مافیای چهار برادران در دولت سعودی

نگاهی به مناسبات فامیلی در ساختار قدرت عربستان

جامعه سعودی بر اساس ساختارهای قبیله‌ای بنیان نهاده شده و ساخت قدرت در این کشور نیز به نحو دراماتیکی از این ساختارها و مناسبات متاثر است. فرآیند به قدرت رسیدن در عربستان کاملا از سیستم‌ قبیله‌ای و فامیلی تبعیت می‌کند و فرد به قدرت رسیده، تنها به اعتبار نسبت‌ها و علقه‌هایی که با خاندان سلطنت می‌تواند داشته باشد، به جایگاه قدرت غیرمشروط و غیرپاسخگو دست می‌یابد. این‌گونه است که گاهی مشاهده می‌شود در بعضی بخش‌ها اعضای مختلف یک خانواده، برخی سمت‌ها را احراز می‌کنند و این سمت‌ها تا مدت طولانی، در میان آنها دست‌به‌دست می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به کابینه فعلی عربستان سعودی اشاره کرد که از حیث حضور همزمان چهار برادر از یک خانواده در آن، می‌تواند پدیده بی‌نظیری به شمار بیاید. در ادامه سمت و خلاصه سوابق این چهار برادر عضو کابینه سعودی را می‌خوانید.

● سلمان بن‌عبدالعزیز آل‌‌سعود؛ ولیعهد و وزیردفاع

سلمان که پسر بیست‌ و پنجم ملک عبدالعزیز است، سال ۱۹۳۵ متولد شد. مادر او حصه بنت احمدالسدیری از وابستگان عشیره قدرتمند سدیری است.

او فعالیت در امور اجرایی را از دهه ۱۹۵۰ میلادی شروع کرد. سال ۱۹۵۴ و وقتی ۱۹ سال داشت، از سوی پدرش به عنوان شهردار ریاض معرفی شد. او نوامبر سال گذشته و پس از درگذشت شاهزاده سلطان بن‌عبدالعزیز آل‌سعود که برادر تنی‌اش بود، عهده‌دار سمت وزارت دفاع هم شد. اندکی بعد و با درگذشت نایف بن‌عبدالعزیز ولیعهد پیشین او به مقام ولیعهدی هم رسید.

● احمد بن‌عبدالعزیزآل‌سعود وزیر کشور

شاهزاده احمد بن‌عبدالعزیز، نهمین وزیر کشور عربستان‌سعودی برادر تنی سلمان بن‌عبدالعزیز، ولی‌عهد تازه منصوب است. وی سی و یکمین فرزند ملک عبد‌العزیز از همسرش حصه بنت احمدالسدیری است که در زمان ملک فیصل جانشین حاکم مکه مکرمه بود و سال ۱۹۷۵ در آغاز پادشاهی ملک خالد به معاونت وزارت کشور عربستان سعودی منصوب شد. شاهزاده احمد بن‌عبدالعزیز متولد سال ۱۹۴۱ در طول حضور خود به عنوان معاون وزیر کشور سعودی همواره در سرکوب‌های امنیتی این وزارتخانه و تبادل اطلاعات امنیتی با کشورهای عرب حوزه‌های خلیج فارس مشارکت داشته است.

● سعود بن‌فیصل آل‌سعود وزیر امورخارجه

وزیر امور خارجه عربستان‌سعودی را بیشتر به نام سعود‌الفیصل می‌شناسند که از سال ۱۹۷۵ عهده‌دار این سمت بوده و قدیمی‌ترین وزیر امورخارجه معاصر است. او که متولد ۱۹۴۱ است، فرزند ملک فیصل و عفت‌الثنایان است. در دانشگاه پرینستون درس خوانده و با مدرک کارشناسی اقتصاد از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. سعودالفیصل برادر تنی شاهزاده ترکی فیصل، رئیس پیشین سازمان اطلاعاتی عربستان‌سعودی است که البته هنوز از چهره‌های متنفذ این کشور است. او که به هفت زبان صحبت می‌کند، روابط بسیار نزدیکی با آمریکایی‌ها دارد و نقشی عمده در شکل‌دهی سیاست خارجی عربستان‌سعودی ایفا می‌کند.

● مکرین بن‌عبدالعزیز آل‌سعود رئیس مخابرات العامه

مکرین جوان‌ترین پسر ملک عبدالعزیز سال ۱۹۴۵ از مادری یمنی به‌ دنیا آمد. او پس از پایان تحصیلات متوسطه به بریتانیا رفت و در کالج سلطنتی علوم هوایی این کشور به تحصیل پرداخت. سال ۱۹۷۵ به فرماندهی یگان دوم نیروی هوایی عربستان ‌سعودی رسید و تا سال‌ها در این نیرو ماند. سال ۱۹۸۰ فرماندار حیل شد و تا سال ۱۹۹۹ در این سمت ماند، مدتی فرماندار مدینه شد و سال ۲۰۰۵ از سوی ملک‌ عبدالله به ریاست سازمان اطلاعاتی عربستان‌سعودی که پستی کلیدی است، منصوب شد. مکرین روابط نزدیکی با پاکستان دارد و با بسیاری از مقامات ارشد این کشور دوست است.