دوشنبه, ۱۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 6 May, 2024
مجله ویستا

زنگ خطرنفتی


به رغم آن که تعجیل در به دست آوردن طلای سیاه , امید رفع بحران های جدید انرژی در دهه اخیر را در هاله ای از ابهام فرو برده است , منابع جدید انرژی های تجدیدپذیر به نسبت سوخت های فسیلی برای مقابله با این بحران ها از توان بیشتری برخوردارند

بحران انرژی های تجدیدپذیر بسیار زودتر از آنچه کارشناسان پیش بینی کرده اند، گریبان جهانیان را خواهد گرفت. این واقعه در همین دهه اتفاق خواهد افتاد و چنانچه آگاهی نسبت به آن کم باشد، می تواند مشکلات اساسی با خود به همراه بیاورد.

در حال حاضر، بهای نفت در بالاترین سطح خود از سال 1990به بعد قرار دارد. تولید به حداکثر میزان خود رسیده و هیچ میدان مهم نفتی بتازگی کشف نشده است.در واقع ، دنیا به استثنای خاورمیانه و برخی قسمت های آفریقا بسرعت از نفت خالی می شود. طی یک سال ، بهای گاز طبیعی در بازارهای جهانی دو برابر شده است ؛ ماده ای که همانند نفت نیاز روزافزون جهانی به آن زیاد خواهد شد و از یک قاره به قاره دیگر خریدوفروش می شود.این امر به مفهوم رفت و آمد تانکرهای حمل گاز طبیعی مایع (ال.ان.جی)، ایجاد بنادر و ذخیره سازی در این بنادر است. اد شرایر، یکی از سیاستگذاران بخش انرژی در استرالیا در این زمینه می گوید: «از نقطه نظر امنیتی ، تانکرهای حمل ال.ان.جی و نیز پایانه های تبدیل گاز مایع بدترین موارد در این زمینه اند.یک گلوله از سوی یک تروریست ، پایانه های دنیای نفتی شما را برهم ریخته و جهنمی واقعی برای شما به وجود می آورد.»به عقیده شرایر، در آستانه ورود به آخرین دوره 100سالگی نفت به سر می بریم : «تنها 10دقیقه به نیمه شب باقی است.ارائه برنامه هایی برای استفاده از فناوری های جدید تا اندازه ای از وحشت تمام شدن نفت می کاهد.» تحلیلگران بر این اعتقادند که نفت حدودا تا 50سال دیگر دوام می آورد. به هر حال ، خیلی زودتر از آنچه به تصور آید شاید در همین دهه ، توازن عرضه و تقاضا و نیز نوسانات بهای نفت از کنترل خارج می شود و در این صورت دیگر نمی توان به ایجاد دنیایی با ثبات و متمدن امید داشت. با این حساب ، می توان مطمئن بود که گاز طبیعی نمی تواند منبع سوخت نجات دهنده ما باشد. استفاده زیاد از این ماده سوختی ، جهان را از این منبع عظیم تهی ساخته است.واقعیت این است که وابستگی انسان به نفت روبه افزایش است و با روند روبه رشد اقتصاد جهانی ، بویژه در کشورهای در حال توسعه مانند چین ، شکاف میان عرضه و تقاضا روزبه روز فراخ تر می شود.با توجه به نقش محوری نفت در اقتصاد جهانی ، کاهش در عرضه نفت می تواند خطرهایی جدی برای توسعه اقتصاد جهانی داشته باشد. براساس آخرین تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است ، دنیا بسرعت از نفت خالی می شود.در سال 2000، تولید جهانی 76 میلیون بشکه در روز بود. برپایه همین گزارش ، میزان تقاضا در سال 2020 با 47درصد رشد، به 112 میلیون بشکه در روز می رسد، حال آن که کشف ذخایر اثبات شده تقریبا متوقف شدند و روشن است که عرضه نفت برای تامین این تقاضا کافی نیست.برخی معتقدند زمان اوج تولید نفت از ابتدای سال 2000آغاز شده و تقریبا تمام کارشناسان معتقدند که تا پیش از پایان دهه اخیر، این اتفاق خواهد افتاد.واشنگتن تایمز اخیرا در مقاله ای ، سال 2004 را سال اوج تولید نفت جهان اعلام کرد. این در حالی است که چاهها بسرعت در حال تخلیه اند. نیاز دنیا به نفت در هر سال ، 2درصد افزایش و تولید نفت ، سالانه 3درصد کاهش می یابد و این به معنای آن است که تا سال 2010 میلادی ، روزانه حدود 50 میلیون بشکه کمبود نفت وجود خواهد داشت.می توان چنین نتیجه گرفت که کاهش شدید منابع نفتی فقط به دلیل این نیست که تقریبا تمام ذخایر غنی ، کشف شده اند، بلکه مصرف سوخت در دنیا رشد زیادی داشته و مصرف انرژی در دنیا از سال 1945، پنج برابر شده است.