بوق هایی که خبر از خشم درون می دهد

بوق ماشین برای برخی راننده ها حکم آچار فرانسه را دارد که با آن همه کار می کنند استارت که زد با یک بوق کوتاه به اهل خانه پیام می دهند که یعنی درهای پارکینگ را باز کنید, دو بوق پشت سر هم برای این که به بچه ها بفهماند زودتر بیایند پایین وگرنه دیر به مدرسه می رسند

بوق ماشین برای برخی راننده‌ها حکم آچار فرانسه را دارد که با آن همه کار می‌کنند؛ استارت که زد با یک بوق کوتاه به اهل خانه پیام می‌دهند که یعنی درهای پارکینگ را باز کنید، دو بوق پشت سر هم برای این که به بچه‌ها بفهماند زودتر بیایند پایین وگرنه دیر به مدرسه می‌رسند.

دو بار بوق برای سلام و عرض ارادت به همسایه روبه رویی، یک بوق کشدار برای اعتراض به راننده ای که از قضا بدون توجه به پشت سرش آرام و با حوصله دنبال جای پارک می گردد و هر از گاهی هم روی ترمز می زند.

سر چهارراه چند بوق ممتد برای این که راننده های جلویی را مجبور کند تا در چند ثانیه باقیمانده از چراغ سبز پایشان را بیشتر روی پدال گاز فشار دهند تا او هم در این ثانیه های پایانی شانس عبور از چراغ را از دست ندهد.

هنگام عصر چند بوق پشت سرهم برای این که به اعضای خانواده که قصد رفتن به مهمانی را دارند بفهماند دیر شده.

هنگام بازگشت چند بوق ریتمیک برای همراهی با کاروان عروسی که کمی جلوتر در حال حرکت است، البته حول و حوش نیمه شب که هیجانش هم بیشتر است و....

● پیاده روی روی اعصاب شهروندان

اول صبح تا نیمه شب، یک روز کاری یا سر ظهر یک روز تعطیل. فرقی نمی کند، راننده هایی که در تمام اوقات شبانه روز و برای رساندن منظورشان به دیگران بوق می زنند معتقدند که حتما از این کارشان هدفی دارند وگرنه هیچ بوقی بی دلیل به صدا درنمی آید!

بسیاری از راننده ها بوق را نوعی علامت دادن می دانند، آن هم در شرایطی که نمی توانند با روش های متداول منظورشان را به طرف مقابل برسانند، اما همین بوق زدن های نابجا و بی رویه آرامش را از فضاهای شهری که کلکسیونی از انواع و اقسام آلودگی های صوتی است گرفته و به جای آن تنش و اعصاب خردی را به شهروندان هدیه داده است.

در این میان پلیس می گوید بوق زدن هم برای خودش آدابی دارد. معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور پایتخت تاکید می کند بوق نصب شده روی خودروها یک وسیله اخطاری شنیداری است که فقط در دو صورت کاربرد قانونی دارد: اول این که راننده بخواهد هنگام خطر حضور خود را به دیگران اعلام کند؛ دوم این که طرف مقابل را از وجود خطری آگاه کند.

قانون اجازه بوق زدن های ممتد و مکرر را به رانندگان نمی دهد. سرهنگ عین الله جهانی در این باره به جام جم می گوید: براساس قانون، بوق زدن هایی که برای مقاصدی جز اهداف ترافیکی و به صورت غیرضروری مانند سلام و خداحافظی، صدا کردن، جلب توجه و... به کار برود، ممنوع است.

به گفته سرهنگ جهانی، بوق زدن های غیرضروری در محل های ممنوع ۳۰ هزار تومان جریمه دارد و پلیس با مشاهده رانندگان متخلف قطعا آنها را اعمال قانون خواهد کرد.

● این بوق های عجیب و غریب

بوق شیپوری روی پراید بسته و راه افتاده توی خیابان به مسافرکشی، از بس ذوق دارد با بهانه و بی بهانه می خواهد همه را از آن صدای نخراشیده مستفیض کند. برخی با شنیدن این صدا ناخودآگاه دستشان را روی گوششان می گذارند، برخی یکباره به عقب می پرند، برخی به نشانه اعتراض سری تکان می دهند و آنها که اعصابشان آرام است از شنیدن این صدا به خنده می افتند.

دردسر بوق هایی که به هر بهانه ای در کوچه و خیابان های این شهر به صدا درمی آید با نصب بوق هایی با صداهای عجیب و غریب روی خودروها دوچندان هم می شود؛ از بوق های شیپوری که فقط مخصوص نصب روی کامیون ها و برای استفاده در سطح جاده هاست گرفته تا بوق هایی با صداهای سوت بلبلی.

برخی راننده ها هم که حسابی شاهکارند، وقتی بوق ماشین شان به صدا درمی آید انگار وسط باغ وحش هستی؛ آن وقت است که باید خودت را آماده کنی تا صدای انواع حیوانات، از خروس گرفته تا گاو را بشنوی.

معاون آموزش و فرهنگ ترافیک پلیس راهور پایتخت تاکید می کند: این رانندگان باید بدانند استفاده از بوق های نامتعارف مانند بوق های شیپوری، سوت بلبلی یا بوق هایی با صدای حیوانات ۴۰ هزار تومان جریمه دارد.

● بوق های اعتراضی پشت چراغ قرمز

مدتی است خودروها پشت چراغ قرمز مانده اند، زمان چراغ روی پنج ثانیه متوقف شده است، این وضع حسابی رانندگان را کلافه کرده، در مسیر روبه روی چهارراه خودروهای دیگر همچنان در حال عبورند، حالا رانندگانی که پشت چراغ مانده اند به نشانه اعتراض شروع می کنند به بوق زدن های کشدار، تعداد رانندگان معترض زیاد می شود و صدای بوق های کشدار هم بیشتر، اما افسر راهنمایی و رانندگی مستقر در چهارراه همچنان کار خودش را می کند.

این صحنه را خیلی از ما تجربه کرده ایم، صدای بوق اعتراض آمیز رانندگانی که به دلیل طولانی شدن چراغ قرمز به این وضع اعتراض می کنند تا شاید با این کار چراغ زودتر سبز شود، اما پلیس این کار رانندگان را غیرمنطقی می داند.

سرهنگ جهانی در توضیح این وضع می گوید: چراغ های راهنمایی سطح شهر به دو شیوه دستی و هوشمند کنترل می شود. در مورد چراغ های زمانداری که به صورت هوشمند و از مرکز کنترل ترافیک هدایت و کنترل می شود، در این شرایط بهتر است رانندگان صبور باشند، چون طولانی شدن مدت چراغ قرمز در یک مسیر قطعا بی دلیل نیست و با توجه به شرایط ترافیکی محدوده قرمز یا سبز بودن چراغ ها اتفاق می افتد، پس حتی اگر رانندگان مدام هم بوق بزنند کاری از پیش نمی رود، چون این صدا به گوش مرکز کنترل نمی رسد.

درباره چراغ هایی که به وسیله افسر راهنمایی و رانندگی مستقر در محدوده کنترل می شود این وضع هم با توجه به شرایط ترافیکی مسیر اتفاق می افتد و گاهی لازم است مامور مستقر در چهارراه برای روان شدن بار ترافیک مسیر روبه رو، در مسیر مخالف زمان چراغ قرمز یا سبز را طولانی تر یا حتی کوتاه تر کند.

● بوق می زنم؛ پس هستم

بررسی ها نشان می دهد صداهای ناهنجار نه تنها دستگاه شنوایی را آزار می دهد و بتدریج سبب ضعف شنوایی می شود، بلکه موجب ایجاد اضطراب، تنش و استرس در افراد نیز شده و در نهایت سلامت روانی جامعه را هم در معرض تهدید قرار می دهد.

دکتر شهریار شهیدی، روان شناس و دانشیار دانشگاه شهید بهشتی، در تحلیل آنچه از رفتار رانندگانی که به طور مکرر با بهانه و بی بهانه از بوق زدن برای بیان منظورشان استفاده می کنند، معتقد است: بوق های غیرضروری و نابجا ممکن است از یک خشم درونی سرچشمه گرفته باشد؛ خشمی که ناشی از ناامیدی، ناکامی و مشکلات شغلی و اجتماعی است.

شهیدی همچنین درباره استفاده برخی رانندگان از بوق هایی با صداهای عجیب و گاه ناهنجار نیز می گوید: هدف اصلی از بوق زدن جلب توجه و مطرح شدن است، حالا اگر قرار باشد از بوق های خاص برای این کار استفاده شود یعنی این که افراد دوست دارند همه را شگفت زده کنند و متفاوت باشند، حتی اگر این تفاوت، تفاوت مثبتی نباشد.

● چند ثانیه فکر کنید

این بار که خواستید دستتان را روی بوق بگذارید برای چند ثانیه ای فکر کنید ببینید زدن این بوق تا چه اندازه ضروری است، فقط کافی است به این بیندیشید که این بوق ممکن است حال بیماری را دگرگون کند، زن بارداری را به وحشت بیندازد، خواب شیرین کودکی را آشفته کند، آرامش سالمندی را به هم بریزد و... .

اگر به همه اینها فکر کنید آن وقت شاید دیگر به هر بهانه ای بوق خودرویتان را به صدا درنیاورید!

● بوق زدن ممنوع!

ده دقیقه ای است که منتظر است و از این وضع حسابی کلافه شده، بوق های پی درپی هم نتوانسته به اهالی خانه بفهماند که زودتر بیایند پایین؛ پس حالا وقت یک حرکت ضربتی است، دستش را می گذارد روی بوق و آن را برنمی دارد تا اعتراضش را به گوش اهالی خانه برساند، غافل از این که با این کارش چه به حال و روز بیمارانی می آورد که از بد روزگار در آسایشگاه روانی که در همان کوچه قرار دارد، بستری شده اند.

همه رانندگانی که برای گرفتن گواهینامه خط به خط کتابچه آیین نامه رانندگی را از بر کرده اند خوب می دانند که بوق زدن هم برای خودش آدابی دارد و هر جایی که دلشان خواست نمی توانند دستشان را بگذارند روی بوق، اما متاسفانه برخی رانندگان فکر می کنند این قانون هم جزو آن دسته از قوانین رانندگی است که فقط دانستن آن ضروری است و نیازی نیست هنگام رانندگی خودشان را ملزم به رعایت آن کنند.

قوانین راهنمایی و رانندگی، بوق زدن های غیرضروری در اطراف محدوده مراکز درمانی، بیمارستان ها، مناطق مسکونی و جاده های کوهستانی بخصوص در ایام سرد سال (که بوق زدن های غیرضروری موجب انعکاس صدا و احتمال ریزش بهمن می شود) را برای رانندگان ممنوع کرده است.

همچنین قانون به صراحت استفاده از بوق هایی با صداهای ناهنجار مانند بوق های شیپوری و سوت بلبلی که به صورت غیرضروری و ممتد یا برای دادن پیام هایی مانند جلب توجه، اعلام حضور، صدا کردن مسافر، سلام و خداحافظی، باز کردن در منزل و... زده شود را ممنوع اعلام کرده است.

پوران محمدی