سه شنبه, ۹ بهمن, ۱۴۰۳ / 28 January, 2025
مجله ویستا

فون ایران


فون ایران

ـ پایکای افغانی
ـ نام علمی: Ochotona rufescens
ـ خانواده: پایکاها ـ Ochotonidae
ـ راسته: خرگوش‌ها ـ Lagomorpha
ـ رده: پستانداران ـ Mamalia
اطراف جاده چالوس یا جاده هراز دره‌ها و شیب‌های فراوانی دیده می‌شود. اگر وارد این …

ـ پایکای افغانی

ـ نام علمی: Ochotona rufescens

ـ خانواده: پایکاها ـ Ochotonidae

ـ راسته: خرگوش‌ها ـ Lagomorpha

ـ رده: پستانداران ـ Mamalia

اطراف جاده چالوس یا جاده هراز دره‌ها و شیب‌های فراوانی دیده می‌شود. اگر وارد این مناطق کوهستانی شدیم، خرگوش‌های کوچکی را روی صخره‌ها در حال آفتاب گرفتن می‌بینیم که شبیه به موش و دارای گوش‌های کوچک هستند. به این خرگوش‌های کوچک پایکا می‌گویند.

پایکا از راستهٔ خرگوش‌ها بوده که در ظاهر شبیه به یک موش بزرگ است. به همین دلیل بیشتر افراد به اشتباه آن را نوعی موش و از راستهٔ جوندگان می‌دانند.

پایکای افغانی دارای جثه‌ای کوچک است. اندازهٔ سر و بدن آن پانزده تا بیست سانتیمتر و وزن آن بین صد و بیست تا پانصد گرم متغیر است. طول دم بیست میلی‌متر و گوش‌ها هفده تا بیست و دو میلی‌متر است. پاهای عقبی این حیوان برخلاف خرگوش‌ها بلند نیست و تقریباً هم اندازه دست‌ها است. گوش نیز بسیار کوچک و گرد است. دم بسیار کوچک است و در میان موها پنهان شده است. سر کوچک و پوزه کوتاهی دارد که دارای سبیل‌هایی به طول پنج سانتی‌متر است. دست‌ها دارای پنج انگشت‌اند که سه انگشت میانی بلندتراند و پاها دارای چهار انگشت‌اند که دو انگشت میانی بلندتر هستند.

کف دست‌ها کاملاً پوشیده از مو است به طوری که موها بر روی انگشتان تا جلوتر از ناخن‌ها نیز رشد کرده‌اند. کف پا نیز پوشیده از موولی نوک انگشتان برهنه است. در فک بالای آنها دو جفت دندان پیشین وجود دارد که یک جفت بزرگتر در جلو و یک جفت کوچکتر در عقب قرار گرفته است. موهای انبوه و متراکم دارد. رنگ موها در ناحیهٔ پشتی بدن خاکستری آمیخته با رنگ‌های سیاه، خرمایی و قهوه‌ای کمرنگ است بدین ترتیب که هر مو در ابتدا خاکستری مایل به سیاه و در انتها خاکستری مایل به قهوه‌ای روشن و یا خرمایی کمرنگ است و در برخی نمونه‌ها در انتها سیاه است. این شکل رنگ‌آمیزی در ناحیهٔ پشتی بدن که همرنگ صخره‌ها و سنگ‌ها است، امکان همرنگ‌شدن حیوان با محیط را به وجود می‌آورد. ته رنگ حنایی در ناحیهٔ پشتی در اکثر نمونه‌ها متغیر است. در برخی نمونه‌ها تمام ناحیهٔ پشتی و در برخی تنها قسمتی را فرا گرفته است. در ناحیهٔ فوقانی گردن از پشت گوش‌ها تا قسمتی از ناحیهٔ پیشین بدن به رنگ خاکستری و کرم روشن است که طرحی شبیه یقه را تشکیل می‌دهد. ناحیهٔ پهلویی بدن کمرنگ‌تر از ناحیهٔ پشتی است. ناحیهٔ زیرین بدن زرد خاکستری آمیخته با خاکستری تیره مایل به سیاه و زرد مایل به کرم است. موهای دست و پا نیز کمرنگ‌تر و اغلب مایل به زرد کرم هستند. پوزه اغلب حنایی با سبیل‌های سیاه و سفید است.