ادبیات, سنت ها, تاریخ و تلویزیون در دستان جومونگ

به بهانه پخش سریال افسانه جومونگ

در سریال «جومونگ» شاهد پرداختن به تاریخ و ادبیات و سنت های کشور کره هستیم. کشوری که توانسته با ساختن سریال های خانوادگی با چاشنی اکشن و هنرهای رزمی در سراسر جهان تماشاگرانی برای خود دست و پا کند. سریال «افسانه جومونگ» ساخت کشور کره جنوبی است. داستان این سریال درباره «جومونگ» بنیانگذار پادشاهی «گوگوریو» در ۳۷ سال قبل از میلاد مسیح است. «جومونگ» پسر ژنرال «هه موسو» و بانو «یوهوا» است. وبا حمایت وزیر نظر پادشاه و امپراطور «گیوم وا» بزرگ می شود. «سوسانا» دخترتاجری است که به «جومونگ» علاقمند می شود. در ابتدا آنها نمی توانند با همدیگر ازدواج کنند اما بعد در ادامه سریال «سوسانا» به «جومونگ» در ساختن کشور جدید همراه با پناهندگان «بویو» کمک می کند و با او ازدواج می کنند. ساختن کشور جدید با وجود «تسو» و برادرش کار سختی است اما «جومونگ» نهایت تلاش خود را با کار می گیرد تا در این راه موفق شود سریال ۸۱ قسمتی «افسانه جومونگ» مثل اغلب سریالهای خارجی این چند سال اخیر کشور کره محصول شبکه ام بی سی است که در سال ۲۰۰۵ تولید و در سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ از این شبکه پخش شده است.

سریالی که توانسته در کشورهای دیگر نیز طرفداران خاص خود را پیدا کند. این روزها هر کس در مواجهه با سریال «افسانه جومونگ» نظر خاص خود را دارد. عده ای با وجود مقاومت در برابر دیدن این سریال به خیل عظیم بینندگان این سریال ملحق می شوند و شیفته تاریخ امپراطوری کره، شخصیت جومونگ،عشق سوسانا، معماری قصرها، طبیعت زیبا ، رنگهای شاد و لباسهای مختلف بازیگران این سریال می شود. سریال «جومونگ» باعث شده تا خیابانها در موقع پخش این سریال خلوتر شوند. وقتی از جلوی مغازههای کنارخیابان عبور می کنیم می بینیم که همه در حال تماشای این سریال هستند. از همه خانه ها صدای جومونک شنیده می شود به راستی دلیل این همه استقبال ایرانیان به خصوص قشر عامی از این سریال چیست؟ چه چیزی باعث می شود که عید نوروز به تسخیر «افسانه جومونگ» در آید؟ چرامردم در ساعات پخش این سریال به دید و بازدید نمی رفتند و در عوض درخانه مانده و شاهد این سریال می شدند.؟

در گذشته سریالهای ژاپنی مثل «اوشین» در دهه ۶۰ مخاطبان زیادی برای خود پیدا کرده بود بعدها سریالهایی کانادایی از راه رسیدند سریالهایی مثل «قصه جزیره»، «رودخانه وحشی» و «آنشرلی با موهای قرمز» و بعد از آن از دهه ۸۰ به بعد ناگهان سر و کله سریالهای کره ای به تلویزیون ایران باز شد. سریال «جواهری در قصر» با همه غذاهای خوشمزه و طبابتی که «یانگوم» درقصرداشت ازراه رسید. بعد سریال «تاجر پولسان» و تجارت جی سینگ و بعد از آن «امپراتور دریا» که تلفیقی از هنرهای نمایشی و رزمی به همراه داستانهایی عاشقانه بود. که دل مردم راتوانست تسخیر کند و حالا هم سریال «افسانه جومونگ» به کارگردانی «لی جوهوان» و از قضاگویا این سریال در کشورهای شرقی هم طرفداران خود را پیدا کرده است. به راستی راز پربیننده شدن «جومونگ» در چیست؟ دلایل و موارد زیادی را می توان نام برد که نشان دهنده گرایش مخاطب ایرانی به این سریال شده است. وقتی به مجموعههای شرقی پرمخاطب توجه می کنیم، متوجه این نکته می شویم که سوژه این گونه آثار بسیار عام و کلیشه ای است اما همین عامل باعث جذابیت و تازگی برای مخاطب می شود.

