سرعت سنج دوران های تاریخی ارتباطات

اگر هر سال را در ۲۴ ثانیه طی كنیم, هر ۱۵۰ سال در یك ساعت و هر ۳۶۰۰ سال در ۲۴ ساعت یا در یك روز طی می شود

حال فرض می‌كنیم سال ۲۰۰۰، آغاز "امروز" تاریخ‌مان باشد. در این صورت، اكنون كه سال ۲۰۰۴ است، ساعت تاریخ ما، یك دقیقه و سی و شش ثانیه از بامداد امروز را نشان می‌دهد. به همین ترتیب، "دیروز" تاریخ‌مان، از سال ۱۶۰۰ قبل از میلاد مسیح شروع می‌شود و در سال ۲۰۰۰ میلادی پایان می‌گیرد و "پریروز" تاریخ بشر نیز از سال ۵۲۰۰ (ق.م) پایان می‌پذیرد.پس از آنجایی كه در ۳۳۰۰ سال (ق.م) نظام خط تصویری برای نخستین بار در كشور سومر (واقع در بین‌النهرین) به كار رفت لذا درست در نیمروز "پریروز" تاریخ بشر، یعنی در ساعت ۱۲ ظهر "پریروز" بود كه سیستم خط اختراع شد و از آن زمان تاكنون در كنار سیستم زبان كه رساترین سیستم ارتباطی در تمام طول تاریخ است و خواهد بود، سیستم نگارش را داریم. از ظهر "پریروز" تا حدود ساعت ۲۰ "دیروز" (یعنی تا ساعت ۸ بعدازظهر "دیروز") دوران طولانی حاكمیت بلامنازع خط، ادامه یافت تا اینكه در این ساعت، ماشین چاپ اختراع شد.با اختراع چاپ تكامل تدریجی ارتباطات، شتاب فراوانی گرفت و پس از طی فقط دو سه ساعت، علوم و فنون جدید یكی پس دیگری به وجود آمدند، ماشین بخار و مولد برق اختراع شدند و كمتر از یك ساعت پیش، تلفن نیز ابداع گردید. اما در این یك ساعت اخیر، ارتباطات، هر لحظه با تحولی بزرگ روبرو بود به طوری كه بیست و چند دقیقه پیش رایانه به وجود آمد و حدود چهار دقیقه پیش، اینترنت از شبكه‌محلی به شبكه‌ای جهانی تبدیل شد. ‌

این روند تكامل تاریخی ارتباطات را می‌توان به صورت نمودار زیر نشان داد:

به این ترتیب می‌توان حدس زد كه هزاران سال تنها وسیله ارتباطی انسان‌ها، زبان بود و بس اما هنگامی كه نظام خط یا

Writing system به وجود آمد، "كاروان ارتباطات" به حركت درآمد و در سده پانزدهم میلادی با اختراع چاپ، كاروانیان ارتباطات، سوار بر ماشین زمان شدند و چنان سرعتی گرفتند كه اینك در هر "ثانیه" (یا هر دو هفته)، دگرگونی مهمی در فناوری‌ها، ابزار، سرویس‌ها و حجم محتوای اطلاعاتی ارتباطات رخ می‌دهد.

پیشینه‌های پریروزترین و دیروزترین ارتباطات

* حدود ۳۳۰۰ سال پیش از میلاد، خط تصویری در سومر (بین‌النهرین) به كار رفت.

* ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد، جوهری متشكل از دوده و سفیده تخم مرغ برای نوشتن خط هیروگلیف روی "كاغذ" پاپیروس در مصر، ساخته شد.

* ۲۵۰۰ سال پیش میلاد، عددنویسی ویژه‌ای كه در آن ارزش هر رقم را مكان رقم تعیین می‌كرد، ابداع شد.

* ۱۳۵۰ سال پیش از میلاد، اعداد دهدهی در چین به كار گرفته شد.

* ۱۳۰۰ سال پیش از میلاد، نمادگذاری برای نت‌های موسیقی در سوریه ارائه شد. ۸۷۵ سال پیش از میلاد، نماد صفر (۰) در هند ابداع شد.

* ۴۳۰ سال پیش از میلاد، تلگراف نوری كه در آن طرز حركت مشعل افروخته، حروف رمزی معینی را نشان می‌داد، در یونان به كار رفت. این حروف رمزی را مورخ یونانی: "پولی بیوس" اختراع كرده بود.

* ۱۶۵ سال پیش از میلاد، در پرگاموم (واقع در جنوب‌غربی تركیه) كاغذی از پوست گوساله اختراع شد.

* حدود یكصد سال پیش از میلاد، اعداد منظمی توسط چینی‌ها، معرفی شدند.

* ۷۰ سال پیش از میلاد، روش تندنویسی (موسوم به "تیرونی") در رم ابداع شد.

* سال ۶۵۰ (قرن هفتم پس از میلاد)، نوعی چاپ با استفاده از مهر چوبی در چین به كار رفت.

* سال ۸۶۸، نخستین كتاب چاپ شده با مهرچوبی حاوی آموزه‌های بودا، در چین پدید آمد.

* سال ۹۵۰، چرتكه از آسیا وارد فرانسه شد.

* سال ۱۰۴۰، روش جدید نت‌نویسی موسیقی با استفاده از خطوط حامل، در جنوب اروپا ابداع شد.

* سال ۱۱۰۰، چاپ رنگی اسكناس، در چین رایج شد.

