دانشگاه های دریانوردی کشور بیش تر نظریه پردازند تا اهل عمل

اتحادیه مالکان کشتی که با هدف توسعه ناوگان دریایی و ترغیب هرچه بیش تر بخش خصوصی برای بسط صنعت کشتی داری چند سالی است که فعالیت خود را دنبال می کند هم اینک با تشکیل کارگروه های تخصصی نیاز و مسائل ومشکلات صاحبان کشتی را پیگیری و در جهت رفع آنان اقدام می کند

اتحادیه مالکان کشتی که با هدف توسعه ناوگان دریایی و ترغیب هرچه بیش تر بخش خصوصی برای بسط صنعت کشتی داری چند سالی است که فعالیت خود را دنبال می‌کند هم‌اینک با تشکیل کارگروه‌های تخصصی نیاز و مسائل ومشکلات صاحبان کشتی را پیگیری و در جهت رفع آنان اقدام می کند . یکی از مهم ترین این نیازها دریافت اعتبارات کافی از شبکه بانکی کشوراست که به گفته کاپیتان محمد سمیعی دبیر اتحادیه مالکان کشتی ایران همچنان گرفتار دیوان‌سالاری‌های مرسوم هستیم . گفت و گوی ماهنامه را با دبیر اتحادیه مالکان کشتی می‌خوانید.

● چرا اتحادیه مالکان کشتی شکل گرفته است؟

سمیعی: یکی از اهداف مهم اتحادیه مالکان کشتی، تلاش برای توسعه ناوگان دریایی کشور است که این اصل مهم متاسفانه مدت هاست به خاطر کم توجهی مسئولان محترم کشوری به بخش دریا،مورد غفلت واقع شده و برعکس بیش ترین تمرکز به سمت حمل‌ونقل زمینی معطوف شده است. این اتحادیه پایه و اساس کار خود را بر توسعه ناوگان گذاشته تااز این طریق علاوه بر حفظ منافع ملی و منافع جمعی نیز حاصل آید.

اکثرکشورهایی که مرز دریایی دارند و به تبع آن ناوگان دریائی ایجاد کرده اند ، دارای اتحادیه ای بنام مالکان کشتی هستند. سابقه چنین تشکل‌هایی به‌عنوان مثال در هندوستان به گذشته ای دور می رسددر صورتی که ما در سال ۸۴ پس از دوندگی‌های بسیار توانستیم این اتحادیه را به ثبت برسانیم.یاد آور می شوم که در زنجیره فعالیت‌های دریایی، خلاء آن احساس می‌شد چه این که نمایندگان خطوط کشتیرانی برای خود انجمن کشتیر‌انـی و خـدمـات وابـسته را تأسیس کردند، حتی شرکت‌های تخلیه و بارگیری نیز برای خود انجمن دارندو جا دارد در همین جا از مسئولین محترم وقت اتاق بازرگانی و صنایع ومعادن ایران سپاس گزاری شود چه این که اتاق بازرگانی در این راستا همکاری‌لازم و تنگاتنگی را برای شکل‌گیری این اتحادیه داشته است . البته فراموش نشود که به خاطر این که اساس نامه اتحادیه‌با شرایط و ضوابط اتاق بازرگانی هم سو شود، نشست های بسیاری انجام پذیرفت تا این که در نهایت در سال ۸۴ توانستیم مجمع عمومی هیات موسس را تشکیل داده و این مجمع با حضور ۳۴ عضو که اعضای آن متشکل ازحقوقی و هم حقیقی بودندبرگزار وسپس به ثبت برسد .اکنون اتحادیه دارای ۵۴ عضو است و در برنامه های آتی در نظر است تا مالکان خصوصی فعال بیش تری را که در بنادر ایران فعالیت می کنند جذب کنیم.

