تاثیر نگهدارنده‌ها بر هضم و جذب غذا

مواد غذایی مختلفی که با خاصیت نگهداری طولانی‌مدت تهیه می‌شوند،‌ دو گروه هستند؛ گروه اول، محصولاتی مانند لبنیات با مدت زمان ماندگاری بالا مثل شیرهایی با ماندگاری چند ماهه که‌ حاوی مواد نگهدارنده اضافی نیستند و شیوه‌های تهیه و تولیدشان به گونه‌ای است که نیاز به استفاده از مواد نگهدارنده در آنها وجود ندارد...

مواد غذایی مختلفی که با خاصیت نگهداری طولانی‌مدت تهیه می‌شوند،‌ دو گروه هستند؛ گروه اول، محصولاتی مانند لبنیات با مدت زمان ماندگاری بالا مثل شیرهایی با ماندگاری چند ماهه که‌ حاوی مواد نگهدارنده اضافی نیستند و شیوه‌های تهیه و تولیدشان به گونه‌ای است که نیاز به استفاده از مواد نگهدارنده در آنها وجود ندارد...

کارخانه‌هایی که شیرهای با ماندگاری بالا تولید و به بازار عرضه می‌کنند، باید برای افزایش مدت ماندگاری محصولات خود، تمام میکروب‌های موجود در آنها را از بین ببرند.

برای از بین بردن میکروب‌ها هم کافی است شیر را ۲ تا ۴ ثانیه تحت حرارتی حدود ۱۳۰ تا ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد قرار دهند. با این حساب محصول نهایی با حرارت‌دهی بالا استرلیزه می‌شود و دیگر میکروبی در آن باقی نمی‌ماند که برای پیشگیری از رشدش نیاز به استفاده از مواد نگهدارنده باشد. به شیرهایی که با این روش استریلیزه و بسته‌بندی می‌شوند، «فرادما» هم می‌گویند بنابراین این تصور که از مواد نگهدارنده در شیرهای استریلیزه استفاده می‌شود، کاملا غلط است و استفاده از آنها هم مشکلی برای افراد ایجاد نمی‌کند.

گروه دیگر محصولات غذایی با ماندگاری بالا، آنهایی هستند که مواد نگهدارنده به ترکیبشان اضافه می‌شود. هرچند اگر تکنولوژی و دانش کافی برای تهیه مواد نگهدارنده و مقدار مجاز افزودن آنها به مواد غذایی رعایت شود، می‌توان تا حدی از سلامت آنها مطمئن شد اما نگهدارنده‌ها جزو مواد طبیعی نیستند و می‌توانند زیان داشته باشند. نگهدارنده‌ها می‌توانند بر نحوه حرکت و هضم مواد غذایی که وارد دستگاه گوارش می‌شوند، تاثیر منفی بگذارند و باعث ایجاد تاخیر در هضم غذا شوند. از طرف دیگر، اگر مواد نگهدارنده با روش درستی تهیه نشوند یا در اندازه‌های مجاز و ایمن در صنایع غذایی به محصولات مختلف اضافه نشوند و از آنها بیش از اندازه استفاده شود، عوارض جدی‌تری خواهند داشت.

در نهایت به تمام افراد توصیه می‌شود برای حفظ سلامت بدنشان تا می‌توانند از مواد اولیه تازه و خوراکی‌های تازه و سالم استفاده کنند و مصرف غذاهای آماده، نیمه‌آماده و کنسروی که حاوی انواع نگهدارنده‌ها هستند، به زمان‌های خاصی که امکان دسترسی به مواد غذایی تازه وجود ندارد، محدود شود.

دکتر شهرام آگاه

فوق تخصص گوارش و کبد

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران