شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
مجله ویستا

سنجاقکم را ببین


سنجاقکم را ببین

چرا جای سنجاق سینه در ویترین جواهر فروشی ها خالی است

چرا جای سنجاق سینه در ویترین جواهر فروشی ها خالی است. سلیقه افراد برای استفاده از طلا و جواهر به تعداد تک تک آدم هاست ولی جالب این جاست که اغلب افراد یعنی مصرف کنندگان عمده طلا و جواهر که خانم های محترم باشند، کمتر به خرید یک گل سینه زیبا برای یک ضیافت رسمی و باشکوه فکر می کنند. شاید با قطعیت بتوان گفت که خرید گل سینه در لیست ۱۰ تایی خرید جواهرات یک زن ایرانی هم نیست و به تبع آن کمتر می توان در ویترین گالری ها از گل سینه اثری دید. در معدود گالری هایی هم که گل سینه را برای تکمیل کار خود ارایه کرده اند، انواع مارمولک و سوسمار و سنجاقک و لاک پشت عرضه شده که ویژه خاص پسندان است. مدل لباس پوشیدن زن ایرانی در مهمانی ها (که عمدتا مراسم عروسی و نامزدی است) این کمتر دیده شدن را دامن می زند چراکه گل سینه را مختص کت ودامن یا کت و شلوار می دانند و البته تا وقتی می توان زیبایی را با سینه ریز های مجلل و گوشواره های بزرگ به رخ کشید، چرا سنجاق سینه؟!!

از آن طرف، در آن سوی دنیا کسانی هستند که نه تنها با تمام لباس هایشان بلکه به تناسب عقایدشان از سنجاق سینه استفاده می کنند. این مطلب را برای آشنایی بیشتر با کاربرد گل سینه (یا سنجاق سینه) بخوانید:

گل سینه نوعی جواهر تزئینی است که به لباس وصل میشود. معمولا از جنس فلز، اغلب نقره یا طلا است اما گاهی از جنس برنز و سایر فلزات هم ساخته می شود. گل سینه معمولا با یاقوت یا سنگهای قیمتی تزئین شده و ممکن است فقط برای زیبایی و بعضا برای بستن کت از آن استفاده شود.

قدیمی ترین سنجاق سینه شناخته شده از عصر برنز به جا مانده است. از آنجایی که شکل و استفاده سنجاق سینه به سرعت تغییر کرده، از لحاظ کمک به شناخت سلسه های تاریخی بسیار مهم هستند.

از قرن هجدهم تا دوره ویکتوریا مد بود که سنجاقی به عنوان تزئین بین مو و عکس بگذارند. این عمل به نشانه عزا بود و سپس کاربرد این وسیله توسعه پیدا کرد و بعنوان یادگاری از اشخاص عزیزی که در قید حیات بودند به کار رفت. معمولا موها بصورت بافته یا حصیری در بین سنجاق سر جای می گرفت و بصورت کمندی بافته شد که در میان کلیپسی نهاده می شد. متداول بود که از سنجاق سرهای تزئینی کوچک برای جمع کردن موهای انسان استفاده شود. سنجاق سرهای دوسویه و دو محوره از سویی چهره ای را به نمایش میگذارند و از سوی دیگر گیره مورا نشان میدهند. مورد اخیر را میتوان با سنگهای نیمه قیمتی شبیه یک کادو تزئین کرد.

یک سنجاق دکمه ای یا قابلمه ای سنجاق کوچکی است که اغلب به گوشه یقه الصاق میشود. سنجاق های دکمه ای را میتوان صرفا برای تزئین استفاده کرد و یا میتواند نشان دهنده تعلق فرد استفاده کننده آن به سازمان یا هدفی باشد. بعنوان مثال، سنجاق های دکمه ای دارای نشان پرچم آمریکا پس از حملات تروریستی یازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ به خصوص در میان سیاستمداران بسیار متداول شد.

در سالهای اخیر، گردآوری سنجاق به یک سرگرمی در میان عامه مردم تبدیل شده است. تقاضا برای طرح های سنجاق بر اساس کاراکترهای کارتون و تم های عامه پسند از قبیل دیسنی، بتی پوپ، و کافه هارد راک افزایش یافته است و منجر به خلق سنجاق های تجاری و دیگر فعالیت های اجتماعی شده است. سنجاق دیسنی یک نمونه برجسته و آشکار است.

● اهمیت فرهنگی

دراتحاد جماهیرشوروی و جمهوری چین سنجاق های سینه با طرح صورت «لنین»و«مائو تسه یونگ» به نشانه احترام توسط جوانان و اعضای حزب کمونیست یا مردمی که دوست داشتند عقیده سیاسی ورسمی خود را نشان دهند استفاده می شد. در چک اسلوکی نشان سنجاق « مائو » در اواخر ۱۹۶۰و اوایل ۱۹۷۰ درحزب کمونیست چک اسلواکی مورد استفاده قرار داشت.

در ۱۹۷۰بنیانگذاران «گورو ماهاراج جی »به صورت گسترده ای شروع به استفاده ازدکمه هایی گاه بسیار بزرگ با عکس‌هایی از گورو روی آنها کردند.