● مالکان شناوری که عضو اتحادیه هستند،دارای چه میزان ظرفیت هستند؟

سـمـیـعـی:‌از نـظر GT مهم ترین شرکت‌های کشتی‌رانی درایران عضو اتحادیه ما هستند مانند کشتی‌رانی جمهوری اسلامی، شرکت ملی نفتکش، شـرکـت کـشـتـی رانـی بـنیاد و شرکت‌های بزرگی مـثل‌شرکت تاسیسات دریایی، فلات قاره صدرا و ‌شرکت( تاید واتر)دریا بندر و در کنار آن شرکت‌های بزرگ خصوصی مثل خدمات ساحلی ایران،‌شرکت بحرگان و اقیانوس سبز، پیلاری و شرکت ماروس ترابر و خیلی از شرکت های دیگر که به نظر می رسد از حوصله به دور است نیز عضویت اتحادیه را دارند. در نهایت مجموعه‌ای از شرکت‌های دولتی و خصوصی عضو اتحادیه هستند و از نظر GT شاید ۹۵ درصد ازآن مالکان شناورهائی است که به عضویت اتحادیه درآمده‌اند که خوشبختانه به تازگی صاحبان لندینگ‌کرافت نیز جهت عضویت در این اتحادیه ترغیب شده اند .

● شرایط عضویت در اتحادیه چیست؟

سمیعی: دو نوع شرایط اختصاصی و عمومی وجود دارد. در شرایط اختصاصی باید مالک کشتی دارای شناور فلزی حداقل ۱۰۰ GT باشد یا این که مدیریت شناور یکصد GT فلزی را داشته باشد. این کشتی‌ها می‌توانند ثبت شده داخل ویا خارج از کشور اما مالک ایرانی داشته باشند. هم اکنون به‌عنوان مثال یکی دوتا از مالکان شناورفعال در دبی تمایل عضویت خود را در اتحادیه اعلام داشته اند . در شرایط عمومی باید مالک ایرانی و مفاد اساس نامه را مورد تایید قرار دهد. اعضای افتخاری را نیز در جمع خود داریم که آن ها کسانی هستند، متخصص امور کشتی رانی‌یا صاحب منصبان قدیم کشتی رانی که در بخش لشگری و یا کشوری فعالیت می کردند. اتحادیه نیز به تجربه آن ها نیاز دارد.لذا این اشخاص با تصویب هیئت مدیره به عضویت افتخاری اتحادیه درمی‌آیند و در بخشی از مسائل با توجه به تخصص آنان از آن ها مشاوره دریافت می کنیم هم اکنون ۴ عضو اتحادیه عضو افتخاری هستند.

● طی یک سال گذشته چه برنامه‌هایی را اجرا کرده‌اید؟

سمیعی: در طی سال گذشته اقدام به تشکیل کارگروه‌های تخصصی کرده ایم و از اعضای اتحادیه دعوت شد تا متخصصان خود را بنا به مورد به اتحادیه معرفی کننداین کار گروه ها شامل کارگروه بندری و حمل‌ونقل دریایی، کارگروه حقوقی و داوری و امور بین‌الملل، کارگروه آموزش و کارگروه مالی و اقتصادی است که هر کارگروه فعالیت تخصصی خود را انجام می‌د‌هد. به‌عنوان مثال در کارگروه مالی و اقتصادی روش‌های تأمین مالی (وام ،اعتبار) برای مالکان شناور به بحث گذاشته شده تا بتوان امکاناتی به وجود آوریم و از این طریق مالکان ویا متخصصان دریائی وارد این وادی شده و نسبت به توسعه شناورها وصنعت دریانوردی اقدام شود.یا در این راستا اتحادیه با مدیران مسئول بانک‌ها نشست‌هایی برگزار کرده است. با مسئولان صندوق ذخیره ارزی نیز مکاتباتی داشته که باوجود دیوان‌سالاری بسیار شدید به دلیل طولانی شدن بیش از حددریافت وام به متقاضیان، دو عضواتحادیه که متقاضی وام ازاین صندوق بودند از دریافت این وام منصرف شدند، چرا که وقتی برای خرید یک شناور مالکی اقدام می کند، این شناور درآن زمان برای متقاضی اهمیت خاصی پیدا کرده است،. اما اگر قرار باشد دو سال دیگربه مشارالیه این وام تعلق گیرد، دیگر نوشدارو بعد از مرگ سهراب خواهد بود. البته مطلع شدیم که مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان از سوی وزارت صنایع و معادن برای بحث کشتی‌سازی و کشتی‌داری منظور شده است. اما تاکنون مقدار بسیار ناچیزی از این بودجه نیز به متقاضیان خرید شناور پرداخت شده است. از سوی دیگر یادآوری می کنم که بانک‌ها نیزمشکلات خاص خودشان را دارند و در این رابطه کارگروه مالی و اقتصادی اتحادیه به دنبال راهکارهایی برای دست‌یابی به این منابع مالی است.

