاهنگان مهدی و نیروهای ویژه جنگ های نامنظم حزب الله صحه می گذارد.

بلال نعیم که تا سال گذشته مدیریت گروه پیشاهنگان مهدی را برعهده داشته، در این باره می گوید؛ «پس از ۱۶ سالگی اغلب پسرها جذب نیروهای مقاومت یا گروه های شبه نظامی حزب الله می شوند.» حجم بیشتر آموزش های اخلاقی و مذهبی در کمپ های پیشاهنگان مهدی در مقایسه با آموزش های فیزیکی و فعالیت های ورزشی یکی دیگر از تفاوت های اصلی این گروه با سایر گروه های پیشاهنگی لبنان است و گفته می شود مربی های پیشاهنگان به شدت به آموزش مطالبی که در کتاب ها و برنامه های مذهبی نوجوانان و کودکان این گروه گنجانده شده، پایبند و مقید هستند.

این کتاب ها که یک نسخه از آن توسط یکی از مقامات رسمی حزب الله به دست خبرنگاران نیویورک تایمز رسیده است به شدت بر مسائل مذهبی و جنگ حزب الله علیه اسرائیل تمرکز دارند. برای مثال «عشق و نفرت برای خدا»، «دشمن خود را بشناسید»، «وفاداری به رهبر»، و «حقایقی درباره صهیونیسم» از جمله عناوین و سرفصل هایی هستند که در کتاب ویژه گروه های سنی ۱۲ تا ۱۴ سال این گروه گنجانده شده است.در هر فصل از کتاب از کودکان خواسته می شود آیات قرآنی مرتبط با موضوع درس را نوشته یا از بر بخوانند. در این کتاب ها همچنین مطالب زیادی در ستایش آیت الله خمینی رهبر انقلاب ایران و رهبران حزب الله نوشته شده است. ایران سال های متمادی حامی حزب الله بوده است. در این کتاب ها به کودکان آموزش داده می شود که از اسرائیل نفرت داشته باشند و از افرادی که در این مبارزه و در عقاید مذهبی خود چندان راسخ نیستند، پرهیز کنند. در پایان هر فصل سوال هایی وجود دارد که از پیشاهنگان جوان خواسته شده با مراجعه به قلب خود پاسخ آن را پیدا کنند. به آنها گفته می شود برای انتخاب راه درست باید همیشه به ندای قلب خود رجوع کنند. در متنی که برای مربی های پیشاهنگان تدارک دیده شده به آنها هشدار داده می شود کودکان و نوجوانان تحت تربیت آنها در مرحله حساسی از رشد و فراگیری خود به سر می برند که می تواند به مثابه بنیان و پایه یی مستحکم برای ایمان و تقوای آنها در آینده باشد.

● تاثیرات سکولارها

تصویری که مردم غرب از حزب الله در ذهن دارند یک شبه نظامی است که ریش بلندی دارد، لباس مخصوص استتار به تن کرده و یک مسلسل آک ۴۷ به دست گرفته است. اما در واقع نیروهای رزمی ثابت حزب الله و کارمندان دفتری آن در مقایسه با نیروهای وابسته و ذخیره بسیار اندک هستند. علی السید جوان ۲۴ ساله یی که صورتی تراشیده و لباس های مرتبی دارد شاید نمونه خوبی از این دسته دوم نیروهای حزب الله باشد که در حقیقت بخش عمده جمعیت یک میلیون نفری شیعیان لبنان را دربر می گیرند. مانند بسیاری از پزشکان و مهندسان که در جمع ذخیره نیروهای حزب الله هستند تا در صورت نیاز تجربه و مهارت خود را به سود این حزب به کار ببندند، او نیز یک حسابدار باتجربه و نیروی ذخیره حزب الله به شمار می رود. السید می گوید حزب الله به او پیشنهاد کار دائم کرده اما او ترجیح داده مستقل باقی بماند. او که در جنوب لبنان متولد شده تمام زندگی خود را زیر سایه حزب الله سپری کرده است؛ السید در دبیرستان مصطفی تحصیل کرده است که هر چند از جمله مدارس دولتی این کشور به شمار می رود اما تحت نفوذ حزب الله است. او می گوید در دوران تحصیل هفته یی پنج ساعت کلاس تعلیمات مذهبی داشته اند و تمام معلم های او در کلاس های درس از آیت الله خمینی و رهبران حزب الله لبنان سخن می گفته و آنها را ستایش می کرده اند. السید که در دوران نوجوانی از پیشاهنگان مهدی بوده و حتی دوره یی نیز مربیگری این گروه ها را بر عهده داشته است همچنان فردی مومن به شمار می رود که برای مثال با خانم ها دست نمی دهد.

