افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان اختلالی است که طی چهار هفته پس از زایمان بروز می‌کند. اما امکان بروز حالت افسردگی تا حدود شش ماه بعد از زایمان وجود دارد. میزانی از افسردگی بصورت خفیف معمولا …

افسردگی پس از زایمان اختلالی است که طی چهار هفته پس از زایمان بروز می‌کند. اما امکان بروز حالت افسردگی تا حدود شش ماه بعد از زایمان وجود دارد. میزانی از افسردگی بصورت خفیف معمولا بعد از تولد نوزاد بروز می‌کند که به زودی برطرف می‌شود، اما افسردگی بعد از زایمان مساله جدی تری است و در صورت عدم درمان ممکن است مدت‌ها ادامه پیدا کند.اغلب این اختلال در زنانی بروز می‌کند که قبلا از اختلال‌های خلقی یا سایر اختلالات روانپزشکی در رنج بوده‌اند. علائم عمده این نوع افسردگی بدین قرارند:

-بی خوابی شدید، کم اشتهایی،خلق پایین و حالت غمگینی

-احساس گناه و ناامیدی، گاهی احساس تحریک پذیری و خشم بی دلیل

-دلشوره و احساس اضطراب

-ترس زیاد از این که با کودک در خانه تنها بماند و وجود افکار هذیانی در مورد آسیب دیدن نوزاد و یا افکار دیگر مربوط به نوزاد

-بروز مکرر سردرد و یا دردهای قفسه سینه

-وجود افکار خودکشی

-فقدان پیوند عاطفی کافی بین مادر و نوزاد و...

افسردگی پس از زایمان با افسردگی عادی چه تفاوتی دارد؟ عوارض افسردگی پس از زایمان مانند عوارض افسردگی عادی است و احساس اندوه و بی حوصلگی و کاهش انرژی را در پی دارد.اما تفاوت این است که پس از وضع حمل بروز می‌کند و به دلیل در خطر بودن مادر و نوزاد عمدتا از فوریت‌های روانپزشکی به شمار می‌رود، چون افسردگی شدید ممکن است با احساسات تهاجمی نسبت به کودک، از دست دادن احساس عزت و دوری کردن از دیگران و یا تمایلات خودکشی همراه باشد.

عوامل افسردگی پس از زایمان به طور قطع شناخته شده نیست. احتمالا ترکیبی از عوامل که از شخصی به شخص دیگر نیز متفاوت است در بروز این اختلال دخیل‌اند.

حساسیت به تغییرات هورمونی پس از زایمان، مشکل در انطباق یافتن با نقش مادری و رویداد تولد نوزاد، سایر استرس‌هاس زندگی، سوء تغذیه و کمبود خواب، مشکلات زناشویی، فقدان حمایت از جانب همسر و سایر اطرافیان و سابقه اختلالات روانی، از عوامل موثر در بروز این نوع افسردگی هستند. مشاوره و دارو درمانی درمان‌های مناسب برای این اختلال هستند.

در صورت دارو درمانی، ممکن است روانپزشک قطع شیر دادن به نوزاد و تغذیه نوزاد با شیر خشک را پیشنهاد کند و اگر افسردگی شدید باشد، لزوم بستری شدن مادر در بیمارستان مطرح شود. البته در اغلب مواقع مشاوره و روان درمانی به بهبود و رفع افسردگی کمک می‌کند و نقش حمایت اطرافیان و به خصوص همسر نیز در رفع افسرگی بسیار زیاد است.

نویسنده : آذر نادی

کارشناس ارشد روانشناسی