آسیب عروق مغز

شایع‌ترین بیماری‌های ناتوان‌کننده دستگاه اعصاب، آسیب‌های عروق مغزی است که بعد از بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها، مهم‌ترین علت مرگ در افراد بالای ۴۵ سال است. اگر جریان خون مغز …

شایع‌ترین بیماری‌های ناتوان‌کننده دستگاه اعصاب، آسیب‌های عروق مغزی است که بعد از بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها، مهم‌ترین علت مرگ در افراد بالای ۴۵ سال است. اگر جریان خون مغز به مدت ۱۰ ثانیه قطع شود، فرد به حالت اغما می‌رود و پس از ۳ تا ۵‌دقیقه ضایعات جبران‌ناپذیری در مغز پدید می‌آید.

سنکوب (غش)

از دست دادن هوشیاری به طور ناگهانی و کوتاه مدت به‌علت قطع یا کاهش سریع و زودگذر جریان خون مغز است. عوامل استرس‌زا مانند شنیدن خبر بد، دیدن خون یا حادثه ناگوار، تزریق وریدی یا عضلانی، سرفه‌های پیاپی یا ایستادن طولانی، از دست دادن خون زیاد و کاهش قند خون در بروز سنکوب مؤثرند. قبل از وقوع سنکوب نشانه‌هایی مانند احساس سبکی در سر، صدای زنگ در گوش، تاری دید، تهوع و احساس مالش در ناحیه معده وجود دارد و بیمار رنگ پریده ناگهان به زمین می‌افتد. بی‌اختیاری ادرار نیز ممکن است بروز کند و اگر به حالت درازکش قرار داده نشود، دچار تشنج می‌گردد و این حالت معمولا از چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد.

ایسکمی زودگذر مغزی

کاهش جریان خون مغز در کمتر از ۲۴ ساعت و بسته به ناحیه مغزی، علائم متفاوت خواهد داشت.

علائم:

کوری زودگذر، بی‌حسی یا ضعف و فلج یک اندام یا یک نیمه بدن، اختلال تکلم، فراموشی زودگذر، دوبینی یا نیمه‌بینی، سردرد، سرگیجه، عدم تعادل، تهوع و استفراغ، تاری دید، حرکات پاندولی چشم، از دست دادن هوشیاری، وزوز گوش، مورمور شدن اندام. در صورت وقوع ایسکمی باید عوامل خطرناک را رفع کرد مانند سیگار، چاقی، رژیم پرچربی و قرص‌های ضدبارداری.

در ایسکمی زودگذر مغزی که دارای ویژگی‌های زیر باشد، احتمال تبدیل شدن به سکته مغزی بیشتر است: صبح و هنگام بیدار شدن از خواب، بیشتر از یک ساعت طول بکشد، مکرر باشد.

پیشگیری و درمان:

آسپیرین یا داروهای ضدانعقاد مانند هپارین و کومادین یا جراحی.

سکته مغزی

بیشترین علت سکته مغزی تصلب رگ‌های آن می‌باشد و در ۶۰ تا ۷۰ سالگی شایع‌تر است و در صورت وجود لخته، باید به قلب بیشتر توجه کرد. نشانه‌ها به محل ضایعه بستگی دارد.

عوامل خطرزا عبارتند از:

بالا بودن سن و فشار و چربی خون، دیابت، چاقی، سیگار، سکته قلبی، بی‌نظمی در ریتم قلب، دریچه مصنوعی، ضایعات دریچه‌های قلب، استفاده از قرص ضدبارداری، برخی بیماری‌های خودایمنی، ضربه‌های بدنی و بیماری‌های بدخیم و غیره.

علائم بالینی:

اغلب بیماران صبح که از خواب بیدار می‌شوند نیمی از بدن خود را فلج می‌بینند، اختلال تکلم کامل یا ناقص بروز می‌کند، حالت منگی یا اغمای کامل، کج شدن صورت و اختلال ادراری نیز شایع است، نیمه‌بینی، اختلال حس صورت، وزوز گوش، اختلال تعادل، حرکات پاندولی چشم‌ها، سرگیجه و غیره.

درمان:

بسته به شرایط هر بیمار داروهای زیر توصیه می‌شود: آسپیرین یا داروهای ضدانعقاد مانند هپارین یا وارفارین که البته در زخم معده، خونریزی مغزی و فشارخون خیلی بالا ممنوع است. برای پیشگیری از بروز خونریزی، آسپرین و وارفارین نباید با هم مصرف شوند.