بكهام و گسترش فوتبال در آمریكا

در هر زمان كه هافبك ۳۲ ساله اسبق منچستریونایتد و كاپیتان پیشین تیم ملی انگلیس پا به آمریكا بگذارد با معضل حضور و بازی در كشوری مواجه می شود كه فوتبال هیچگاه در آن چندان محبوب نبوده است و بدیهی است كه همگان به طور مستقیم و غیرمستقیم از او بخواهند كه این محبوبیت را برای این ورزش موجب شود

دیوید بكام با این هدف جنبی به آمریكا می رود كه موجب گسترش و رونق فوتبال در آمریكا شود، ولی این كاری است كه حتی از عهده «په له»ی افسانه ای نیز در دهه ۱۹۷۰ برنیامد. هافبك انگلیسی و سرشناس رئال مادرید در معامله ای به بهای ۲۵۰ میلیون دلار به لس آنجلس گالكسی از لیگ حرفه ای فوتبال آمریكا (MLS) نقل مكان خواهد كرد و با بی میلی فابیو كاپه لو مربی رئال به استفاده از وی در دیدارهای باقیمانده این تیم، شایداین كار تا پایان فصل جاری به درازا بكشد.

شكی نیست كه در درجه نخست انگیزه های شدید مالی و كارهای تجاری و رویكردهای عظیم اقتصادی پایه گذار این انتقال بوده است، اما فرقی نمی كند و در هر زمان كه هافبك ۳۲ ساله اسبق منچستریونایتد و كاپیتان پیشین تیم ملی انگلیس پا به آمریكا بگذارد با معضل حضور و بازی در كشوری مواجه می شود كه فوتبال هیچگاه در آن چندان محبوب نبوده است و بدیهی است كه همگان به طور مستقیم و غیرمستقیم از او بخواهند كه این محبوبیت را برای این ورزش موجب شود.

در آمریكا همیشه ورزش هایی مانند بیسبال، بسكتبال و «فوتبال آمریكایی» پررواج تر و محبوب تر بوده اند، اما خیلی ها معتقدند جاذبه و بنیه تبلیغاتی و توان تأثیرگذاری بكام به اندازه ای است كه می تواند فوتبال را در آمریكا محبوب تر از گذشته سازد و توجه عمومی را به آن جلب كند. «تیم لیوه كه» رئیس AEG، شركتی كه صاحب باشگاه گالكسی است، می گوید: «ما مطمئنیم كه بكام بیش از هر كس دیگر و فراتر از هر زمانی بر فوتبال آمریكا تأثیر می گذارد و اثرگذاری او در سطح جهانی هم بی سابقه خواهد بود. او قادر است ارتباط كاری فوتبال آمریكا با دیگر كشورها را نیز تقویت و حجم آن را بیشتر كند و شاید تنها كسی باشدكه می تواند این كار را صورت دهد.»

● روی نیمكت

وقتی بكام در تابستان ۲۰۰۳ به برنابئو كوچ كرد، رئال هنوز در اوج به سر می برد، اما با آمدن او دستش از یك جام نیز كوتاه مانده و بی عنوان مانده است. بدتر از همه این كه با آمدن «فابیو كاپه لو»ی معروف به برنابئو از تابستان امسال، بكام جای ثابتش را هم در تیم از دست داده و بیشتر روی نیمكت ذخیره ها نشسته است.

امكان كسب ثروتی هنگفت و شركت هرچه وسیع تر در فعالیت های تبلیغاتی و حتی بازی در فیلم های سینمایی هالیوود، عواملی بود كه موجب شد بكام از مادرید دور شود و به گالكسی بپیوندد كه برای جذب او (به واقع توانایی های تجاری فوق العاده اش) حاضر به انعقاد گران ترین قرارداد تاریخ با وی شده است. پس از الحاق «په له»ی برزیلی به تیم كاسموس نیویورك در لیگ حرفه ای نخستین آمریكا به سال ،۱۹۷۵ ستاره های متعدد دیگری هم از دیگر كشورها جذب آن لیگ شدند، اما از یك سو آنها با په له به لحاظ شهرت برابری نكردند و از جانب دیگر آنها به طور گروهی و جمعی نیز نتوانستند فوتبال را در آمریكا صاحب وجهه و پایگاهی سازند كه این كشور و طراحان فوتبال آن می خواستند.

