۶ شکایت جنسی در خانم ها

از درد و خونریزی تا زخم و خارش

یکی دوبار عقب یا جلو افتادن عادت ماهیانه یا ابتلا به عفونت‌های قارچی، بیشتر اوقات مساله مهمی نیست و خیلی‌وقت‌ها گذشت زمان یا درمانی ساده مشکل را حل خواهد کرد اما برخی نشانه‌های زنانه پیچیده‌ترند، مانند خونریزی مهبلی که همیشه بعد از برقراری رابطه زناشویی رخ می‌دهد یا توده یا زخم غیرمعمول در دستگاه تناسلی...

خیلی‌وقت‌ها بررسی علایمی مانند درد لگنی، لکه‌بینی، خارش یا سایر علایم تناسلی، نشان می‌دهد مشکلی جدی در کار نیست اما گاهی نیز همین علایم ساده می‌توانند نشانه‌ای از یک بیماری محتاج پیگیری و درمان باشند. این مطلب نگاهی می‌اندازد به شکایات شایع جنسی در خانم‌ها.

فرآیندی طبیعی مانند تخمک‌گذاری هم ممکن است باعث درد شود. برخی زنان در میانه چرخه ماهانه‌‌شان- هنگام تخمک‌گذاری- دردی حاد یا مبهم در یک طرف بخش پایینی شکم احساس می‌کنند. این درد ممکن است هر ماه در یک طرف شکم احساس شود. بنابراین اگر در میانه چرخه ماهانه درد لگنی‌ای دارید که ۳-۲ روزی طول می‌کشد و خود به خود برطرف می‌شود، به احتمال زیاد دچار درد هنگام تخمک‌گذاری هستید. ترشح غیرطبیعی مهبلی نیز ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری آمیزشی باشد اما در بیشتر موارد ناشی از عفونتی است که به سادگی درمان خواهدشد.

● این ۶ نشانه را جدی بگیرید

اگرچه بیشتر علایمی که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد، نشانه‌ای از یک بیماری جدی نیستند اما برخی از همین علایم ممکن است نیازمند درمان و پیگیری مداوم باشند. وحشت نکنید، اما شناختن این علایم به شما کمک می‌کند بدانید در چه مواردی باید به پزشک مراجعه کنید:

۱. درد لگنی

درد هنگام تخمک‌گذاری پس از تخمک‌گذاری برطرف می‌شود اما اگر درد لگن ادامه پیدا کرده و با درمان‌های ساده خانگی تسکین نمی‌یابد، باید به پزشک مراجعه کنید.

پزشک در خانمی که دچار درد لگنی مزمن است، امکان وجود تومورهای خوش‌‌خیم رحمی یا فیبروییدها و آندومتریوز (وجود بافت نابجای رحمی در مکان‌های دیگر لگن) را بررسی خواهد کرد.

همچنین بیمار از نظر ابتلا به «بیماری التهابی لگن» نیز بررسی خواهد شد که معمولا با نشانه‌های سه‌گانه درد لگنی، ترشح مهبلی و تب بروز می‌کند.

گاهی درد شدید لگنی یا شکمی به سرعت رخ می‌دهد و این نشانه‌ای است که باید به پزشک مراجعه کرد. پارگی یا خونریزی کیست تخمدانی می‌تواند چنین دردی ایجاد کند.

اگر درد شدید لگنی ناگهانی باشد، ممکن است پیچ‌خوردگی تخمدان رخ داده باشد که باعث قطع رسیدن خون به تخمدان می‌شود. برخی خانم‌های مبتلا به این عارضه دچار حالت تهوع یا استفراغ می‌شوند. به علاوه، درد شکم و خونریزی مهبلی ممکن است نشانه‌ای از «بارداری نابه‌جا» باشد یعنی تخمک بارورشده، بیرون از رحم کاشته شده است.

خوشبختانه بیشتر ناراحتی‌های لگنی به سرطان تخمدان مربوط نیستند، اما زنان باید بدانند که این سرطان ممکن است با نشانه‌های گوناگون بروز کند. اگر چند هفته‌ای است که آروغ می‌زنید، احساس فشار در لگن دارید، دچار تکرر ادرار شده‌اید و هر روز این علایم تکرار می‌شوند، باید از لحاظ ابتلا به سرطان تخمدان بررسی شوید.

