سه شنبه, ۱ خرداد, ۱۴۰۳ / 21 May, 2024
مجله ویستا

لكه سرخ مشتری ناپدید خواهد شد


لكه سرخ مشتری ناپدید خواهد شد

محققان پیش بینی می كند كه لكه سرخ مشتری ناپدید خواهد شد
بر طبق تحقیقات فیزیكدانان دانشگاه كالیفرنیا در مورد مشتری, این سیاره ی غول پیكر در اثر تغییر دما در ده سال آینده گرباد بزرگ خود را از دست می دهد

محققان پیش بینی می كند كه لكه سرخ مشتری ناپدید خواهد شد

بر طبق تحقیقات فیزیكدانان دانشگاه كالیفرنیا در مورد مشتری، این سیاره‌ی غول پیكر در اثر تغییر دما در ده سال آینده گرباد بزرگ خود را از دست می دهد.با استفاده از قیاس این گردباد و گردبادهای كوچكتر، آقای ماركوس از دانشگاه كالیفرنیا با توجه رصدهای اخیرش و تحقیقات انجام شده روی این گردبادها به این نتیجه رسیده است كه لكه بزرگ مشتری مثل لكه های كوچكتر در حال ناپدید شدن است. بر طبق گفته های ماركوس این رویداد قریب الوقوع، پایان دوره‌ی هفتاد ساله‌ی آب و هوایی اخیر مشتری است.جو طوفانی مشتری حداقل یك دو جین گرباد دارد كه در مسیرهای متغییری حركت می كنند، از شرق تا غرب و حدود۳۳۰ مایل در ساعت سرعت دارند.گردبادهای مشتری در نیمكره ی شمالی در جهت چرخش عقرب های ساعت حركت می كنند و گردبادهای خارجی یا هوایی نامیده می شوند، آنهایی كه در خلاف جهت عقربه های ساعت حركت می كنند گردبادهای موسمی یا زمینی هستند.خلاف آن در مورد نیمكره جنوبی صادق است، یعنی آنهایی كه در جهت عقربه های ساعت حركت می كنند، طوفان موسمی هستند و آنهایی كه در جهت عقربه های ساعت حركت می كنند گردبادهای خارجی هستند.لكه‌ی سرخ، در نیمكره‌ی جنوبی واقع شده است، كه نام بزرگترین گردباد مشتری را یدك می كشد و حدود دوازده هزار و پانصد مایل قطر دارد و می تواند سه زمین را ببلعد.بر خلاف گردبادهای موسمی مشتری، تند باد های زمینی با سیستم كم فشار همراه است و بعد از چند روز یا چند هفته از بین می روند، اما در مقابل لكه بزرگ مشتری یك سیستم پر فشار است كه ۳۰۰ سال عمر دارد و هیچ اثری از محو شدن ندارد. حدود ۲۰ سال پیش، ماركوس یك مدل كامپیوتری ساخت كه نشان می داد، چگونه لكه‌ی سرخ، از جو آشفته‌ی مشتری تشكیل شده است.تلاش های او برای شرح انرژی جنبشی حاكم بر لكه ی سرخ وسایر گردبادها، باعث بوجود آمدن چنین پروژه ای برای بررسی تغییرات آب و هوای این سیاره‌ی غول پیكر شده است. چرخه ۷۰ ساله ی اخیر مشتری با تشكیل سه گردباد خارجی شاخص شروع شده است(لكه ی تخم مرغی شكل سفید كه جنوب لكه‌ی سرخ را گسترش داد.)این لكه سفید رنگ از روی زمین قابل مشاهده است و ماركوس معتقد است كه یك پیشامد مشابه در ۱۰ سال آینده خواهیم داشت.

اولین مرحله چرخش آب و هوایی با تشكیل خط های كردبادی همراه بود كه میان گردبادهای غربی قرار داشتند.گردبادهای هوایی در یك طرف این خط تشكیل شده ان، در حالیكه، گردبادهای موسمی در آن طرف خط تشكیل شدند. .اكثر گردبادها به طور آرام و نا منظم از بین می روند. در مرحله دوم چرخش ، چند تندباد به اندازه كافی ضعیف میشوند تا در دام سنگاب‌های مقطعی و یا امواج قوی كه در سایر گردباد‌ها تشكیل می شوند، بیافتند. وقتی چنین شود، حركت آنها یكسان می شود و بی نظمی می تواند آنها را به راحتی با هم تركیب كند. وقتی گردبادها ضعیف هستند، تركیب آنها ادامه پیدا می كند تا فقط یكی از آنها در خط گردبادها باقی می ماند. مدارك ناپدید شدن دو لكه سفید در سالهای ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ و ۲۰۰۰، مثالهایی هستند از تركیب دو گرباد در مرحله‌ی دوم و نشان دهنده‌ی علائمی از شروع دوره های پایانی چرخه‌ی كنونی آب وهوای مشتری هستند.

چرا تركیب دو گردباد بر چرخه تاثیر می گذارد؟

ماركوس دلیل آن را به فرم وشكل دمای مشتری نسبت می دهد، به طوریكه دمای استوا تقریبا با دمای قطبین یكسان است و به تركیب گرما وجریان هوای حاصل از تشكیل گردبادها بستگی دارد.اگر یك ردیف از گرد بادها از بین برود، تركیب دما و جریان هوا می ایستد ، این پدیده یك دیوار عظیم ایجاد می كند و مانع انتقال گرما از استوا به قطبین می شود.وقتی گردبادهای كافی از بین رفتند، جو سیاره در استوا گرم و در قطبین سرد می شود(چیزی حدود ۱۰ درجه سانتیگراد)كه مرحله‌ی سوم چرخه‌ی آب وهوای سیاره می باشد. این تغییر دما باعث بی ثباتی گردباد ها می شود كه در نتیجه باعث متلاطم شدن جو می شود. این امواج سرازیر شده و می شكنند،درست مثل امواج دریا در كنار ساحل، اما آنها گردبادهای بزرگتری در مرحله چهارم چرخه چهارم چرخه هستند. در مرحله پنجم وپایانی، گردبادهای جدید، بزرگ می شوندو در خط گردبادها قرار می گیرند و چرخه‌ی جدید شروع می شود.

تضعیف ن گردبادها به بی نظیمی سیاره بستگی داردو به تدریج صورت می گیرد و حداقل نیم قرن طول می كشد تا این چرخه تكمیل شود. این نظریه در مورد چرخه ‌آب و هوایی مشتری بر تعداد گردبادهای موسمی و هوایی تكیه دارد. ماركوس یك شبیه ساز كامپیوتری ساخته است كه نشان می دهد چگونه مركز داغ و پیرامون یك طوفان موسمی ابرهای رشته ای را می سازند.

در مقابل، گردبادهای هوایی مراكزی سرد سرد و پیرامونی گرم دارند. كریستالهای یخی كه در گربادهای هوایی تشكیل می شوند متورم می شوند و به كنار می روند ودر جایی مذاب می شوند ویك گرداب تیره حول یك مركز رنگی نورانی بوجود می آیند. تحقیقات ماركوس بوسیلهِ‌ی ناسا)بخش نجوم و فیزیک پلاسما(و همچنین لابراتوار ملی لوس آلاموس پشتیبانی می شود.