مرا کوچک نکن

شما برای تجربه یک زندگی بهتر ازدواج کرده اید اما اکنون ممکن است زندگی زناشویی روی خوشی به شما نشان نداده باشد و بیشتر روزها به جای زندگی شاد در کنار همسرتان, غمگین باشید

شما برای تجربه یک زندگی بهتر ازدواج کرده‌اید اما اکنون ممکن است زندگی زناشویی روی خوشی به شما نشان نداده باشد و بیشتر روزها به جای زندگی شاد در کنار همسرتان، غمگین باشید. اگر احساس کنید شریک زندگی‌تان چه در خلوت خصوصی و چه در جمع خانواده و دوستان رفتار تحقیرآمیزی دارد، بدون شک نمی‌توانید از رابطه زناشویی خوشحال باشید. با این حال می‌توانید برای تغییر این عادت رفتاری تلاش کنید بدون اینکه برخورد و مقابله تندی با هم داشته باشید. زن و شوهر در شرایطی که یک نفر احساس برتری و قدرت می‌کند و به شریک زندگی‌اش نگاهی تحقیر‌آمیز دارد هرگز نمی‌توانند معنای رابطه سالم و شاد و همدلانه را درک کنند. اگر در این موقعیت قرار گرفته‌اید سعی کنید برای اصلاح رفتار خودتان و همسرتان تلاش کنید.‏

● چه کنید؟

‏۱ـ ‌تصمیم بگیرید آیا می‌خواهید همسرتان تکبر و نگاه تحقیرآمیزش را کنار بگذارد و یا می‌خواهید با برخوردهای مستقیم و مقابله به مثل به این رفتارها دامن بزنید؟

ـ‌ آیا همسرتان پیش از ازدواج نیز همین رفتار را داشت و یا این رفتارها بعد از ازدواج آغاز شده‌اند؟ اینکه بدانید این مسأله چقدر در همسرتان ریشه‌دار است به شما کمک می‌کند تا بدانید چگونه با آن مواجه شوید و تغییرش بدهید.

ـ آیا همسرتان بعد از ازدواج تغییر کرده و چهره دیگری به شما نشان داده است؟ این موضوع مهم است زیرا ممکن است شما قبل از ازدواج چشمتان را بر روی حقایق بسته باشید و با فردی که خودتان ساخته‌اید ازدواج کرده‌اید نه شخصیت واقعی همسرتان. شاید همسر شما تغییر نکرده باشد. او ممکن است همیشه به همین شیوه عمل می‌کرده است و شما تازه متوجه شده باشید که او متکبرانه رفتار می‌کند.‏

ـ آیا فکر می‌کنید موقعیت کاری همسرتان باعث این نوع رفتار در او شده است؟ مشاغل پر استرس و موقعیت‌های اجتماعی‌ای که در آنها همسرتان رئیس و مدیر است انگیزه تحکم و خودبزرگ بینی را در او بالا می‌برند.‏

ـ آیا اتفاقی افتاده است که روی رابطه زناشویی شما تأثیر منفی گذاشته باشد و یا ممکن است همسرتان بخاطر احساس آزادی عمل بیشتر در رابطه دونفره‌تان احساس برتری و تحکم داشته باشد؟ پاسخ به این پرسش‌ها بسیار مهم است. زیرا به شما کمک می‌کند به برداشت درستی از رفتار همسرتان برسید و کمکش کنید.‏

‏۲ـ آیا همسرتان هرچیزی از شما و دیگران را تحقیر می‌کند و یا فقط در موضوع خاص یا یک نوع رفتار خاص شما زبان تحقیرش را می‌گشاید؟ شما نیاز دارید تا ریشه‌ها و دلایل رفتار زشت همسرتان را پیدا کنید تا با روشی مناسب آن را ازبین ببرید.‏

ـ شغل همسرتان بسیار مهم است.آیا همسرتان فکر می‌کند با خوار کردن و تحقیر دیگران قدرت بیشتری دارد؟ آیا این رفتارها معمولاً در برابر رئیس همکاران و یا زیردستانش است؟مثلاً پای تلفن در حالیکه درکنار همکارانش است با لحن و ادبیات بدی با شما حرف می‌زند یا نحصیحت‌تان می‌کند و یا اصلاً به حرف‌هایتان گوش نمی‌دهد؟