● طراحی

طراحی سنجاق بسیار شبیه به انیمیشن شروع شد. همه چیز به معنای واقعی به صورت دستی با خط آبی کشیده می شود. این کار یا به صورت دیجیتالی انجام می شود یا روی یک برگه با یک جعبه روشن تا تمام اصول کارهای هنری که طرح را شامل می شود طراحی شوند. زمانی که طرح مورد قبول واقع شد به آن مرکب زده شده، رنگ می شود وروی یک ورق مکانیکی قرار می گیرد که مانند یک چاپ اوزالید برای سنجاق است و سپس اندازه گیری های مناسب و قرار دادن یا ساختن بقیه قسمتها انجام می گیرد .

● فرایند جدید تولید

چین یکی از بزرگترین تولیدکننده های سنجاق سینه در جهان است. در حال حاضر تقریبا تمام مراحل ساخت در چین انجام میشود مخصوصا در داخل و اطراف کوشان که دقیقا خارج شانگهای قرار دارد. نیروی کار ارزان در چین، تولید سنجاق یقه آمریکا را کاملا از دور خارج کرده است.

پنج نوع سنجاق بطور اساسی در ساخت یک قطعه تزئینی فلزی با نقوش حکاکی شده بکار میرود: شی تزئینی روکش دار، روکش نازک، عکس برجسته، چاب روی صفحه و چاپ چهار رنگ. در تمامی این مراحل، شکل بیرونی سنجاق از سطح مهر فولادی، آلومینیومی، مسی، برنجی یا آهنی ساخته می شود. در مورد کلوزین یا شی تزئینی روکش دار و روکش نازک باید گفت که شکل و طرح آنها مهرکوبی میشود.

● کلوزین

کلوزین که گاهی اوقات روکش سخت نیز بدان اطلاق میشود صورت حاصل از مهربجا مانده از یک صفحه مسی است . مهر بجا مانده متشکل از نواحی برجسته یا حفره هائی است که با پودر روکش پوشانده میشود ور در مقابل حریق ۸۰۰ تا ۹۰۰ درجه مقاوم است. پس از خنک شدن، سطح این سنجاق به سطح صاف با یک سری نقوش نرم تبدیل میشود و سپس مس بر روی آن نهاده میشود.

● روکش نرم

روند کار در این مورد شبیه اپولا و کلوزین است بدینصورت که رشته های فلزی نواحی رنگ را از یکدیگر مجزا میسازند. برخلاف کلوزین، نواحی رنگی زیر سطح رشته های فلزی نهاده میشوند که به هنگام کشیدن انگشتتان روی آن میتوانید احساسش کنید. همچون روند عکس برجسته، ناحیه فوقانی را میتوان با پوشش محافظ پوشاند بطوری که این تکه نرم به نظر برسد.

● عکس گذاری

در مرحله عکس گذاری فقط شکل این تکه مهرمیشود. طرح روی این سنجاق بطور شیمیایی بر روی فلز پایه حک میشود و سپس درون آن را با دست پر از رنگ میکنند و قبل از صیقل دادن حرارت میدهند. در مرحله نهایی، یک لایه نازکی از چسب شفاف برسطح آن مالیده میشود. چاپ روی صفحه

چاپ روی صفحه یا چاپ مسطح همچون چاپ روی سطح ابریشمی را میتوان با بکار بردن هر رنگی بر روی پایه فلزی با استفاده از روند "سطح ابریشمی" انجام داد. این ها حاوی قالب های رنگ جامد هستند. یک لایه خیلی نازک چسب مواد رنگی را از خراش محافظت میکنند.

● پشت سنجاق

قسمت پشت سنجاق می تواند به اندازه قسمت رویی آن مهم باشد، نه تنها به این دلیل که سنجاق را در جای خود نگه می دارد بلکه به این دلیل که می تواند سنجاق را غیر معمول جلوه دهد. قطعات اتصالی به شکل های متفاوتی وجود دارند.

▪ چنگک پروانه ای: یکی از محبوب ترین و جدید ترین شیوه های نصب سنجاق به صورت چنگک پروانه ای است، که گاهی چنگک نظام هم نامیده می شود. پشت سنجاق یک چنگک نصب است که هنگامی که چنگک پروانه ای از قسمت چنگک پیچیده شده و کشیده می شود، سنجاق از چنگک آزاد می شود. چنگک های پروانه ای از فلز، پلاستیک یا لاستیک ساخته می شوند.

▪ چنگک جواهر: چنگک جواهر یا سنجاق کراوات یک طرح ساده ولی زیباست. چنگک زمانی که قسمت چنگک شکل را می پوشاند در محلش قفل می شود.

▪ گیره (قلاب) ایمنی: گیره ایمنی در طراحی مانند سنجاق ایمنی است. یک چنگگ بلند سنجاقی زیر یک گیره یا قلاب قرار می گیرد تا سنجاق را در محلش نگه دارد.

▪ گیره مغناطیسی: گیره مغناطیسی از یک صفحه آهن ربای کوچک ساخته می شود که به یک آهنربای دیگر در پشت سنجاق وصل شده است. اگرچه این شیوه به صورت کلی از امنیت کمتری برخوردار است ولی از سوراخ شدن لباس جلوگیری کند.

▪ پیچ و مهره: گیره پیچ و مهره ای یکی از ایمن ترین طرح هاست. چنگک به این صورت قلاب می شود که مهره در محل پیچ می شود تا سنجاق را محکم نگه دارد.

▪ سنجاق الصاقی: سنجاق الصاقی دارای یک سوزن نازک با یک گردنبند است که روی سوزن بالا و پایین کشیده می شود تا سنجاق را قفل یا باز کند.

ترجمه: الهه محمدی و بهناز قلی پور