پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

توطئه های هالیوودی علیه مرجعیت معنوی


توطئه های هالیوودی علیه مرجعیت معنوی

نگاهی نو به زمینه ها و اهداف تولید فیلم اهانت آمیز به پیامبر اعظم ص

در سالگرد ۱۱سپتامبر، فیلمی با عنوان «برائت از مسلمانان» که پیش از این «جنگجویان بیابان» و «برائت ازبن لادن» نامیده می شد، در آمریکا و در جمع محدودی نمایش داده شد. اما نمایش پیش پرده و بخش های کوتاهی از این فیلم نازل و سخیف در فضای مجازی باعث برانگیخته شدن خشم مسلمانان شد.

اما حقیقت مسئله چیست؟ این فیلم چرا تهیه و پخش شد؟

آن چه در این میان قابل بازخوانی است نگرش هالیوودی به موضوع «مرجعیت معنوی» برای بشر غربی است. به عبارت دیگر آن چه اکنون محل نزاع است اختلاف برسر کانونی معنوی است که باید در بحران های اجتماعی و فشارهای شکننده زندگی ماشینی، مأمنی برای بشر بحران دیده غربی باشد و امنیت روحی و درونی را به وی بازگرداند.

یادآور می شویم مراد ما از هالیوود منطقه جغرافیایی در حومه شهر لوس آنجلس آمریکا نیست؛ بلکه مراد یک فرهنگ و نگرش خاص است که در آن منطقه جغرافیایی در قالب محصولات هنری به نقاط مختلف جهان صادر می شود و این نگرش برگستره هنر غربی سایه افکنده است.

مدیر یک مؤسسه تحقیقاتی مسیحیت در انگلستان قبلا اعلام کرده بود که «براساس ارقام و آمار، اسلام سریع ترین مذهب در حال رشد در جهان بوده است.» و یکی از رهبران کاتولیک در واتیکان سال گذشته اعتراف کرد که«... برای نخستین بار در تاریخ، ما دیگر در صدر نیستیم، مسلمانان از ما گوی سبقت را ربوده اند...»

پس نزاع برسر«مرجعیت معنوی» است. اما این مرجعیت معنوی تفسیر دیگری هم دارد.

توضیح این که در فیلم های هالیوودی دسته ای از محصولات تولید شده اند که پیشرفت تکنولوژیکی غرب را به تصویر می کشند، اما نه به عنوان یک فرصت و موهبت، بلکه به عنوان تهدید. یعنی رشد علمی و فناوری که اتفاق افتاده به عنوان یک نعمت و موهبت روایت نمی شود، بلکه به این عنوان که صنعت و فناوری که ساخته دست بشر است دنیا را به سمت نابودی می کشاند و تهدیدی است برای بشر امروزی. به عبارت دیگر تکنولوژی به عنوان رقیب صاحب خود معرفی می شود که دارد صانع خود را به مرز هلاکت نزدیک می کند. در فیلم «ماتریکس» که رایانه سوژه اصلی آن است انسان قربانی رایانه شده و نئو به عنوان یک منجی و قهرمان جدید، بشر را از این وضعیت نجات می دهد.

براستی هدف فیلم های هالیوودی از ترسیم این چهره چیست؟ آیا می خواهند مردم را از تمدن غربی بترسانند؟ آیا قرار است به ارزش های نظام سرمایه داری اعتراض شود؟ آیا نشان دادن چنین چهره ای از تکنولوژی نشان دهنده آزادی در غرب است و وجود این آزادی باعث شده که طراحان دلسوز فیلم های هالیوودی(!) هم از این زمینه استفاده کرده و درد حقیقی را بازگو کنند و به بنیادهای تمدن غربی حمله ور شوند؟ پاسخ این است که هیچ کدام از این فرضیه ها صحیح نیست. بلکه برعکس، هدف، ایجاد ترس و وحشت بیشتر در مخاطب است. حال باید پرسید این وحشت چه سودی برای تشکیلات وابسته به نظام سرمایه داری دارد؟

جالب تر این که منشأ این ترس در فیلم های هالیوودی هم مورد اشاره قرار می گیرد، اما کمتر ناقدان سینمایی به آن توجه کرده اند. منشا را باید در همان مرجعیت معنوی جستجو کرد. این مدل روایت گری که در آثار هالیوود مشاهده می شود، بیش از همه ایجاد اضطراب و وحشت می کند و موجب نگرانی عمومی در بشر امروزی نسبت به پایان این وضعیت می شود. چنین ترسی به طور طبیعی،بشر نگران را به سمت یک تکیه گاه و مأمن قابل اتکا سوق می دهد و نیاز به قهرمان و منجی را به عنوان ضرورتی اجتناب ناپذیر برجسته می کند. تعدد چنین فیلم هایی در هالیوود باعث شده که بیننده به آن دسته از فیلم ها که نشانی از منجی و قهرمان دارند رغبت پیدا کند و منتظر باشد تا کسی او را از این وحشت همگانی نجات دهد.

