«خسته نباشید» حاصل یک کارگردانی مشترک است

گفت وگو با «محسن قرائی» یکی از کارگردانان

هنگامی که می‌خواستیم فیلم را بسازیم به کیفیت کار فکر می‌کردیم و اینکه خروجی خوبی داشته باشد. این تجربه مشترک کارگردانی ویژگی‌های مشترکی هم داشت و تلاش‌مان رسیدن به کیفیت بهتر بود

محسن قرائی فیلمساز جوانی است که توانسته با ساخت «خسته نباشید» نظر منتقدان و مخاطبان را به خود جلب کند. هر چند اولین کارش، کارگردانی مشترک با «افشین هاشمی» بوده اما او از این همکاری بسیار راضی است و اعتقاد دارد اگر «خسته نباشید» به صورت مشترک ساخته نمی‌شد، به این خوبی نبود. قرائی در این سال‌ها مدیر برنامه‌ریز و دستیار کارگردان در سینما بوده و همکاری‌هایی با رضا میرکریمی و محسن عبدالوهاب داشته، او در فیلم «وقتی همه خوابیم» با بهرام بیضایی همکاری داشته است. محسن قرائی می‌گوید:هدفشان از ساخت این فیلم نشان دادن طبیعت و بخش توریستی ایران نبوده و بیشتر می‌خواستند صلح، دوستی و گفت‌وگوی تمدن‌ها را به مخاطب سینما نشان دهند.

فیلم سینمایی «خسته نباشید» اولین کار بلند شما در سینماست، با توجه به حضور فیلم در جشنواره و آغاز اکران عمومی آن به سراغ ساخت فیلم دوم نرفته‌اید؟

در حال حاضر مشغول تدوین یک کار هستم و برای فیلم دوم هم تصمیم‌هایی دارم اما در سینمای ایران نمی‌توان به‌طور مشخص برنامه‌ریزی کرد که فیلم دوم را در فلان تاریخ بسازم یا خیر. در سینمای ایران تغییر و تحولات زیادی رخ‌ می‌دهد و این برنامه‌ریزی را مشکل می‌کند.

«خسته نباشید» یک فیلم با سوژه خاص است، قصد ندارید مانند دیگر فیلمسازان به سراغ سینمای اجتماعی یا همان سینمای شهری بروید؟

حقیقتا برای این سوال هم نمی‌توانم جواب قاطعی به شما بدهم، دوست دارم که سوژه‌های اجتماعی کار کنم اما این کار نیز نیازمند حضور یک سرمایه‌گذار و تهیه‌کننده است و به تنهایی نمی‌توان کاری کرد.

«خسته نباشید» با اینکه فیلم اول شماست، اما در همین تجربه اول با «افشین هاشمی» همکاری داشتید و این کار به صورت مشترک کارگردانی شده، تجربه خوبی برای‌تان بود؟

هنگامی که می‌خواستیم فیلم را بسازیم به کیفیت کار فکر می‌کردیم و اینکه خروجی خوبی داشته باشد. این تجربه مشترک کارگردانی ویژگی‌های مشترکی هم داشت و تلاش‌مان رسیدن به کیفیت بهتر بود. هم من و هم افشین هاشمی دستیار کارگردان بودیم و هاشمی بازیگر نیز بود.این جمع تجربیات باعث شد حاصل بهتری به دست بیاوریم و اگر تنها کار می‌کردیم، فکر می‌کنم «خسته نباشید» کیفیت خوب الان را نداشت.

چطور شد که با رضا میرکریمی و افشین هاشمی همکاری کردید؟

پیش‌تر از این در فیلم «بهرام بیضایی» با هم کار کردیم و بعدها نیز در فیلم «لطفا مزاحم نشوید» محسن عبدالوهاب همکاری داشتیم. در نشست‌هایی که داشتیم درباره فیلمنامه صحبت کردیم و به نکات مشترکی رسیدیم و هنگامی که رضا میرکریمی پیشنهاد داد،‌چون من قبلا برنامه‌ریزی سینما هم می‌کردم این کار را قبول کردم.

