پاركهای تكنولوژی – مفهوم و سازمان

پاركهای تكنولوژی به منظور تسهیل تولید و تجاری سازی تكنولوژی پیشرفته به وسیله سینرژیهای فرجینگ از طریق مراكز تحقیقاتی, مؤسسات آموزشی, و شركتهای مبتنی بر تكنولوژی طراحی می شوند مستاجرین پاركهای تكنولوژی معمولا شركتهای كوچك در مراحل اولیه توسعه هستند كه انتظار دارند از طریق پرورش ایده های جدید به رشد و درآمد بالایی دست یابند

●خلاصه اجرایی : این مطالعه یك چارچوب سازمانی و مفهومی برای ایجاد یك پارك تكنولوژی و انكوباتور را در بلغارستان نشان می‌دهد. برخی پاركها ممكنست در ابتدا بر بخش ارتباط از راه دور و تكنولوژی اطلاعات (IT) تمركز كند. معمولا پارك تكنولوژی شامل شركت خدماتی IT و یك انكوباتور می‌باشد كه باعث تقویت شركتهای با تكنولوژی سطح بالا و تجاری‌سازی ایده‌های نوآور و تكنولوژیها می‌گردد. این مطالعه تجاربی را از پاركها و انكوباتورهای علمی در ایالات متحده، اسرائیل و هند و … و همچنین گزارش پیشرفت موسسه مطالعاتی EastWest در مورد ایجاد انكوباتور تكنولوژی در بوداپست را ارائه می‌كند. هدف مطالعه شناسایی مدلهای موجود پاركهای تكنولوژی و پیشنهاد راه‌حلهای سازمانی، قانونی و مدیریتی برای كاربرد در بلغارستان می‌باشد.

در بخش اول، تعاریف پاركهای علمی به منظور تسهیل مقایسه و بحث تلاشهای بین‌المللی در زمینه علم و پاركهای تكنولوژی ارائه شده است. بخش دوم چارچوب مفهومی پاركهای علم و تكنولوژی را نشان می‌دهد. بخش سوم كاربردهای پارك تكنولوژی و انكوباتورها را نشان می‌دهد. بخش چهارم به صورت مفصل‌تر‌، سازمان، چارچوب قانونی و تامین مالی را بحث می‌كند. بخش پنجم طرح موفق پارك تكنولوژی نرم‌افزار در هند و یك برنامه انكوباتور تكنولوژی در اسرائیل را توضیح می‌دهد. در بخش ششم، پیشنهاداتی برای ایجاد پارك علمی و انكوباتور در بلغارستان براساس مزایای رقابتی كشور و شرایط اقتصادی ارائه شده است.

۱- تعاریف

مؤسسه بین‌المللی پاركهای علمی را به صورت زیر تعریف نموده است:

▪به لحاظ رسمی و عملی ارتباط تنگاتنگی با دانشگاهها یا سایر مؤسسات آموزش عالی، یا مراكز تحقیقاتی بزرگ دارد؛

▪ برای تقویت صنایع مبتنی بر دانش یا شركتهای با ارزش افزوده بالا طراحی می‌شود؛ و

▪ تیم مدیریتی قوی دارد كه در انتقال تكنولوژی و مهارتهای تجاری به سازمانهای پارك فعالیت می‌كند.

در حال حاضر، حدود ۷۰۰ پارك در جهان شرایط فوق را دارند. اولین پارك در سال ۱۹۵۱ در كالیفرنیا تاسیس شد، در حال حاضر مركز Silicon Valley – دانشگاه استانفورد – می‌باشد.

پاركهای علمی همچنین به عنوان پاركهای تحقیقاتی یا تكنولوژی، مراكز علمی و نوآوری شناخته می‌شوند. عبارت پارك تكنولوژی بر نوآوری تكنولوژی و شركتهای مستاجر كه روی دانش كاربردی فعالیت می‌كنند،‌ تمركز دارد. در ارائه تجارب بین‌المللی موفق در این مطالعه، از عبارت پارك تكنولوژی استفاده شده است كه هدف اولیه بلغارستان در توسعه تكنولوژی اطلاعات و نرم‌افزار نیز می‌باشد.

انكوباتور تكنولوژی به طور گسترده به عنوان ابزار ایجاد شرایط كنترل شده برای توسعه شركتهای جدید تعریف می‌شود. شرایط كنترل شده شامل حداقل سه منبع : تسهیلات پشتیبانی، مشاوره اداری و تخصصهای حرفه‌ای از قبیل مدیریت، بازاریابی، حسابداری خدمات قانونی و مالی می‌باشد(Smillor and Gill, ۱۹۸۶). در حال حاضر ۵۵۰ انكوباتور در ایالات متحده و كانادا وجود دارد.

انكوباتور تجاری همچنین به مركز نوآوری، مركز كارآفرینی و مركز تكنولوژی و تجاری نیز برمی‌گردد. انكوباتور تكنولوژی، یك انكوباتور تجاری است كه بر توسعه شركتهای مبتنی بر تكنولوژی تمركز كرده است.

