چگونه نظافت را به کودکان یاد بدهیم؟

مسلما همه ما دوست داریم فرزندمان پاکیزه و منظم باشد، البته باید به طور منطقی هر از چند گاهی کثیف شدن او را بپذیریم.
مثلا نباید پاکیزه کردن را به صورت یک تنبیه درآوریم و به زور …

مسلما همه ما دوست داریم فرزندمان پاکیزه و منظم باشد، البته باید به طور منطقی هر از چند گاهی کثیف شدن او را بپذیریم.

مثلا نباید پاکیزه کردن را به صورت یک تنبیه درآوریم و به زور و با دعوا کودک را زیر بغل بزنیم و در جلوی دست‌شویی دست و صورت‌اش را بشوییم چرا که این کار باعث می‌شود او از شستشو دلزده شود. چند روز پیش با همکاران‌ام در خصوص لزوم شستشوی مکرر دست‌ها به علت شیوع آنفلوآنزا صحبت می‌کردیم و بعضی از آنها می‌گفتند برای کودکان بسیار خردسال‌مان که هم‌سن آرین هستند چه راه‌حلی وجود دارد که به پاکیزه کردن خود اهمیت بدهند. آنها از من خواستند این مساله را از کارشناسان سلامت بپرسم و چه‌قدر خوب شد که راه‌حل و پیشنهادات آنها را به صورت نکات آموزنده‌ای یاد گرفتیم. اولین توصیه خانم دکتر را قبلا از دکتر سهامی نیز شنیده بودم که باید خیلی زود آموزش را شروع کرد، یعنی همان موقعی که به آرین درباره توالت رفتن آموزش دادم. دکتر سهامی می‌گفتند: «اجازه بده آرین تو را در هنگام شستشوی دست‌هایت ببیند و کم‌کم کمک‌اش کن دست‌هایش را بشوید. زود شروع کردن رمز موفقیت در آموزش پاکیزگی است.» و اما خانم دکتر چند توصیه دیگر هم داشتند، مثل پاداش دادن برای پاکیزه بودن و حق انتخاب دادن به کودک در تهیه لوازم شستشوی مخصوص خودش. از آن روز یک جدول پلاستیکی با آرین درست کردیم و در حمام چسباندیم و به عنوان بازی من نقش یک بازرس ویژه را دارم که آرین را هنگام شستشوی دست‌ها و صورت وارسی می‌کنم و در جدول علامت می‌گذارم. گفتن جملاتی که او را واقعا خوشحال می‌کند به همراه تحسین شدیدش باعث شده قبل از غذا و بعد از توالت رفتن و هر بار که از بازی کردن برمی‌گردد دست و صورت‌اش را بشوید. برای مثال با فریاد شادی می‌گویم: «این هم یک نشان ستاره برای مردی که صاحب تمیزترین دست‌هاست» و سپس در جدول علامت می‌گذارم. دیروز او با گرفتن پنج ستاره موفق شد یک حوله که عکس‌های فانتزی دارد به عنوان هدیه بگیرد.

آرین را همراه خودم برای خرید حوله بوده بودم و او با ذوق و شوق حوله دلخواه‌اش را انتخاب کرد. البته دل‌اش می‌خواست صابون‌های رنگی که چشم را نمی‌سوزاند و دیگر حوله‌ها را هم بخرد اما قرار شد در ازای دریافت ستاره‌های جدید در جدول‌اش آنها را جایزه بگیرم. در ابتدا کمی نق‌نق کرد اما بعد از اینکه قاطعیت مرا دید که می‌گفتم تو می‌توانی فقط یکی از حوله‌ها را برداری و اگر از حوله دیگری خوش‌ات آمده می‌توانی برای داشتن آن تلاش کنی و ستاره‌هایت را زیاد کنی، آرام شد. یک چهارپایه کوچک هم خریدم که بسیار ایمن است و لوازم شستشوی مخصوص آرین را در آن گذاشتم تا در دسترس‌اش باشد. البته به محض اینکه می‌خواهد دست‌اش را بشوید مرا صدا می‌کند و می‌گوید خانم بازرس ما آماده‌ایم و بدو بدو به سمت دست‌شویی می‌رود. من هم نقش‌ام را با آب و تاب بازی می‌کنم تا لذت ببرد و تشویق شود.