تجربه کار با «رضا میرکریمی» چطور بود، با توجه به زمینه کارگردانی که او دارد و در این فیلم تهیه‌کننده است. آیا در دکوپاژها و... نظر می‌داد.

میرکریمی در دو سه سفر به کرمان آمد و سر فیلمبرداری بود. ما در فیلم «یه حبه قند» با ایشان همکاری داشتیم و مشترکات یکدیگر را می‌شناختیم و می‌دانستیم در «خسته نباشیم» چه کار باید بکنیم. او نیز نکاتی را ارائه داد و ما در فیلم دخیل کردیم و نظارت میرکریمی روی چند صحنه بود و با این حال او بیشترین کمک را به ما در فیلمنامه کرد. باید بگویم حضور او و رضایی‌راد به ما کمک بسیاری کرد.

به نظر می‌رسد «خسته نباشید» یک فیلم توریستی و نشان دادن جذابیت‌های ایران است اما وقتی جلو می‌رویم فیلم وارد داستان می‌شود، داستان‌هایی با درام خاص و به نظرم جذاب، هدف‌مان همان نشان دادن زیبایی‌های ایران بود یا اینکه بیشتر داستان مورد نظرتان بود؟

ببینید هدف ما نشان دادن زیبایی‌های ایران نبود یا بخش توریستی نبود، گفت‌وگوی تمدن‌ها و نشان دادن مسائل انسانی برایمان مهم بود. در طول ساخت فیلم نیز سعی کردیم زیبایی‌های طبیعت بر داستان فیلم سایه نیندازد. برایمان نشان دادن جذابیت‌های ایران و طبیعت زیبای ایران دغدغه نبود.

اما مخاطب «خسته نباشید» علاوه بر تماشای داستان فیلم، محو این زیبایی‌ها هم می‌شود؟

(می‌خندد) به هر حال لوکیشن فیلم در این مکان‌های زیبا بود و فیلم بر اساس داستان باید در این کویر ساخته می‌شد.

«خسته نباشید» می‌تواند موضوع روز مردم ایران و جامعه امروز باشد؟

فکر می‌کنم مخاطب امروز سینما فیلم را دوست داشته باشد. «خسته نباشید» فیلمی درباره انسانیت و گفت‌وگو و تعامل و صلح است. گفت‌وگویی که امروز دنیا به سمتش می‌رود.

فکر می‌کنید «خسته نباشید» می‌تواند برای اکران در دیگر کشورها موفق باشد؟ کاری در این زمینه صورت گرفته است؟

ما این فیلم را برای اکران خارجی و شرکت در جشنواره‌های خارجی نساختیم. هدف ما ساخت یک فیلم خوب بود که خوب هم دیده شود. از نمایش فیلم در خارج کشور و حضورش در جشنواره‌ها خبری ندارم اما فکر می‌کنم، دوستان کارهایی را در این زمینه انجام داده‌اند.

تیزر تلویزیونی خوبی برای فیلم «خسته نباشید» دارید؟

بله، خوشبختانه تیزر خوبی داریم و آن را «رامبد جوان» ساخته. او فیلم را دیده بود و بسیار خوشش آمد و این لطف را در حق ما کرد.

آقای قرائی! شما به لحاظ هزینه ساخت فیلم با توجه به سرمایه‌گذاری حوزه مانند دیگر فیلمسازان بخش خصوصی دغدغه گیشه ندارید و فکر می‌کنم این خیلی خیال‌تان را راحت کرده است؟

ببینید،‌درست است که دغدغه گیشه نداریم اما دوست داریم فیلم دیده شود. اگر امکان دیده شدن داشته باشد، مخاطب به سینما بیاید، به‌طور حتم در گیشه نیز فروش خوبی خواهیم داشت. مردم با تماشای فیلم، آن را قضاوت می‌کنند و البته به شرط آنکه شرایط اکران مناسب وجود داشته باشد. قرار است اکران گسترده فیلم نیز در این هفته، در تهران و شهرستان‌ها آغاز شود.

فهیمه پناه‌آذر