آقا تختی علت مرگ جهان پهلوان تختی

آقا تختی امروز 17 دی پنجاهمین سالگرد مرگ جهان پهلوان تختی می باشد, قهرمان کشتی ایران که در پهلوانی همواره او را پوریا ولی آن دوره می نامیدند در این مقاله یه شرح چگونگی و ابهامات مرگ وی پرداخته ایم

زندگینامه پهلوان تختی

غلامرضا تختی در روز ۵ شهریور ۱۳۰۹ در خانواده ای متوسط در محلهٔ خانی آباد در تهران به دنیا آمد. «رجب خان» (پدر تختی) غیر از وی دو پسر و دو دختر دیگر نیز داشت که همهٔ آنها از غلامرضا بزرگ تر بودند. «حاج قلی»، پدر بزرگ غلامرضا، فروشندهٔ خواربار و بنشن بود. از قول رجب خان، تعریف می کنند که حاج قلی در دکانش بر روی تخت بلندی می نشست و به همین سبب در میان اهالی خانی آباد به حاج قلی تختی شهرت یافته بود. همین نام بعدها به خانواده های رجب خان منتقل شد و به نام خانوادگی آنها تبدیل شد.

رجب خان با پولی که از ماترک پدرش به دست آورده بود، در محل سابق انبار راه آهن زمینی خریده و یک یخچال طبیعی احداث کرده بود واز همین راه مخارج زندگی خانوادهٔ پرجمعیت خود را تأمین می کرد. نخستین واقعه ای که در کودکی غلامرضا روی داد و ضربه ای بزرگ و فراموش نشدنی بر روح او وارد کرد، آن بود که مرحوم پدرش برای تأمین معاش خانواده ناچارشد خانهٔ مسکونی خود را گرو بگذارد. شادروان تختی به لحاظ مشکلات خانوادگی فقط ۹ سال در دبستان و دبیرستان منوچهری خانی آباد درس خواند و در سال ۱۳۲۹ به سبب علاقه به کشتی و ورزش باستانی به باشگاه پولاد رفت. تختی در دوران زندگی ورزشی اش رکورددار شرکت در المپیک ها و کسب بیشترین مدال از این آوردگاه بود. درچهار دوره المپیک حضور داشت و حاصل آن یک طلا، دو نقره و یک عنوان چهارم بود که در کشتی ایران این امر اتفاق نادری است. جهان پهلوان علاوه بر قهرمانی، به لحاظ منش و رفتار انسانی و سجایای اخلاقی پسندیده و جوانمردی و نوع دوستی شهره خاص و عام بوده است.

مرگ جهان پهلوان تختی

نزدیک های ظهر ۱۷ دی ۱۳۴۶ خبر تقریبا در شهر پخش شده بود... باورکردنی نبود. تختی و خودکشی؟ مرگی که پس از 46 سال هنوز بر سر این که " طبیعی" بوده یا " خودکشی" یا قتل توسط ساواک یا دیگری بحث و گفت و گوست. هر چند که از شمار قایلان به فرضیه قتل سیاسی توسط ساواک شاه به مرور زمان کاسته شده و اگر در یکی دو سال پس از انقلاب اسلامی در سال 1357 اکثریت مردم به قتل او باور داشتند اکنون این عده در اقلیت قرار گرفته اند بی آن که ذره ای از محبوبیت تختی کاسته شده باشد و شگفت این که طی 46 سالی که از مرگ او می گذرد محبوبیت او افزایش یافته و در قلب همه ایرانیان جای دارد و به نمادی ملی درحد پوریای ولی بدل شده است. داستان زندگی و مرگ تختی چنان جذاب بود و هست که فیلم سازان را نیز طبعا علاقه مند می ساخت وعلی حاتمی کارگردان نامدار ایرانی در سال 1375 در حالی درگذشت که پروژه بزرگ جهان پهلوان تختی را در دست داشت و بخش های مربوط به کودکی تختی نیز آماده شده بود.

مرحوم عدل که آن سال ها کاپیتان تیم ملی والیبال بود میگفت : وقتی مرگ تختی اتفاق افتاد، ساواک یک‎سری روزنامه فوق‎العاده چاپ کرد و در محله‎ها پخش کرد. هنوز چهره روزنامه‎چی را که در محله ما داد می‎زد: «تختی خودکشی کرد» به‎خاطر دارم. به این ترتیب ساواک از این طریق در جامعه القا کرد که تختی خودکشی کرده است. اگر بگوییم تختی خودکشی کرد؛ یعنی همان تحلیلی که سازمان اطلاعات و امنیت ملی شاه می‎خواست قبول کرده‎ایم. همین را الان عده‎ای از روشنفکران ما مطرح می‎کنند که البته خیلی ابلهانه است. مرگ تختی در واقع یک اعدام نرم بود، می‎خواستند بی‎سر و صدا او را از میان بردارند.

اتفاقا چون نگران بودند گفتند خودکشی. اگر می‎گفتند تختی کشته شد یا تختی را زدند، قیامت می‎شد. یک‎سری جوان بی‎باک به خیابانها می‎ریختند و اوضاع به‎هم می‎ریخت.

بنابراین ساواک تحلیل کرد و گفت چرا ما خودمان را درگیر مسأله‎ای کنیم که به این راحتی حل می‎شود؟ نقشه کشیدند و مسأله را این‎گونه مطرح کردند که تختی مشکل خانوادگی داشته و به هتل رفته. در حالی‎که هتل «آتلانتیک» آن‎موقع دقیقا کنار مقر ساواک قرار داشت.

مشخص نیست کدامیک از عوامل شاه در این مسأله دخیل بودند؛ چون سندی هم وجود ندارد؛ ولی خیلی دقیق کار شده.

تختی قبل از مرگ روی کاغذ یادداشت هتل، وصیت‎نامه نوشته است. کسی‎که برنامه خودکشی و اعتقاد به وصیت‎نامه دارد؛ روی کاغذ هتل این کار را نمی‎کند. تازه کسی‎که اعتقاد به وصیت‎نامه دارد، هیچ‎وقت خودکشی نمی‎کند. وصیت‎نامه هم یک وصیت‎نامه مالی بوده. بدهکاری و طلب‎کاری‎هایش را نوشته. کسی‎که در زندگی خودش مو را از ماست بیرون می‎کشد آیا نمی‎داند خودکشی کار بدی است؟ مگر تختی آدمی بود که اطلاعات دینی کمی داشته؟ نیم قرن ازعلت مرگ تختی میگذرد و هنوز چگونگی مرگ او در هفدهم دی 1346 مبهم مانده است. اخبار رسمی آن زمان از خودکشی او حکایت میکرد. روایتی که اغلب مردم باورش نکردند و فرضیه قتل او توسط عوامل رژیم را توی ذهن خودشان هر لحظه پررنگتر کردند و شواهد بیشتری برایش جور کردند. علی حاتمی که برای نگارش فیلمنامه تختی تحقیقات زیادی کرده بود، به نتیجه مشخصی نرسید و فیلمنامه اش را مبهم به پایان برد....