در کارگروه بندری و حمل‌ونقل دریایی خوشبختانه طی نشستی که هیئت مدیره محترم اتحادیه با دکتر طاهری مدیرعامل محترم سازمان بنادر و دریانوردی داشتند، نظر مثبت ایشان در جهت رشد و پشتیبانی از اتحادیه بسیار مفید بود و بعد از این نشست معاونت محترم دریایی دستور دادند تا موازی با کارگروه‌های اتحادیه کارگروه‌هایی نیز در سازمان بنادر تشکیل شود که این جانب نیز دبیر کارگروه راهبری کشتی سازمان بنادر هستم و موضوعات موردنظر اتحادیه را نیز پس از بحث و تعیین راه کار در اتحادیه به کارگروه راهبری کشتی سازمان بنادر منعکس می شود. به‌عنوان مـثـال در نـشستی که با مسئولان شرکت پخش فرآورده‌های نفتی برگزار شد موضوع سوخت مطرح شدکه با پیگیری های فراوان از سوی مسئولان محترم کارگروه مقررشد که به مالکان کشتی با توجه به مسائل مطروحه، سوخت نیمه یارانه تحویل شود و این موضوع ازسوی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی بخش نامه‌ و ابلاغ شد. و یا دو امضاء بودن گواهی نامه ها گاه موجب توقف شناورها می‌شد که اخیرا" کل مسئولیت به موسسات رده بندی محول شده و کلیه گواهی نامه های شناوریک امضاء وآن هم خود موسسه خواهد بود که این امر تسریع در امور مالکان شناور می شود که جا دارد از مسئولان محترم سازمان بنادر وکشتیرانی سپاس گزاری شود.

● در سازمان بنادر چه کارگروه‌هایی تشکیل شده و تا چه حد به اهداف اتحادیه و کارگروه های اتحادیه نزدیک است؟

سمیعی: در سازمان بنادر کارگروه‌های راهبری کشتی، منابع انسانی و ایمنی و حفاظت تشکیل شده که با تعامل با کارگروه‌های اتحادیه مسائل مطروحه پس از بررسی و تجزیه و تحلیل در اتحادیه به این کارگروه ها جهت طرح تصویب و اجرا ارائه می شد ضمن این که مسائل دریائی مهم کشوری همانند تشکیل اسکراب یارد و... مستقیما" در این نشست هامطرح و مورد بررسی قرار می گیرد.