۲- مفهوم

پاركهای تكنولوژی به منظور تسهیل تولید و تجاری‌سازی تكنولوژی پیشرفته به وسیله سینرژیهای فرجینگ از طریق مراكز تحقیقاتی، مؤسسات آموزشی، و شركتهای مبتنی بر تكنولوژی طراحی می‌شوند. مستاجرین پاركهای تكنولوژی معمولا شركتهای كوچك در مراحل اولیه توسعه هستند كه انتظار دارند از طریق پرورش ایده‌های جدید به رشد و درآمد بالایی دست یابند. برای تسهیل تطبیق موفق و بكارگیری این ایده‌ها در بازار، پارك تكنولوژی امكانات زیر را فراهم می‌آورد:

▪همكاری در تحقیق و توسعه با مؤسسات تحقیقاتی علمی و آزمایشگاهها؛

▪مشاوره و كمك مالی در كسب درآمد؛

▪كمك حرفه‌ای، فنی، اداری و قانونی؛

▪خدمات ارتباط از راه دور و اطلاعات؛ و

▪زیرساختارهای پشتیبانی تكنولوژی.

با كمك به رشد شركتهای مستاجر، پاركهای تكنولوژی نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی محلی بازی می‌كنند. آنها مشاغل جدید ایجاد می‌كنند، سرمایه‌های خارجی را جذب می‌كنند، و قدرت رقابت‌پذیری ملی و منطقه‌ای را افزایش می‌دهند. این نقش توسعه‌ای بخصوص در تحولات اقتصادی مهم است، كه بایستی بیكاری ساختاری را جذب و رسیدن به توسعه‌های تكنولوژیكی سریع در اقتصاد عمومی را تسهیل كند.

انكوباتور تكنولوژی جزء ضروری اكثر پاركهای تكنولوژی است و سهم عمده‌ای در موفقیت آنها دارد. انكوباتور، یكی از مهمترین ابزارهای تشویق رشد تجارت به وسیله برقراری ارتباط مؤثر، تكنولوژی، سرمایه، و دانش فنی حرفه‌ای می‌باشد. انكوباتور در غلبه بر موانع بوروكراتیك و ایجاد فضای مناسب و تسهیلات تجاری، كمك می‌كند، بنابراین هزینه‌های راه‌اندازی را كاهش می‌دهد. از همه مهمتر، پارك تكنولوژی، مشاوره، خدمات اطلاعاتی و آموزشی، پشتیبانی بازاریابی و مدیریت، ارتباط با مؤسسات تحقیقاتی، و دسترسی به سرمایه را فراهم می‌آورد، به هر حال رشد سریع در مراحل اولیه نیازمند مدیری كارآفرین می‌باشد (Lalkaka, ۱۹۹۶).

ایده انكوباتور در ایالات متحده در اوایل دهه ۱۹۸۰ با ظهور فرهنگ كارآفرینی قوی‌تر در طول سالهای حكومت ریگان به وجود آمد. در اروپای غربی و مركزی،انكوباتور به عنوان مكانیزم مؤثر برای كاربرد پتانسیل علمی دانشگاهها و مؤسسات تحقیقاتی ایالت و همچنین استعدادهای مهندسین در كاربردهای تجاری، توجه همكاران را جذب كرد. انكوباتورها همچنین به عنوان روش بكارگیری مجدد متخصصین با كیفیت بالا و محققان كه به واسطه سازماندهی مجدد ایالت و آموزش عالی در منطقه شغل خود را از دست داده‌اند، مفید می‌باشد.

۳- كاركردهای پاركها و انكوباتورهای تكنولوژی

بیشتر پاركهای علمی و تكنولوژی، بخصوص در ایالات متحده، در نزدیكی دانشگاهها ایجاد می‌شوند. این امر فواید زیر را به دنبال دارد:

▪دسترسی به اعضاء هیئت علمی و كارمندان به منظور مشاوره؛

▪دسترسی به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان از طریق كارآموزی و سایر روشها؛

▪دسترسی به خدمات دانشگاه و تكنولوژیهای روز و استعدادهای هوشمند؛

▪ استفاده پیمانكاری از تجهیزات علمی، مهندسی و محاسباتی دانشگاه؛

▪دسترسی به سیستم كتابخانه دانشگاه؛

▪توانایی كسب آموزشهای خاص و ویژه، از قبیل دسترسی به آموزش پیوسته و قانونی در دانشگاه؛ و

▪الحاق موقعیت اعضاء هیئت علمی برای كارمندان مستاجرین در پارك.

علاوه بر خدمات خاص مذكور، ارتباط دانشگاه در زمینه‌های زیر می‌تواند خدمات پشتیبانی را فراهم آورد:

▪ برنامه‌ریزی علمی، مهندسی، مالی، مالیات، مدیریتی و تجاری؛

▪كپی، امكانات فاكس، منشی تلفنی و فیبر نوری در محل پارك؛ و

▪ امكانات جابجایی و پذیرایی.

---