چیزی نگو, چشماتو می خونم

۲۵ نکته ای که چشم پزشکان با یک نگاه به چشم شما می فهمند

همان‌طور که در همه ما، چشم یک پنجره‌ رو به بیرون محسوب می‌شود تا از محیط اطراف‌مان آگاه شویم؛ برای چشم‌پزشکان نیز چشم، پنجره‌ای است که می‌توان توسط آن به اوضاع و احوال داخلی بدن افراد پی برد، یعنی چشم‌ها سخن می‌گویند و دانستن این سخن نیاز به دانش این زبان دارد. چشم‌پزشکان با یک نگاه به چشم شما نکات زیادی را می‌فهمند که برخی از آنها را این هفته با شما در میان خواهم گذاشت...

۱) مصرف غذاهای ناسالم: مصرف موادغذایی نامناسب چرب، پرانرژی و تند مثل فست‌فود، سوسیس و کالباس می‌تواند باعث ایجاد گل‌مژه و تورمات پلکی ‌گردد.

۲) بهداشت نامناسب: استحمام ناکافی و نشستن مرتب چشم و صورت ممکن است باعث ایجاد شپشک مژه و شوره‌های شدید لب‌پلکی گردد.

۳) ام.اس: افتادگی ناگهانی پلک، دوبینی، تاری‌دید و انحرافات ناگهانی چشم می‌تواند ما را مشکوک به ام‌اس کند.

۴) کامپیوترزدگی: قرمزی و خشکی و سوزش چشم در یک فرد از همه نظر سالم می‌تواند به دلیل استفاده از کامپیوتر به مقدار زیاد باشد.

۵) پرکاری تیرویید: چشم‌های بیرون‌زده یا برجسته می‌تواند ناشی از پرکاری تیرویید و پلک‌های پف‌کرده می‌تواند ناشی از کم‌کاری تیرویید باشد.

۶) سینوزیت شدید: تورم شدید پلک‌ها که به بسته شدن چشم‌ها منجر گردد، می‌تواند به دلیل سینوزیت شدید و حاد باشد.

۷) فشار خون: در بیماری فشارخون ممکن است تغییر شکل عروقی ته چشم و خون‌ریزی داشته باشیم. در این صورت علاوه بر درمان بیمار را ترغیب به مراجعه به پزشک متخصص کلیه نیز می‌نماییم چون فشارخون در کلیه هم همان‌قدر اثر بد می‌گذارد.

۸) ناخنک: در صورتی که شخص با ناخنک مراجعه کرد، می‌توان متوجه شد که شخص بیشتر در محیط بیرون از منزل در محیط سرباز شاغل بوده و به خوبی از عینک آفتابی استفاده نکرده است.

۹) توارث: پف زیاد زیرچشمی به صورت کیسه‌ای می‌تواند به دلیل افزایش سن به صورت ارثی رخ دهد یا در اثر مصرف الکل زیاد باشد.

۱۰) آب مروارید: تفاوت رنگ دو چشم مثل یکی قهوه‌ای و یکی سبز یا خاکستری می‌تواند علاوه برحالت مادرزادی طبیعی به دلیل بیماری چشم روشن‌تر باشد که در آینده به آب‌مروارید آن چشم می‌انجامد.

۱۱) بیماری‌های عصبی: تفاوت اندازه مردمک‌ها نسبت به یکدیگر می‌تواند به دلیل اختلالات خاص عصبی یا بیماری‌های خاصی از چشم باشد.

۱۲) تراخم: در صورتی که لبه مژه‌دار پلک‌ها به طرف داخل چشم برگشته باشد و مژه‌ها روی چشم کشیده شوند به معنی تراخم قدیمی درمان نشده با لک قرنیه می‌باشد.

۱۳) سنگ‌سازی در پلک‌ها: در صورتی که سمت داخل پلک‌ها به طرف چشم دچار سنگ‌سازی شوند، سنگدانه‌های ریزی در لابه‌لای گوشت پلک به وجود می‌آید که می‌تواند نمایشگر یک التهاب یا حساسیت درمان نشده باشد.

۱۴) آب‌ سیاه: در صورتی که نوزاد دارای چشم‌های خیلی درشت باشد، باید به فکر آب‌سیاه باشیم. درصورتی‌که ماه‌گرفتگی صورت در اطراف یک چشم واقع شود، باید به آب‌سیاه آن چشم مشکوک شویم.

۱۵) سرطان چشم: در صورت برق زرد‌رنگ مثل چشم گربه در نوزاد باید به فکر سرطان‌های چشمی باشیم.

۱۶) تصادفات: در شخصی که در اثر تصادف بی‌هوش به بیمارستان آورده می‌شود، می‌توان با دیدن مردمک‌ها به وضع هوشیاری وی پی برد. در صورتی که هر دو مردمک کاملا گشاد شده باشد و با درمان‌های احیا نتوان ضربان قلب را برگرداند، شخص دچار مرگ (قلبی‌و مغزی) شده است. در صورتی که ضربان قلب برگشت ولی مردمک‌ها همچنان گشاد باقی ماند یعنی فرد دچار مرگ مغزی شده است.