در کارگروه آموزشی چه برنامه‌هایی را پیگیری کرده‌و به چه نتایجی دست یافته‌اید؟

‌سمیعی: در زمینه کارگروه آموزش مانند بقیه کارگروه‌ها در طی سال ۵ تا۶ جلسه برگزار شده است که مسائل آموزشی به صورت کارشناسی مطرح و بررسی می شود. ما در ارتباط با آموزش دریائی طبیعتاً با مشکل آموزشی و کمبود نیروی انسانی روبرو هستیم. از طرفی این مهم در سطح بین المللی مطرح است چه این که سازمان بین‌المللی دریانوردی هم صراحتاً اعلام کرده که در سال ۲۰۱۵ بخش دریانوردی در جهان از نظر کمبود نیروی انسانی دچار بحران خواهد بود. البته بحث بیش‌تر روی فرماندهان، افسران و مهندسان است و طبیعتاً روی پرسنل ملوان نیست، ما این کمبود را در ایران هم احساس می‌کنیم به‌خصوص از نظر نیروهای تخصصی هم در شناورهای شرکت های بزرگ و به‌ویژه در بخش خـصوصی و شناورهای کوچک وجود دارد ،‌وقتی شناورهای کوچک می‌گوییم شناورهای از۱۰۰GT تا ۳۰۰ هزارGT مد نظر است که البته این شناورها فعالیت‌های بسیار زیادی در حوزه خلیج‌فارس و دریای عمان دارند و برای کشور بسیار درآمدزا و ارز آور هستند. به علت همین کمبود نیروی انسانی بعضی از مالکان فعال در منطقه مجبور می‌شوند از کشورهای خارجی مثل بنگلادش،‌پاکستان و هند نیرو بگیرند. در مورد آموزش به طور کل به‌دنبال راه‌کارهایی هستیم واولین مشکل این جاست که اکثردانشجویان دریائی در طول تحصیل عملا" فعالیت‌های دریایی در دریا انجام نمی‌دهند زیرا دانشگاه‌هایی که در امر دریایی دانشجو تربیت می کنند، شناورهای آموزشی دریایی ندارند و فقط به صورت نظری و گاه عملی ولی در ساحل تدریس می‌کنند.یکی از بحث‌هایی که چه در کارگروه اتحادیه و چه در کارگروه منابع انسانی سازمان بنادرمطرح است این است که برای این معضل چه باید کرد و چگونه سطح آموزش را ارتقاء داده و دانشجویان بتوانند کار عملی دریائی در طول تحصیل انجام دهند که به دنبال راه حل روش اجرائی آن هستیم .

البته من معتقدم باید نهادی به‌نام وزارت دریاداری کشور تاسیس شود تا قادر باشد کلیه مسائل دریایی ما را منسجم نماید چه این که در حال حاضر بخشی از کار دریائی به عهده وزارت علوم و بخشی وزارت راه‌و بخشی در اختیار نهاد‌های دیگر است. در موقعیت فعلی جای خوشبختی است که با تشکیل کارگروه منابع انسانی در سازمان بنادر که ما هم عضوی از آن هستیم،نمایندگان محترم دانشگاه‌ها هم در آن حضور دارند انشاءالله در آتـیـه بـه تـعاملی رسیده تا مشکلات آموزشی که دانشجویان رشته‌های دریائی دارند برطرف و فارغ التحصیلان آن برای کشور مفید به فایده واقع شوند. ‌

● درخصوص کارگروه حفاظت و ایمنی نیز توضیحاتی بفرمایید؟

‌ سمیعی: جلساتی را با کارگروه حفاظت ایمنی سازمان بنادر برگزار کرده‌ایم که به نتایج خیلی مثبتی هم رسیده‌ایم و به دنبال آن هستیم تا برای مالکان شناورها تسهیلاتی درنظر گرفته شود.و در عین حال رعایت ایمنی شناورها را در حدقوانین بین‌المللی به عمل آید که این امر همکاری دو طرفه را می‌طلبد.در حال حاضر کارگروهی در سازمان بنادر تشکیل شده تا آئین نامه ساخت شناورهای غیر کنوانسیونی مورد بازنوشت قرارگیرد و فهرست های بازبینی نیز برای شناورهای تا GT ۲۰۰۰تهیه شده تا باتوجه به موافقت مدیر کل محترم ایمنی و حفاظت سازمان بنادر ازاین پس بازرسان بنادر از شناورها بر این اساس بازرسی کنند.

● کمیته حقوقی ،داوری و امور بین المللی چه وظایفی را عهده‌دار است؟

سـمـیـعـی: کـمـیـته حقوقی اتحادیه ۳ بخش را دربرمی‌گیرد: حقوقی،‌داوری‌و امور بین‌الملل، در امور حقوقی هسته مرکزی حقوقی تشکیل شده و این مطلب به اعضا نیز اعلام شده است که درآتیه در مورد مسائل حقوقی اگراعضاء کمکی بخواهند می توانند از مشاوران حقوقی اتحادیه بهره‌مند شوند. مکاتباتی را با وزارت دادگستری انجام شده که از کارشناسان حاذق اتحادیه در مسائل دریایی در دادگاه‌ها استفاده شود و نظرخواهی کند. در مورد داوری نیز آیین‌نامه داوری در حال نگارش است . در امور بین‌الملل، از جمله ارتباطات اولیه با اتحادیه‌های کشورهای دیگر برقرار شده تا از تجربیات آنان بتوانیم در آتیه بهرمندشویم . درضمن در حال ثبت انجمن صنفی کار فرمائی مالکان کشتی ایران تحت نظر وزارت کار و امور اجتمائی هستیم همان طوری که می دانید بحث پیوستن کشور ج.ا.ا به پیمان ILO مطرح است ودر این زمینه اقدامات بسیاری توسط سازمان بنادر و دریانوردی و وزارت کارو امور اجتماعی انجام شده .و ما نیز نمونه اساس نامه را از وزرات کار دریافت داشته و اساس نامه انجمن صنفی مالکان را با آن تطبیق داده.و در نشستی که با کارشناسان محترم وزارت کار برگزار شد این اساس نامه با تغییرات بسیار جزئی مصوب شدودر پی آن هیئت مدیره اتحادیه به عنوان هیئت موسس معرفی و مدارک اولیه تاسیس این انجمن را آماده و تحویل وزارت کارکردیم.سپس آگهی تاسیس در روزنامه درج شد و هم اکنون حدود ۳۱ شرکت داوطلب در انجمن صنفی شده‌اند که در مهرماه سال جاری اولین مجمع عمومی آن تشکیل می‌شود.خاطر نشان می سازم که سازمان بنادر و دریانوردی نیز در جریان کلیه اقدامات و جزئیات اموراجرائی آن قرار دارد.

آیا فعالیت انجمن صنفی با فعالیت‌اتحادیه مالکان کشتی در تعارض قرار ندارد؟

سمیعی:‌انجمن در حقیقت همان اهداف اتحادیه را دنبال می‌کند و چون بر اساس پیمانILO هر سه سوی مثلث(دولت ج.ا.ا ،مالکان شناور و دریانوردان ) می باید به سازمان بین المللی ILO معرفی شوند لذا بایستی انجمن صنفی مالکان کشتی ایران تحت نظر وزارت کاربه ثبت برسد تا این امر مهم پس از الحاق کشور ج.ا.ا به پیمان مذکور صورت پذیرد .

● اعضای هیئت مدیره اتحادیه مالکان کشتی چگونه انتخاب می‌شوند و چند نفر هستند؟

سمیعی: تعداد اعضای هیئت مدیره اتحادیه مالکان کشتی ۷ نفر عضو اصلی هستند و دو نفر طبق اساس نامه عضو علی‌البدل که به‌وسیله مجمع عمومی عادی برای مدت ۳ سال انتخاب می‌شوند. همچنین در اساس‌نامه آمده است که مجامع فوق‌الذکر موظفند که در هر دوره ۲ عضو اصلی از ۷ نفر هیئت مدیره را از بین دارندگان کشتی بالای یک میلیون GT انتخاب کنندکه در حقیقت شرکت کشتی رانی جمهوری اسلامی و شرکت ملی نفتکش است و بقیه اعضا هم با رای مستقیم انتخاب می‌شوند. دبیر اتحادیه نیز از طریق هیئت مدیره انتخاب و به کار گمارده می شود.در حال حاضر اعضای اتحادیه بشرح زیراست:

۱) رئیس اتحادیه و عضو هیات مدیره

ـ آقای محمد حسین داجمر ‌

۲) نائب رئیس اتحادیه و عضو هیات مدیره

ـ آقای محمد سوری ‌

۳) خزانه دار اتحادیه وعضو هیات مدیره

ـ آقای محمد ابراهیم تبریزی ‌

۴)عضو هیات مدیره اتحادیه

ـ آقای علی صفر علی ‌

۵) عضو هیات مدیره اتحادیه

ـ آقای امان ا..حیات داوودی ‌

۶) عضو هیات مدیره اتحادیه

ـ آقای اسماعیل امیران ‌

۷) عضو هیات مدیره اتحادیه

ـ آقای غلامحسین گلپرور

ناصر فرجی