ناگفته پیداست که بخشی از این نگرانی- بدون وساطت هالیوود- در افکار عمومی جهانیان احساس می شود؛ اما با تصویر و هنر این وحشت دوچندان شده و غرب از این تشنگی که نسبت به منجی موعود ایجاد شده موج سواری می کند. از یک طرف با تعریف خاص خود از این موضوع، منجی تحریف شده را به جهانیان معرفی می کند و قرائت غیروحیانی و اومانیستی از آن ارائه می کند. از طرف دیگر مصداق دجال و ضدمسیح را هم تحریف کرده و معمولا انگشت اشاره به سوی شرق و عموما مسلمانان نشانه می رود. مثل فیلم معروف «مردی که فردا را دید» که بر مبنای پیشگویی های نوستر آداموس خطر آخرالزمانی مسلمانان را گوشزد می کند و شخصیت آخرالزمانی اسلام و منجی مسلمانان را در جبهه باطل قرارداده و او را به عنوان دجال غرب نشان می دهد. در بعضی از این محصولات، شیطان از شرق بر می خیزد و غرب و آمریکا را هدف تهاجم و تاخت و تاز قرار می دهد.

اینجاست که یکی از کارکردهای رسانه در غرب خود را نشان می دهد و آن هم کارکرد سیاسی هنر و سینماست. مهم ترین کارکرد هالیوود در باب معناگرایی، کارکرد سیاسی آن است که در پی آن، از نقش دولت مردان آمریکا در سامان بخشی به نظم جدید جهانی یاد می شود و با بزرگنمایی از این نقش، بیننده این فیلم ها به این نتیجه می رسد که برای دستیابی به امنیت و صلح جهانی، باید رهبری آمریکا را به عنوان سردمدار نیروهای خیر بپذیرد. در نتیجه دیکتاتوری نظامی که در دهکده جهانی توسط آمریکا تعقیب می شود به رهبری جبهه خیر، قلب ماهیت می یابد. نمونه روشن این نگرش فیلم روز استقلال است که با تأسی از چهارم ژوئیه که در تقویم آمریکا روز استقلال آمریکاست، دستگیری آمریکایی ها از دیگر ملت ها به تصویر کشیده می شود. در این فیلم موجودات فضایی به زمین حمله می کنند و بالاخره آمریکایی ها موفق می شوند در روز استقلال آمریکا آن ها را شکست دهند و امنیت و آزادی را دوباره به کره زمین برگردانند.

معلوم می شود که طبق قرائت هالیوودی جهان از ناحیه تکنولوژی تهدید می شود و قرار است برای به کرسی نشاندن تهدید تکنولوژی، دجال هایی از سمت شرق وارد عمل شده و تکنولوژی را مدد نمایند. این جاست که صلاحیت مهمترین مکتب توحیدی شرقی یعنی دین اسلام هدف تردید قرار می گیرد و چنین مرجعیتی از طرف مشتاقان معنویت و انسان های آزاده دارای ابهام معرفی می شود.

اکنون هم مسئله همین است که لازم است با ابزارهای مختلف، اسلام ستیزی ترویج شود. یکی از این ابزارها، معرفی مکاتب ضدوحیانی است؛ بخصوص مکاتبی که با اسلام و مسلمانی قابل جمع نیستند و اسلام ستیزی بالایی در آن ها به چشم می خورد. قتل عام مسلمانان برمه و میانمار که اخیرا اتفاق افتاد توسط هواداران و پیروان یکی از همین مکاتب ضدوحیانی صورت گرفت، یعنی مکتب بودیسم، البته از نوع لاماییسم.خلاصه اینکه اگر در نگرش هالیوودی مکاتبی مانند لاماییزم تقویت و تبلیغ می شوند و ادیان دیگری مورد تهاجم واقع شده و حتی بزرگان آن ها به تمسخر گرفته می شوند، همه یک دلیل دارد و آن تداوم حیات نظام سلطه است. نظام سرمایه داری تلاش می کند خود را به عنوان منجی معرفی کند و ادیان الهی همچون اسلام که ادعای نجات انسان ها را داشته و با ظلم و استکبار کنار نمی آیند بایداز صحنه به در شوند و یا لااقل نسخه های بدلی و دروغین برایشان ساخته شود و تبلیغ گردند.

حمزه شریفی دوست