۱۷) مصرف داروها: بعضی داروها در قسمت‌هایی از چشم مثل قرنیه رسوب می‌کند. مصرف طولانی‌مدت کلروکین که برای درمان روماتیسم شایع است، می‌تواند در قرنیه به صورت خطوطی مثل نوک پر طاووس رسوب کند. برای همین هر ۶ ماه یک بار شخص مصرف‌کننده این دارو باید به چشم‌پزشک مراجعه کند. مصرف بعضی از داروهای قلبی مثل آمیودارون نیز همین حالت را دارد. مصرف طولانی‌مدت کورتن باعث ایجاد آب مروارید و آب‌سیاه می‌گردد. مصرف ویاگرا با دوز نامناسب می‌تواند سبب خون‌ریزی‌های ته چشمی و سکته عروقی چشم در نتیجه از دست دادن بخشی از دید چشم در افراد مستعد باشد.

۱۸) مسمومیت با الکل‌: مسمومیت با الکل چون گهگاه باعث تار شدن دید برای همیشه می‌شود در نگاه به ته چشم، عصب چشم از رنگ زرد نارنجی به رنگ سفید گچی تبدیل می‌گردد. در صورتی که در ابتدای مسمومیت با الکل شخص فورا به چشم‌پزشک مراجعه کند، می‌توان با درمان دید وی را احیا کرد. در مسمومیت با داروهای آرام‌بخش اعصاب مردمک چشم گشاد می‌شود و می‌توان بیمار را در صورت مراجعه فوری با شستشوی معده و تجویز داروهای مناسب نجات داد.

۱۹) مسمومیت با مواد مخدر: مصرف تریاک باعث تنگ شدن شدید مردمک می‌شود که به راحتی توسط چشم‌پزشک قابل تشخیص است. برعکس بعضی مواد روان‌گردان دیگر مثل قرص‌های اکس مردمک را گشاد می‌کند. مصرف حشیش نیز سبب قرمزی و گشاد شدن مردمک می‌گردد. سیاهی و گودرفتگی دور چشم نیز به دنبال مصرف موادمخدر ایجاد می‌گردد.

۲۰) ضعف بینایی: حرکات پاندولی مادرزادی یا اکتسابی دو چشم می‌تواند نمایانگر اختلال و ضعف بینایی یا مشکلی در سیستم اعصاب مغزی باشد.

۲۱) دروغ‌گویی: در صورت سوال از یک فرد در صورتی که فرد راست‌دست چشم‌اش در حین پاسخ دادن به جواب شما به راست و پایین نگاه کند، می‌تواند دلیلی بر کتمان و دروغ باشد و در صورتی که در حین پاسخ دادن به طرف چپ نگاه کند، دلیل بر دقت کردن برای به یاد آوردن موضوعی است.

۲۲) علاقه‌مندی: در صورت برخورد شخصی با شما اگر چشم‌ها با درخشش خاص با نگاه مستقیم به طرف شما باشد دال بر تحسین و علاقه شخص به شماست ولی در صورتی که شخص در محیط ملاقات یا در جلسه‌ای همواره به طرف‌های بالا در زوایای مختلف نگاه کند، دال بر این است که محیط یا شرایط برای وی ناخوشایند است و تمایل به پایان این شرایط را دارد.

۲۳) «نه» گفتن: تغییر زاویه ابروها و صورت با حرکات چشمی خاص و پیچیده نیز بیانگر بسیاری از حالات روحی دیگر است که در شناخت وضعیت روحی توسط متخصص موثر است. مثلا در حین گفتن «نه» به صورت قاطع به یک سوال ناراحت‌کننده از طرف شخصی که شخصیت طرف سوال‌کننده را بالاتر از خود می‌داند، چشم به طرف چپ و بالا در فرد راست‌دست می‌رود و در حین گفتن «نه» به صورت قاطع به یک سوال ناراحت‌کننده در شخصی که شخصیت خود را بالاتر از سوال‌کننده می‌داند به طرف پایین و سپس به طرف سوال‌کننده است.نه گفتن قاطع و پرخاشگرانه با درشت کردن چشم و نگاه مستقیم به مخاطب همراه است.

۲۴) شادی: رقص چشم‌ها به صورت مورب به طرف پایین و سپس راست و بالا به همراه لبخند در حین صحبت کردن در فردی است که مسرور از حضور شما در کنار خویش می‌باشد، به طوری که نشان می‌دهد شخص مدت‌ها منتظر این ملاقات خوشایند با شما بوده است.

۲۵) نزدیک‌بینی: معمولا چشم‌های درشت نزدیک‌بین و چشم‌های ریز دوربین هستند.

دکتر شاهرخ میلان

جراح و متخصص بیماری‌های چشم