از دیگر ستاره های خارجی كه در آن زمان به MLS پیوستند، می توان از فرانس بكن باوئر قیصر فوتبال آلمان، جورج بست ایرلندی كه اینك دیگر در قید حیات نیست و جورج كینالیای ایتالیایی یاد كرد و چون به جز بست دیگران سر از كاسموس درآوردند، آن تیم را می توان نمونه نخستینی از لس آنجلس گالكسی امروز و حتی رئال مادرید دانست كه به جای اروپا در آمریكا دایر شده باشد.

● زیر سایه شنا!

و باز از مهره های نامدار خارجی كه به آمریكا رفتند و همسو با په له تلاش شان برای بال و پر گرفتن فوتبال در آن كشور كم حاصل ماند، بایدبه گوردون بنكس، رادنی مارش، كارلوس آلبرتو و اوزه بیو اشاره كرد. كار به جایی كشید كه گاهی ۷۰ هزار نفر برای تماشای مسابقات كاسموس به استادیوم ها می رفتند، اما فوتبال به خودی خود محبوب نبود و حتی یك رقابت ساده رشته شنا هم كافی بود تا مطرح ترین مسابقه فوتبال به زیر سایه برود و كسی از آن یاد نكند.

هرچه بود پس از كناره گیری په له و یكی دو نفر دیگر همان بساط نیز از فوتبال آمریكا برچیده شد. مخارج زیاد تیمداری و سرمایه گذاری شركت ها و دخل و خرج نكردن تیم ها و مسابقات سبب شد این لیگ برای چند سال تعطیل شود و از ۱۹۹۶ دوباره به راه افتد.

در شروع دوباره، از قیمت ها و بهای كلی لیگ و همچنین دستمزد شاغلان آن قدری كاسته شد و تلاشی صورت گرفت تا توجه مردم عادی در هر یك از ایالات صاحب فوتبال در درجه نخست به مسابقات این لیگ جذب شود و با این وجود باز هم اهداف موردنظر در ۱۱ سالی كه از شروع دوباره MLS می گذرد، حاصل نیامده و هر چند قوام و زیرساخت های اقتصادی لیگ محكم تر و منطقی تر از گذشته است، اما باز هم این لیگ نتوانسته است، آنی باشد كه سرمایه گذاران و مدیران فوتبال آمریكا می خواهند.

به طور یقین به همین خاطر است كه ورود بكام پرطرفدار به ماجرا اهمیتی فراوان می یابد و به نظر می رسد كه ابعاد ماجرا بسیار فراتر از یك تیم و فقط اقدام گالكسی برای جذب او باشد و به واقع یك تلاش كلی و گروهی و از جانب MLS و برپایه ثروت شركت های سرمایه گذار و تبلیغاتی صورت گرفته است تا بتوانند از طریق بكام فوتبال را در آمریكا صاحب جایگاهی رفیع سازند. اگر به واقع فقط یك ستاره هم داشته باشیم كه این كار از او برآید، آن فرد بكام است كه كاراكتر و وجوه تبلیغاتی و چهره هنری اش برای نیل به این اهداف مناسبت كامل دارد و او خلق و خوی خاصی دارد و كارهایی انجام می دهد كه مردم آمریكا می پسندند و می توان برپایه آن فوتبال را به صنعتی پولساز در این كشور بدل كرد و رشد آن را موجب شد و كاری كرد كه ستاره های اروپایی و آمریكای جنوبی در دهه ۱۹۷۰ قادر به انجام آن نشده بودند.

● حدود و ثغور

دان گاربر مدیر مسابقات MLS می گوید: «بكام یك ستاره جهانی است كه قادر به عبور از بیشتر حدود و ثغور اجتماعی و جذب نسل ها و میلیون ها تن از مردم است و آمدن او قدم بلنددیگری از جانب ما برای به اوج رساندن فوتبال در آمریكا به حساب می آید. كاری كه در ۳ دهه گذشته امكان پذیر نشد، اما دیوید می تواند با شهرت خیره كننده اش و ایجاد اشتیاق و انگیزه برای میلیون ها انسان این امر را برای ما میسر سازد. میلیون ها تن در سطح جهان به او چشم دارند و این همان چیزی است كه ما می خواهیم زیرا به تبع آن مجبورند به ما و لیگ ما هم نگاه كنند!»