۲. خونریزی نامنظم

هنگام مصرف قرص‌های ضدبارداری، ممکن است لکه‌بینی رخ دهد که جدی نیست؛ با این حال می‌توانید در مورد قرصی که مصرف می‌کنید، با پزشک مشورت کنید. اما اگر هیچ قرص ضدبارداری‌ای مصرف نمی‌کنید و خونریزی نامنظمی دارید که بیش از یکی دو ماه طول کشیده است، حتما باید برای معاینه به پزشک مراجعه کنید هرچند ممکن است در بیشتر موارد مساله مهمی نباشد.

خونریزی نامنظم ممکن است به اشکال گوناگون رخ دهد؛ عادت ماهیانه که طولانی‌تر از حد معمول شده است، خونریزی در میانه چرخه ماهیانه، ۲ بار خونریزی در یک ماه، خونریزی پس از برقراری رابطه زناشویی و سایر الگوهای غیرمعمول دیگر.

خونریزی غیرطبیعی ممکن است علل متعددی داشته باشد که وخیم نیستند، از جمله رسیدن به دوره پیش از یائسگی، فیبروییدها یا پولیپ‌های رحمی. مشکلات تیرویید هم ممکن است بر چرخه قاعدگی تاثیر بگذارند.

در مادران شیرده و زنان در دوران یائسگی، خشکی مهبل همراه مالش ممکن است باعث لکه‌بینی پس از رابطه زناشویی شود.

خونریزی پس از هر بار رابطه زناشویی هم ممکن است نشانه این باشد که گردن یا دهانه رحم راحت تحریک می‌شود. در بیشتر موارد علت این تحریک‌، عفونت دهانه رحم است چون اگر دهانه رحم سالم باشد، خونریزی رخ نمی‌دهد. عفونت‌های آمیزشی مانند سوزاک یا کلامیدیا نیز ممکن است باعث بروز ضایعه در گردن رحم شوند که به خونریزی پس از رابطه زناشویی می‌انجامد.

اگر یائسه شده‌اید، باید به‌خصوص مراقب خونریزی مهبلی باشید چراکه این خونریزی ممکن است نشانه سرطان رحم باشد. در این صورت باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

امکان درمان سرطان رحم نسبت به سرطان تخمدان، بیشتر است. زیرا در مرحله ابتدایی، شناسایی می‌شود و نشانه‌های هشداردهنده‌ای مثل خونریزی در دوران یائسگی دارد.

علاوه بر خونریزی در دوران یائسگی، هر خونریزی مهبلی پیش از بلوغ یا هنگام بارداری هم باید به‌وسیله پزشک بررسی شود.

۳. ترشح غیرطبیعی مهبلی

چه وقت می‌توان گفت ترشح مهبلی غیرطبیعی است؟ در پاسخ باید گفت هنگامی ترشح غیرطبیعی است که زن آن را غیرطبیعی بداند. نشانه‌های غیرطبیعی بودن ترشح، بوی تند، زیاد بودن نامعمول مقدار آن، خارش، سوزش یا تحریک‌شدن، رنگ نامعمول یا وجود خون در ترشح است.

در بیشتر موارد، علل ساده‌ای باعث ترشح غیرطبیعی می‌شوند؛ هر نوع عفونتی می‌تواند ترشح ایجاد کند، از جمله عفونت‌های قارچی، عفونت باکتریایی مهبل و عفونت با تریکوموناس (یک عامل عفونی تک‌سلولی).

از آنجا که بیماری‌های منتقل‌شونده از راه جنسی یا آمیزشی نیز می‌توانند ترشح غیرطبیعی ایجاد کنند، باید از نظر ابتلا به این بیماری‌ها هم به وسیله پزشک، بررسی شوید.

همچنین اگر دچار ترشح آبکی مداوم شده‌اید، حتما به پزشک اطلاع دهید زیرا این وضعیت ممکن است نشانه سرطان لوله رحم باشد که البته بیماری نادری است.

۴. خارش

خانم‌ها ممکن است بدون ترشح دچار خارش شوند. این عارضه بیشتر هنگامی رخ می‌دهد که از صابون‌های معطر یا فرآورده‌های مراقبت شخصی به‌خصوص ژل‌های لغزنده‌کننده معطر استفاده ‌شود.