ـ شغل شما چگونه است؟ آیا همسرتان در برابر شما احساس ضعف می‌کند؟ شاید او احساس کند موقعیت اجتماعی و کاری شما برتر از کار و موقعیت خودش است. این بار رفتار همسرتان را زیر نظر بگیرید.آیا مواردی که او تحقیر می‌کند مربوط به کار و درس شماست؟ مثلاً آیا او سعی می‌کند کتاب‌های درسی‌تان را پنهان کند؟ از دیر به خانه رسیدن شکایت می‌کند؟ از بچه‌داری‌تان بخاطر مشغله زیاد ایراد می‌گیرد؟ همیشه در پی علت باشید. شاید او از دست پخت‌تان ایراد می‌گیرد با این هدف که به شما بفهماند این مسأله بخاطر وقت کم و کار کردن شما در بیرون از خانه است. به هدف همسرتان توجه کنید.‏

ـ آیا همسرتان دوستان و بستگان‌تان را که شما کوچک‌ترین تعلق خاطری به آنها دارید را تحقیر می‌کند؟ البته این موضوع می‌تواند درباره دوستان و خانواده خودش نیز باشد. همسرتان ممکن است از اینکه خانواده خودش نیز به شما علاقه‌ای داشته باشند ناراحت شود. اگر شما اهل معاشرت و فردی محبوب باشید در حالیکه همسرتان شخصیتی منزوی و تنها داشته باشد ممکن است با تحقیر کردن دوستانتان و نوع معاشرتتان با آنها واکنش نشان بدهد.‏

‏۳ـ آیا همسرتان آگاهانه و از روی عمد تحقیرتان می‌کند؟ در بعضی از افراد تحقیر و مسخره کردن دیگران از روی هدف و قصد خاصی نیست. این رفتار ممکن است بخاطر یک عادت رفتاری و مزمن باشد. اگر همسرتان اعتماد به نفس پایینی دارد و یا ضعف‌های رفتاری و ظاهری داشته باشد احساس کمبود و بی‌اعتمادیش را با مسخره کردن دیگران و یا با تکبر جبران کند. شاید او اصلاً از خشونت رفتاریش آگاه نیست. ‏

ـ آیا همسرتان بعد از توهین و تحقیر بازهم با شما حرف می‌زند و طوری رفتار می‌کند که گویا هیچ اتفاقی رخ نداده است؟ این موارد نشان می‌دهد که او اصلاً متوجه رفتار بدش نیست و فکر نمی‌کند که کار اشتباهی انجام داده و کسی را ناراحت کرده است.‏

ـ آیا همسرتان با دیگران نیز با لحن و ادبیاتی تحقیرآمیز حرف می‌زند و رفتار می‌کند؟ آیا او خودش را فرد شوخ طبعی می‌داند؟ بعضی از افراد گمان می‌کنند ادبیات تحقیرکننده برای نشان دادن صمیمیت و شوخ طبعی لازم است.آیا همسرتان چنین تصوری دارد؟ ‏

ـ آیا او همیشه در برابر موضوعاتی خاص، واکنش‌های تحقیرکننده دارد؟ مثلاً زمانی که شما درباره علاقه‌تان به داشتن بچه با دوستانتان حرف می‌زنید او برای پنهان کردن نفرت یا بی‌علاقگی به داشتن فرزند از شما و ناتوانی‌هایتان در تربیت فرزند حرف می‌زند؟

‏۴ـ درباره احساستان حرف بزنید و اجازه بدهید همسرتان متوجه ناراحتی‌تان بشود. زمان مناسب این کار را پیدا کنید. وقتی هر دو عصبی یا پریشان و خسته هستید مطرح کردن این موضوعات بی‌فایده و حتی مخرب است. زمانی این موضوع را پیش بکشید که کمی آرامش در رابطه داشته باشید.‏

ـ بعد از اینکه همسرتان حرف تحقیرآمیزی زد و یا بدرفتار کرد به او یادآوری کنید که از این حرف یا عمل ناراحت شده‌اید. واگذاری این موضوع به روزهای بعد باعث می‌شود این رفتار و جزئیاتش فراموش شود. همسرتان ممکن است رفتارش را انکار کند اما اگر همان لحظه با حفظ آرامش و متانت به او تذکر بدهید بهتر است.‏

ـ موقعیت مناسب برای حرف زدن راجع به این مسأله را فراهم کنید. یک روز مناسب در حالیکه بچه‌ها خانه نیستند و کسی مزاحم گفتگویتان نیست برای حرف زدن خوب است. هرگز در حضور فرزندان و دوستانتان واکنش نشان ندهید. شما می‌توانید در خلوت دو نفره به این موضوعات بپردازید بدون اینکه دیگران را از مشکلات رفتاری یکدیگر باخبر کنید.‏