چرا که برای مخاطب قابل باور و جذابند. حتی بازیها، گریم و لباسهای اغراق آمیز این گونه سریال ها از دید مخاطبین نادیده گرفته می شوند اما در مقابل وقتی به مجموعههای خودی نگاه می کنیم با سریالهایی به شدت تکراری، غلوآمیز و غیرقابل باور طرف هستیم که همچنان در قهر و آشتی عروس و داماد، اختلافات خانوادگی، خواستگاری، خیانت، عاشق شدن مرد به زن و بالعکس سرگردانند و مخاطب ایرانی حق دارد که خسته و دلسرد و ملول از این گونه سریالها و مجموعههای وطنی شده وآنها راپس بزند. به نظر می رسد سریال سازان ایرانی باید در نوع نگاه به مجموعههای خود بازنگری اساسی داشته باشند. چرا که اغلب نویسندگان ایرانی حوصله ندارند تا وقت و زمان کافی برای نگارش آثارشان صرف کنند و همین عامل مهم دلیلی بر ضعف اکثرمجموعههای تلویزیونی است.

اما برای سریال «افسانه جومونگ» وقت کافی صرف شده است وآشکارا مشخص است که فیلم نامه نویس در این سریال توانسته به بیش از صد شخصیت پرداخته وآنها را پرورش دهد و هر کدام از این شخصیتها در روند قصه «جومونگ» دخیل هستند. در حالی که به غیر از چند مجموعه مذهبی و تاریخی اکثر سریالهای ایرانی بیشتر از ده شخصیت نمایشی ندارند. ما در سینما و تلویزیون با کمبود فیلم نامه نویس حرفه ای و اهل تحقیق و پژوهش طرف هستیم. چرا که در ادبیات کهن و معاصر، داستانها و حکایتهای بسیاری در فرهنگ و تاریخ ایران زمین وجود دارد که می توان مخاطب ایرانی را جذب خود کند.اما در نبود یک برگردان و فیلم نامه نویسی که بتواند این داستان ها را به زبان سینمایی تبدیل کنداحساس می شود. اگر نویسنده ای هم وجود دارد به دلیل تحت تاثیر بودن در شرایط اجتماعی، سیاسی جامعه حوصله پرداختن به آنها را ندارد. وقتی در تمدن و فرهنگمان «تخت جمشید»، «پاسارگاد»، «نقش رستم»، داریم حیف نیست وقت و زمان مخاطبین را برای سریالهای محصور در چهاردیواری و خسته کننده هدر دهیم. سریال های که به جای آموزنده بودن، یکسری اصطلاحات عامیانه زشت وناپسند را به خورد مخاطبین می دهند.مگر ما همانهایی نیستیم که در دوران «کوروش کبیر» از اکثر غریب به اتفاق از کشورهای دیگر به لحاظ پیشرفت و قدرت سرتر و بالاتر بودیم و هزاران نفر وسرباز چون «جومونگ»، «تسو» و دیگران دست به سینه مطیع ما بودند. مگر ما شاعر و عارف در فرهنگ ادب پارسی چون« مولانا»، «فردوسی»، «سعدی»، «ناصر خسرو» و یا مفاخر مذهبی، دینی و ملی کم داریم.

کشورمان نسبت به دیگر کشورها، شخصیتها و آدمهای بزرگ علمی ودانشمند بیشتر دارد. مشکل ما داستان خوب نیست، مشکل در مدیریت است که از سریالها فاخر و جذاب حمایت نمی کند. داستانهای ایرانی کافی است تا با مدیریت صحیح به فیلم یا سریال برگردانده شوند و با پژوهش و تحقیق و صرف زمان بتوان اثری در خور توجه خلق کرد.

