از «هوره» آواز اساطیری ایران چه می‌دانید؟

«هوره» ساد‌ه‌ترین، ابتدایی‌ترین و اصیل‌ترین گونه موسیقی است و مردمان کردزبان غرب کشور این گونه ابتدایی و اصیل آواز را «هوره» می‌نامند.

«هوره» ساد‌ه‌ترین، ابتدایی‌ترین و اصیل‌ترین گونه موسیقی است و مردمان کردزبان غرب کشور این گونه ابتدایی و اصیل آواز را «هوره» می‌نامند.

کلمه «هوره» و نام‌گذاری آن قدمتی حدوداً ۷هزار ساله دارد و به دوران پیامبری زرتشت می‌رسد.

محققان آغاز «هوره» را زمان اهورا مزدا می‌دانند؛ «هوره» ندای حق‌طلبی بوده و کرداری نیک، پنداری نیک و گفتاری نیک را آواز کرده است.

بان بنه‌ای، بنیری‌چر، دودنگی، باریه، غریبی، ساروخانی، گل و دره، پاوه موری، قطار، هجرانی، مجنونی، سحری و هی‌لاوه مقام‌های «هوره» هستند.

«هوره» آواز ممتدی است که خواننده، شعرها و ابیات بیشماری را در ذهن داشته و آنها را هنگام آواز به صورت پی در پی استفاده می‌کند، گاه شعرها سروده خود خواننده است و گاه شعرهای مورد استفاده را از دیگر شاعران به عاریه می‌گیرد.

«هوره» در گذشته‌های دور، مضمونی مذهبی داشته و بیشتر به آواز کردن آیات کتب آسمانی یا آموزه‌های منظوم مذهبی پرداخته است اما امروزه مضمونی عاشقانه دارد.

«هوره» مختص به یک دوره تاریخی و یا یک جغرافیا و فرهنگ خاص نیست، هوره یا همان آواز اصیل ابتدایی، مادر همه آوازها، تصنیف‌ها و ترانه‌های مردمان جهان است، مادر آوازها و ترانه‌های تمام ملل دنیا صرف نظر از نژاد و فرهنگ و زبان و معیشت و آیین و جغرافیا و تاریخ آنها.

در سرایش «هوره» کلمات به نرمی و در چینشی مروارید گونه به آرامی بر زبان جاری می‌شوند و داغ و درد و غریبی و شکوه از روزگار را نهفته در لابه لای خود به ذهن شنونده می‌بخشند.

«هوره» آواز زمزمه‌گونه و با ریتم سنگین و کشداری است که خواننده شعرها و ابیات کردی را در این شیوه می‌خواند.

کردهای منطقه غرب و به ویژه ایلام از دیرباز در شادی و غم و هنگام وقوع رویدادهای تاثیرگذار از جمله غربت، از دست دادن عزیزی یا در خلوت عاشقانه خود شروع به خواندن هوره و درددل با ذات مادرانه طبیعت و ذکر ستایش گونه اهورامزدا می‌کردند.

آواز هوره از ریتم آزاد پیروی می‌کند و این گونه آوازخوانی بیشتر در بین مردم مناطق شیروان چرداول، ایوان ایلام، گوران، سنجابی، قلخانی و کلهر استان کرمانشاه مرسوم است.

سید قلی کشاورز، علی کرمی‌نژاد معروف به حاجی طوسی، بهرام بیگ‌ولدبیگی، سید علی‌عسکر کردستانی، نجات، بساط عثمانوند، ابراهیم حسینی، ایل خان ارکوازی، اولعزیز، یاسمی، کریم صادقی و عبد الصمد عبدی پور «هوره» خوانان معروف استان‌های ایلام، کرمانشاه و کردستان هستند.

نمونه‌ای از ابیات «هوره»:

بولبول ته ن مه گیر ده نگ وه زاره وه

به ش ته ن مایه ی گول وه داره وه

هه ر جای گولیگه په ر چینی خاره

ئه رای بولبول نه ی گول ئنتزاره

ئه گه ر خار نه وی وه په رچین گول

مرای مه تله وه یل زو مه وی حاصل

که البته با نوایی محزون خوانده می‌شود.