‏ـ پای تلفن و وقتی همسرتان سرکار است برای پرداختن به این موضوعات مناسب نیست و می‌تواند اوضاع را بدتر کند. بی‌ملاحظگی شما نیز به اندازه رفتار تحقیرآمیز همسرتان بد و زننده است. همیشه برای موقعیت مناسب صبر کنید. حتماً آن را پیدا خواهید کرد.‏

‏۵ـ احساسات‌تان را با ادبیات درست بیان کنید. طوری حرف نزنید که گویا او گناه‌کار است و شما غمگین، افسرده و دل شکسته هستید. علاوه بر این مقابله به مثل هم نکنید. همیشه از راه مناسب وارد شوید.‏

‏ـ برای بیان احساساتتان از مثال‌ها استفاده کنید. یکی از موقعیت‌هایی که اخیراً همسرتان در آن متکبرانه رفتار کرده است را مثال بزنید و درباره احساستان بگویید. نمونه‌هایی که می‌دانید همسرتان آنها را توجیه می‌کند را یادآوری نکنید. جزئیات را مطرح کنید. کلیات یک موضوع نمی‌تواند احساس همدلی را در همسرتان بیدار کند.‏

ـ درباره تأثیر این رفتارها بر نگرش شما راجع به رابطه زناشویی حرف بزنید. بدون اینکه انگشت اتهام و گناه‌کاری را به سوی همسرتان نشانه بگیرید به او بگویید که اعتماد به نفس‌تان را از دست داده‌اید و بی‌اعتماد شده‌اید.‏

ـ از او بپرسید چه احساسی دارد وقتی با شما اینگونه رفتار می‌کند. مثلاً اگر او وقتی عصبانی است و شما و دیگران را تحقیر می‌کند در واقع این رفتار یک نوع واکنش و پنهان کردن ترس‌ها و نگرانی‌هاست. اگر بفهمید انگیزه همسرتان از این عادت‌های رفتاری غلط چیست بهتر با آن مقابله می‌کنید.‏

‏۶ـ با هم برای تغییر تلاش کنید. بهترین راه برای اصلاح رفتار این است که از همسرتان کمک بگیرید، به جای دعوا و یا کنار آمدن با این موضوع و آسیب رساندن به ازدواج هر دو برای تغییر تلاش کنید.

ـ موقعیت‌هایی که همسرتان می‌تواند این عادت رفتاری را کنار بگذارد شناسایی کنید. اگر او در موقعیت‌هایی مثل زمانی که شما با دوستانتان هستید بیشتر رفتار تحقیر‌آمیز دارد، در یک فرصت مناسب در مورد آن و با آرامش حرف بزنید.‏

ـ خودتان را تغییر بدهید. اگر او تحت تأثیر بعضی از رفتارهای نادرست شما است و در واکنش تحقیر می‌کند، ابتدا باید عادات خودتان را کنار بگذارید. آیا کلمات خاصی یا لحن خاص شما او را تحریک می‌کند و یا در پاسخ به بی‌توجهی شما این رفتار را می‌کند؟

ـ با هم در مورد واکنش شما در برابر این رفتار حرف بزنید. آیا او ترجیح می‌دهد شما بلافاصله به او تذکر بدهید و یا موضوع را در یک موقعیت دیگر مطرح کنید. همچنین از او بپرسید ترجیح می‌دهد این موضوع از سوی شما چگونه مطرح شود.‏

نکته‌های بیشتر:‏

ـ شاید دلتان بخواهد با فریاد یا عصبانیت برابر تحقیر همسرتان واکنش نشان بدهید، اما پرداختن به این موضوع در یک ارتباط صمیمی، همدلی همسرتان را بیشتر می‌کند.‏

ـ به حرف‌های همسرتان بعد از گله‌گذاری از رفتارش گوش دهید. بگذارید او نیز احساساتش را بیان کند و انگیزه‌اش را برای این رفتار توضیح بدهد.‏

ـ همیشه بعد از گفتگو در این باره به یک نتیجه منطقی برسید. آیا می‌خواهید این رفتار تمام شود و یا شما نیز همزمان رفتارهای غلط را کنار می‌گذارید؟

ـ اگر همسرتان برای تغییر و اصلاح رفتارش تلاش نمی‌کند و همچنان به شیوه خودش پیش می‌رود با یک مشاور و متخصص رفتار درمانی مشورت کنید و راهنمایی‌های بیشتری بگیرید.‏

ریحانه دوستدار