در زمینه افسانههای ایرانی کاری نساخته ایم. پرداختن به فرهنگ تاریخ و ادبیات کهن و گران سنگ ایرانی باید از نخستین رسالتها و وظیفههای رسانه ملی باشد ولی متاسفانه در رسانه ای مثل تلویزیون، برخی از اسمهای ایرانی تحقیر می شوند. «خشایار»، «فولاد» «کوروش»، «داریوش»، «خسرو» و «سیاوش» که بارها در مجموعههای سیما تحقیر می شوند.نامهایی که نمی توان به سادگی از کنار آنها گذشت یا شاهد استفاده از این اسامی در نقشهای منفی و پلید هستیم، به عنوان مثال با نامهایی چون «جمشید»، «اسفندیار»، «ارسلان»، «بهرام» و «پرویز» در صورتی که کمتر کسی می داند «جمشید» پادشاه اسطوره ای ایران زمین پس از شکست دیوها نوروز را بنا نهاد. پس می بینیم که بی خود نیست تماشاگر ایرانی سراغ سریال «افسانه جومونگ» می رود. در سریال «جومونگ» کارگردان و فیلم نامه نویسان به خوبی توانسته اند تکه ای از تاریخ کشور کره را نشان دهند و به بازسازی دوران حکمرانی «جومونگ» بپردازند.

در چند سال اخیر کشور کره سرمایه گذاری عظیمی بر روی پروژههای اصیل و ملی و تاریخی خود انجام داده و توانسته علاوه بر تامین خوراک رسانههای داخلی، بازاریابی خوبی هم برای تولیدات خود داشته باشد به گونه ای که چندین کشور مختلف حق کپی رایت تولیدات این کشور را خریده اند. «جواهری در قصر»، «امپراطور دریا» و «جومونگ»، سریالهایی بودند که علاوه بر آسیا در اروپا و حتی آمریکا برای خود طرفدارانی دست و پا کردند. این یعنی رونق اقتصادی، فرهنگی و ملی برای کشوری چون کره که به لحاظ قدمت، تاریخ و فرهنگ، سالها از کشور ما عقب است.از دیگر دلایل استقبال مردم از سریال «جومونگ» را می توان به ساختار خوب و جذابیت داستان آن اشاره کرد. ریتم و روال سریع داستان و غیرقابل پیش بینی بودن حوادث سریال و این که تماشاگر نمی تواند حس بزند چه اتفاقی در ادامه قرار است بیفتد. عامل جذابیت این سریال برای مردم شده است. در کنار آن پرداختن به مسائلی چون محبت، عشق، خشم، قدرت، جنگ، هنرهای رزمی نیزدر تحریک حس علاقمندی و جذابیت و پیگیری سریال در نزد مردم تاثیر به سزایی دارد. در کنار این مسائل باید از دوبله این سریال نیز یاد می کرد.

سریال «جومونگ» به مدیر دوبلاژی «علی رضا باشکندی» توانسته دوبله خوب و درستی را برای مخاطبین خود ارائه دهد. چه چیزی از این بالاتر که جهانیان بدانند ما از برترین و بهترین نژاد جهانیم. ما آریایی وایرانی هستیم. پس به جای طرد کردن تاریخ گذشته، کاری کنیم که همه در قدمت وعظمت ایران سرتعظیم فرود آورند و سوال آخر این که: آیا پخش صحنههای درگیری وخشن این سریال همراه با خون و خونریزی، آموزش خشونت نیست؟ چرا که خود کشور کره این سریال را برای افراد زیر ۱۳ سال ممنوع اعلام کرده است. در صورتی که این روزها از یک بچه ۵ ساله تا یک پیر مرد ۷۰ ساله هر هفته با اشتیاق و عشقی وصف ناشدنی به جومونگ چشم می دوزند.

نویسنده : علی یعقوبی