همه لوسیون‌ها و مایعات معطر ممکن است مقصر باشند. این مواد به‌خصوص در افرادی که پوست حساس دارند، می‌توانند باعث خارش و تحریک زیادی شوند. گرچه خارش تناسلی معمولا مشکلی وخیم نیست، اما اگر آزاردهنده است، موضوع را با پزشک در میان بگذارید. ممکن است راه‌حل ساده‌ای برای آن وجود داشته باشد.

یک عارضه پوستی به نام «لیکن اسکلروز» هم وجود دارد که باعث خارش و بروز دانه‌های کوچک سفیدرنگ روی اندام تناسلی خارجی می‌شود. این دانه‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و به‌صورت لکه‌هایی پوستی درمی‌آیند که نازک و چروکیده می‌شوند. «لیکن اسکلروز» که بیشتر زنان مسن‌تر را مبتلا می‌کند، بیماری چندان شایعی نیست. این بیماری به درمان پزشکی نیاز دارد و اگر درمان‌نشده بماند، لکه‌های پوستی جوشگاه ایجاد می‌کند و به مشکلاتی در ادرار و برقراری رابطه زناشویی می‌انجامد. همچنین احتمال اندکی وجود دارد که در محل این لکه‌ها سرطان پوست رخ دهد.

به جز لیکن اسکلروز، هر ضایعه پوستی خارش‌داری روی اندام تناسلی خارجی یا مهبل ممکن است به نمونه‌برداری نیاز داشته باشد تا احتمال وجود سرطان رد شود.

۵. خشکی مهبلی

خشکی مهبلی در خانم‌های شیرده و در دوره یائسگی، ممکن است به لکه‌بینی پس از رابطه زناشویی بینجامد. هنگامی‌که تخمک‌گذاری خانم‌های شیرده دوباره شروع می‌شود، خشکی برطرف خواهدشد. البته تحلیل‌رفتگی مهبل مساله مهمی به‌خصوص در دوران یائسگی است. از آنجا که زنان سالمند هورمون استروژن کمتری دارند، بافت‌های مهبلی‌شان نازک می‌شود یا به اصطلاح تحلیل می‌رود و خشک و تحریک‌پذیر می‌شود. در این موارد پزشک‌ با تجویز داروهایی می‌تواند این عارضه را درمان کند.

خشکی مهبلی نه‌تنها باعث بروز درد هنگام برقراری رابطه زناشویی می‌شود، بلکه نازک شدن پوشش مهبل باعث مستعد عفونت شدن، خواهد شد. نباید از درمیان گذاشتن این مشکل با پزشک احساس خجالت کنید. تجویز کرم‌ها یا شیاف‌های استروژن‌دار که به‌صورت موضعی استفاده می‌شوند، باعث تسکین شما خواهد شد.

۶. زخم‌ها یا توده‌ها

برخی خانم‌ها دچار کیست‌های سباسه یا آویزه‌های پوستی در ناحیه کشاله ران می‌شوند یا خانم‌های باردار ممکن است وریدهای واریسی در این ناحیه پیدا کنند که هنگام ایستادن، مانند توده‌ای در ناحیه تناسلی خارجی احساس می‌شود. اما برخی توده‌ها و زخم‌ها ممکن است نشانه مشکلی جدی باشند و برای احتیاط پزشک باید آنها را معاینه کند.

زخم‌های ناحیه تناسلی ممکن است نشانه‌ تبخال تناسلی یا سرطان باشند. علایم سرطان اندام تناسلی خارجی به‌صورت توده‌های نامعمول، برآمدگی‌های زگیل‌مانند یا زخم‌های مسطح قرمزرنگ بروز می‌کند که بهبود نمی‌یابند. گاهی این زخم‌های مسطح فلسی‌شکل می‌شوند یا تغییررنگ می‌دهند. همچنین ملانوم، یک نوع سرطان پوست، ممکن است در اندام تناسلی خارجی رخ دهد. علایم این بیماری به‌صورت خال‌های آبی مایل به سیاه یا قهوه‌ای برآمده در ناحیه تناسلی از جمله در دهانه مهبل است. بیماران بیشتر از دچار شدن به ملانوم در این ناحیه غافلگیر می‌شوند زیرا به اشتباه تصور می‌کنند اگر ناحیه‌ای از پوست در معرض آفتاب نباشد، ملانوم هم در آن ایجاد نمی‌شود.

منبع: WebMD

ترجمه: محمد نیکویی