پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
برگی از سوابق اولین نخست وزیر زن در اسرائیل
اکثر مورخان، در بررسی شرح حال مقامات بلند پایه اسرائیل از گلدامایر به عنوان زنی جسور یاد کرده‌اند که توانسته اسرائیل را در مقطعی حساس از بحران خاورمیانه رهبری کند. ولی مسیری را که برای احراز این مقام طی کرده است بازگو نمی‌کنند. مطلب زیر برگی از پرونده زندگی این زن صهیونیست است.
« گلدامایویچ مایر » نخست‌وزیر پیشین اسرائیل در سوم مه ۱۸۹۸ در شهر کیف مرکز «اوکراین» در روسیه تزاری به دنیا آمد و در ۱۹۰۶ همراه با خانواده‌اش به امریکا مراجعت کرد. پدرش نجار بود و ۵ پسرش در کودکی مرده بودند. خانم مایر در مدرسه‌ای دولتی در شهر میلواوکی در امریکا مشغول تحصیل شد. والدینش مایل بودند او منشی بشود اما وی معلم شد و از همان آغاز به نهضت صهیونیستی در امریکا پیوست. او با یکی از همکاران صهیونیست خود به نام «موریس می‌پرسون» ازدواج کرد. این دو در ۱۹۲۱ عازم اورشلیم شدند و این در حالی بود که به تازگی فلسطین تحت قیمومیت انگلیس درآمده بود و عملیات انتقال تدریجی یهودیان به فلسطین آغاز شده بود. طبعاً تا قبل از ظهور اسرائیل در ۱۹۴۸ او نیز در فلسطین همچون هزاران یهودی دیگر زندگی می‌کرد. اماهمکاری‌های فراوان وی با گروههای زیرزمینی یهود از قبیل ایرگون، اشترن، هاگانا و سایر تشکیلات پنهان صهیونیستی که به کار انتقال یهودیان اروپا به فلسطین اشتغال داشتند، باعث شده بود وی غالب اوقات بیرون از خانه باشد.
۱۲ ساعت پس از آنکه بن گوریون مؤسس اسرائیل، نطق تاریخی خود را در زمینه تأسیس رژیم صهیونیستی در ۱۴ مه ۱۹۴۸ ایراد کرد، دولتهای عرب همجوار فلسطین خود را برای حمله به این رژیم نوظهور آماده کردند.
دولت اسرائیل که از ائتلاف چند سازمان مخفی صهیونیستی تشکیل شده بود، چون از ابتدا این وضع را پیش‌بینی می‌کرد از چند ماه قبل جاسوسانی را به کشورهای عرب همجوار اعزام کرده بود.
گلدامایر که در آن زمان یک زن جوان یهودی بود در پوشش یکی از همین جاسوسان و به عنوان توریست راهی اردن شد و در مجاورت خانه چند تن از نظامیان اردنی اقامت گزید. وی به تدریج توانست به عنوان یک تبعه بخش اروپائی روسیه نظر چند تن از افسران اردنی را به خود جلب کند و طرح دوستی با آنان بریزد. گلدامایر با تن دادن به فحشا توانسته بود در داخل نظامیان بلندپایه رژیم اردن نفوذ نماید، در مجالس آنان شرکت کند و از مؤسسات نظامی، مراکز و مقرهای نظامی این کشور مطلع شود. او تا زمان تکمیل اطلاعات خود به این نوع روابط ادامه داد. مایر چند روز قبل از نطق بن گوریون وارد فلسطین اشغالی شد و تصمیم ارتش اردن را برای جنگ با اسرائیلیها در حد یک «احتمال قوی» به مقامات صهیونیستی اطلاع داد.
گلدامایر سپس اطلاعاتی را که توانسته بود از مؤسسات نظامی اردن و روحیه افسران آن کشور جمع‌آوری کند در اختیار صهیونیستها قرار داد. گزارشهای دقیقتری نیز سایر جاسوسان رژیم صهیونیستی از پایتخت‌های مصر و لبنان و سوریه آورده بودند و دولت بن گوریون نیز با استفاده از این اطلاعات توانسته بود در اولین جنگ خود با کشورهای عربی، به پیروزی دست یابد.
فعالیتهای سیاسی گلدامایر سبب شده بود اکثر اوقات اعتنائی به زندگی مشترک با شوهرش نداشته باشد. در نتیجه در ۱۹۴۵ شوهرش وی را طلاق داد و گلدامایر تا پایان عمر بیوه ماند. او در این سالها توانست در رأس تشکیلات مالی سازمانهای یهود میلیونها دلار برای مسلح کردن اسرائیل آتی، پول جمع‌آوری کند. مایر حتی در سالهای ازدواجش از طریق روابط نامشروع تلاش می‌کرد از هر منبع ممکن پول برای تشکیلات مخفی صهیونیستها به دست آورد. بعد از تشکیل دولت اسرائیل وی بلافاصله وارد فعالیتهای سیاسی شد. اولین شغل او در ۱۹۴۸ در سفارت اسرائیل در مسکو بود. او از ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۶ در زمان نخست‌وزیری بن گوریون وزیر کار اسرائیل بود. سپس از ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۶ به مدت ۱۰ سال وزیر خارجه این کشور شد. او در این مدت بیش از هر کسی به مسافرت در سراسر جهان پرداخت. با مرگ «لوی اشکول» نخست‌وزیر وقت اسرائیل در اکتبر ۱۹۶۹ خانم گلدامایر در انتخابات به پیروزی رسید و در رأس دولت صهیونیستی قرار گرفت. وی این سمت را تا ۱۹۷۴ حفظ کرد و سپس در دهم آوریل این سال به دلیل اوجگیری مخالفت اعضای حزب کارگر که خود عضو آن بود، از مقام نخست‌وزیری اسرائیل استعفا کرد و در هشتم دسامبر ۱۹۷۸ / ۱۷ آذر ۱۳۵۷ در ۸۰ سالگی درگذشت.
منبع:موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
