درباره فضیلت, کیفیت و زمان صلوات

حقیقت صلوات نوعی ارتباط است میان بنده و مولا و تجدید عهدی است از خلق نسبت به خالق, لذا نمی توان برای آن وقتی قرار داد, بلکه در تمام اوقات مستحب است و برخی زمان ها واجب هم خواهد شد

حقیقت صلوات نوعی ارتباط است میان بنده و مولا و تجدید عهدی است از خلق نسبت به خالق، لذا نمی‌توان برای آن وقتی قرار داد، بلکه در تمام اوقات مستحب است و برخی زمان‌ها واجب هم خواهد شد.یکی از عبادات مهم در اسلام که فوائد زیادی را در بردارد و بشر به وسیله آن به مقاصد خود می‌رسد،و وظیفه هر فرد مسلمان در هر شبانه روزاست موضوع صلوات بر پیامبر(ص) و آل اوست، که نوعی ارتباط میان انسان و آفریدگار جهان می‌باشد و در قرآن و روایات بسیاری درباره آن سفارش اکید شده که از باب نمونه،به بعضی از آن اشاره می‌شود.خداوند در آیه ۵۶ سوره احزاب می‌فرماید: به راستی که خدا و فرشتگان بر پیامبر درود می‌فرستند ای کسانی که ایمان آورده اید بر او درود بفرستید و تسلیم باشید.ابوحمزه ثمالی از امام صادق(ع) معنی آیه را می‌پرسد که حضرت می‌فرماید: صلوات از خدای عزوجل، رحمت و از فرشتگان، تزکیه و از مردم، دعا است و اما گفتار خداوند عزوجل تسلیم باشد، یعنی تسلیم در برابرآنچه از پیغمبرصلی‌الله علیه وآله وارد شده است. ۱ ازحضرت رضا(ع) روایت شده که فرمود: هر که بر چیزی که گناهان او را نابود سازد، توانایی نداشته باشد، پس باید که بر محمد(ص) و آل او صلوات فرستد، زیرا صلوات، گناهان او را خراب می‌سازد و فرمود صلوات بر محمد(ص) و آل او، در نزد خدا برابر تسبیح و تهلیل و تکبیر است.۲از حضرت علی(ع) نقل گردیده که تاکید فرمود بر محمد(ص) و آل محمد صلوات بفرستید، زیرا که خداوند عزوجل، در وقتی که محمد صلی الله علیه و آله را یاد کنید و او را دعا نمایید و در حفظ او بکوشید دعایتان را قبول خواهد فرمود.۳ از امام صادق(ع) روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: صلوات فرستادن شما بر من، اجابت دعای شما و پاکیزگی اعمالتان می‌باشد.۴ همچنین از حضرت رسول (ص) نیز وارد شده در حقیقت بخیل آن کسی است که من در نزد او یادآورشوم، پس بر من صلوات نفرستد.۵همچنین از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود: هرگاه نام پیامبر(ص) برده شد، بر او زیاد صلوات فرستید، زیرا هرکه بر پیغمبر یک مرتبه صلوات فرستد،خداوند بر او در میان هزار صف از فرشتگان هزار صلوات فرستد و ازآنچه خداوند آفریده، چیزی باقی نمی‌ماند، جز آنکه بر این بنده به جهت درود خدا بر او و صلوات فرشتگان درود فرستد و از این کار روگردان نیست مگر نادان مغرور که در حقیقت خدا و رسول او از او تبری جسته‌اند.۶

کیفیت صلوات

از امام صادق(ع) روایت شده که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: صدای خود را به صلوات بر من کشید، زیرا آن، نفاق را بر طرف خواهد نمود.۷ابن سنان از امام صادق(ع) نقل می‌کند: روزی پیغمبر اکرم(ص) به علی(ع) فرمود آیا تو را مژده ندهم؟ عرضه داشت بفرمایید، پدر و مادرم فدایت باد! تو همیشه به هرخوبی مژده دهنده هستی. حضرت فرمود: جبرئیل برای من چیز شگفت آوری آورده. علی(ع)پرسید؛چه آورده یا رسول الله؟ فرمود؛به من خبر داد که هرگاه کسی از امت بر من صلوات فرستد و به دنبال آن بر اهل بیت من صلوات فرستد، برای او درهای آسمان باز خواهد شد و فرشتگان هفتاد بار بر او صلوات فرستند، گرچه گنهکار بسیار خطاکار باشد، سپس گناهان از اومی‌ریزد، چنان که برگ از درخت می‌ریزد، و پروردگار تبارک و تعالی فرماید؛ لبیک ای بنده من و سعدیک! و به فرشتگان خود می‌فرماید؛ ای فرشتگان من! شما بر او هفتاد بار درود فرستادید و من بر او هفتصد صلوات می‌فرستم و چون بر من صلوات فرستد و به دنبال صلوات بر من،اهل بیت مرا نیاورد و فقط بگوید؛ اللهم صل علی محمد. میان آن صلوات و آسمان، هفتاد پرده افتد و خداوند بزرگ فرماید؛ لا لبیک و لا سعدیک؛ای فرشتگان من او را بالا نبرید،مگرآنکه به نبی من،عترت او را ملحق سازد و بگوید؛اللهم صل علی محمد وآل محمد، پس پیوسته محجوب است تا آنکه به من،اهل بیتم را ملحق گرداند.۸

اوقات صلوات

چون حقیقت صلوات نوعی ارتباط است میان بنده و مولا و تجدید عهدی است از خلق نسبت به خالق، لذا نمی توان برای آن وقتی قرار داد، بلکه باید گفت؛ در تمام اوقات مستحب است، بلکه زمانی واجب خواهد شد مانند صلوات در تشهد نماز و در نذر و گاهی مستحب موکد، مانند جایی که نام حضرت برده می‌شود که اگر کسی صلوات نفرستد، طبق بعضی روایات خداوند او را از رحمت خود دور سازد .رسول خدا(ص) فرمود؛ کسی که ماه رمضان را درک کند پس آمرزیده نشود، خداوند او را از رحمت خود دور سازد و هر که پدر و مادر خود را درک نماید، پس آمرزیده نشود خداوند او را از رحمت خود دور سازد و هر که نام من در نزد او برده شود و بر من صلوات نفرستد پس آمرزیده نشود خداوند او را از رحمت خود دور می‌فرماید. ۹

منابع: ۱- بحار،ج ۹۴، ص ۵۵ ومعانی الاخبار، ص ۳۶۸.

۲- بحار،ج ۹۴، ص ۴۷ . ۳- حار،ج ۹۴، ص ۵۰.۴- بحار،ج ۹۴، ص ۵۵. ۵- بحار،ج ۹۴، ص ۵۵ . ۶- بحار،ج ۹۴،ص ۵۷. ۷- بحار،ج ۹۴،ص ۵۹. ۸- بحار،ج ۹۴،ص ۵۶. ۹- بحار،ج ۹۴، ص ۴۷.