او در حالی که از پنجره های کافه یی در بیروت به بیرون خیره شده، می گوید حاضر است برای حزب الله بجنگد و در این راه شهید شود. او می گوید؛ «آنها غحزب اللهف ما را چنین ساخته اند و طبیعی است که حاضر باشم حتی جانم را هم فدای آنها کنم. پیشترها شیعیان لبنان وضعیت اسفباری داشتند.» با این همه نسل افرادی نظیر السید به طرق مختلف بیش از نسل های پیشین لبنان در معرض تبلیغات حرکت های سکولار و حتی وسوسه های جامعه خوشگذران و لاابالی این کشور قرار دارند. این مساله حتی در مناطق جنوبی لبنان و حومه شیعه نشین بیروت نیز که پایگاه و خاستگاه اصلی حزب الله به شمار می رود، مشهود است.

برای مثال منطقه شیعه نشین ضاحیه روزگاری شهرکی بود با فضایی بسته؛ مردانی که با ریش های بلند در خیابان ها رفت و آمد می کردند و زنانی که بدون حجاب کامل اجازه خروج از خانه را نداشتند. اما امروز چهره ضاحیه نیز دگرگون شده است. در سال های اخیر کافه های اینترنت، فروشگاه های موسیقی و دی وی دی، رستوران های چینی و حتی پارک تفریح و بازی در ضاحیه ساخته شده اند. هر چند در اینجا جایی برای فروش مشروبات الکلی وجود ندارد اما بام ها مملو است از آنتن های ماهواره و در خیابان ها فروشگاه های لباس زنانه تصاویر بزرگی از مانکن های خارجی روی تابلوهای خود نصب کرده اند. این روزها زنان جوان زیادی را در خیابان های ضاحیه می توان دید که شلوار جین تنگ پوشیده و بدون حجاب اسلامی به راحتی در خیابان تردد می کنند.

السید در این باره می گوید؛ «حزب الله تلاش می کند جوانان را به زندگی در یک فضای مذهبی تشویق کند اما مسلماً نمی تواند آنها را به زور به قبول مذهب وادارد.» او از «رامی اولیک» می گوید که یکی از مشهورترین جنگجویان حزب الله در منطقه ضاحیه بود. او چندی پیش از حزب الله کناره گرفت و امسال کتابی درباره این تحول در زندگی اش منتشر کرد.

اما در سوی دیگر مسوولان حزب الله می گویند نمی توانند نسل جوان را به زور به رعایت مسائل اسلامی وادارند چرا که در این صورت بیم آن می رود که افراد بیشتری نظیر اولیک یاغی شده و همه چیز را کنار بگذارند. آنها می گویند جوانان را در جامعه چندصدایی و تکثرگرای لبنان آزاد می گذارند و ترجیح می دهند به آموزه های مذهبی خود اطمینان داشته باشند که جوانان عضو از راه حزب الله منحرف نشده یا به آن بازمی گردند.

اما حقیقت این است که انعطاف پذیری حزب الله نیز حد و مرزی دارد. مسوولان حزب الله همیشه به اعضای خود گوشزد می کنند که مراقب افرادی باشند که از حزب الله نیستند و درباره این حزب پرس و جو می کنند. به عقیده آنها چنین فردی یک جاسوس بالقوه است. به همین خاطر به اعضای حزب الله گفته می شود نوعی «شم امنیتی» داشته باشند و مراقب جاسوس ها باشند. السید که در کافه حدود یک ساعتی با یک خبرنگار خارجی گفت وگو می کرد زمانی که متوجه نگاه خیره جوانی شد که پشت میز کناری نشسته بود ابتدا خواست ادامه گفت وگو در طبقه دوم کافه ادامه پیدا کند اما آن را نیز به سرعت قطع کرده و به رغم وعده یی که برای یک قرار ملاقات دیگر داده بود، حاضر نشد خبرنگار نیویورک تایمز را دوباره ببیند. او در نامه یی الکترونیکی با انگلیسی شکسته و بسته یی عذرخواهی کرد و نوشت؛ «همان طور که می دانید ما با اسرائیل و امریکا در جنگ هستیم و آنها به هر طریقی می خواهند ما را نابود کنند.»

رابرت وورث/ ترجمه؛ آرش مومنیان

منبع؛ نیویورک تایمز