* سال ۱۱۳۶، عددنویسی عربی در ایتالیا به كار رفت.

* سال ۱۲۳۲، چینی‌ها از بادبادك برای پیام‌رسانی نظامی استفاده كردند.

* سال ۱۲۶۰، در سوریه و مصر از كبوتر برای پیام‌رسانی استفاده كردند.

* سال ۱۴۷۷، دستگاه چاپ توسط یوهان گوتنبرگ اختراع شد.

از این تاریخ به بعد تحولات روی داده در تكامل ابزار و وسایل ارتباطی به قدری شدید و كوتاه‌مدت بوده است كه برای ضبط و تدوین گام‌های آن، باید كتابی به نسبت قطور نوشته شود.

برخی از مهم‌ترین گام‌های تحول وسایل ارتباطی در ۱۵۰ سال اخیر

* سال ۱۸۵۰، اختراع ماشین تحریر با نوار جوهردار توسط الیور ادی آمریكایی

* سال ۱۸۵۱، كابل‌كشی زیردریایی در دریای مانش برای برقراری ارتباط تلگرافی و تاسیس خبرگزاری رویتر (توسط یك آلمانی به همین نام).

* سال ۱۸۵۴، اختراع شیشه عكاسی خشك با پوشش ژلاتین توسط (جان كابوت انگلیس).

* سال ۱۸۵۸، اختراع نوار پاسخ یا نوار كاغذی سوراخ شده برای ثبت‌ پیام تلگرافی.

* سال ۱۸۶۰، ایجاد پست اكسپرس در آمریكا.

* سال ۱۸۶۵، ITU یا اتحادیه بین‌المللی تلگراف (و بعداً مخابرات) تاسیس شد.

* سال ۱۸۸۶، بهره‌برداری از نخستین كابل كارآمدی كه در اقیانوس اطلس كشیده شده.

* سال ۱۸۶۷، به كارگیری صفحه كلید برای ماشین تحریر توسط (كریستوفر شولتنر در آمریكا).

* سال ۱۸۷۱، اختراع تلگراف نوری به هنگام در محاصره قرار داشتن پاریس، توسط "ژول لیساژو" فرانسوی

* سال ۱۸۷۴، ابداع كد دهدهی برای رمزگذاری كتاب‌ها توسط "دیویی" در آمریكا.

* اختراع تلفن گراهام بل در آمریكا.

* اختراع فونوگراف (یا دستگاه ضبط صوت) توسط ادیسون در آمریكا.

* سال ۱۸۷۸، اختراع میكروفون توسط (دیوید هیوز) در انگلستان.

* سال ۱۸۸۴، قلم خودنویس به نام لوئیس واترمن آمریكایی به ثبت رسید.

* سال ۱۸۸۷، زبان بین‌المللی اسپرانتو توسط یك لهستانی به نام(لودویك زامن‌هوف)ابداع شد.

* سال ۱۸۸۸، دستگاه تكثیر استنسیل توسط (داوید گشتنر) در انگلستان اختراع شد.

* سال ۱۸۸۹، فیلم ۳۵ میلی‌متری توسط ادیسون اختراع شد.

* سال ۱۸۹۰، دستگاه كارت پاسخ یا كارت‌های سوراخ شده برای آمارگیری توسط (هرمان هالویت) در آمریكا اختراع شد.

* سال ۱۸۹۱ دوربین فیلم‌برداری "كینوسكوپ" توسط ادیسون اختراع شد.

* سال ۱۸۹۲ نخستین مركز تلفن خودكار توسط (المون استروجر) در آمریكا اختراع شد.

* سال ۱۸۹۳ نخستین استودیوی فیلم‌سازی توسط ادیسون افتتاح شد.

* سال ۱۸۹۴، ارتباطات رادیویی را مخترع ایتالیایی، "ماركونی" پدید آورد.

* سال ۱۸۹۹، تقویت كننده قابل تلگراف زیردریایی توسط مهندس انگلیسی، سیدنی براون اختراع شد.

* سال ۱۹۰۰، سینما با پرده عریض عرضه شد.

* سال ۱۹۰۱، سمعك الكتریكی نوآوری شد.

* سال ۱۹۰۲، ماشین تحریر برقی روانه بازار شد.

* سال ۱۹۰۴، دستگاه پیام‌گیر تلفن اختراع شد.

* سال ۱۹۰۵، دستگاه شماره‌گیر تلفن توسط استروجر اختراع گردید.

* سال ۱۹۰۶، پخش رادیویی تجاری در آمریكا شروع شد.

* سال ۱۹۰۸، حروف مورس درخواست كمك اضطراری (SOS) با علائم ...ـــ... استاندارد شد.

* سال ۱۹۱۲، گیرنده رادیویی هترودین اختراع شد.

* سال ۱۹۱۹، گیرنده رادیویی (سوپر هترودین)توسط(ادوین آرمسترانگ)آمریكایی،ابداع گردید.

* سال ۱۹۲۲، روش ضبط صدا به صورت نوار نوری روی فیلم، ابداع شد.

* سال ۱۹۲۳، لامپ تلویزیونی را مهندس روس تبار آمریكایی، ولادمیر زووریكین اختراع كرد.

* سال ۱۹۲۵، فرستنده پرقدرت رادیویی امواج بلند در انگلستان ساخته شد.

* سال ۱۹۲۸، دستگاه تلویزیون رنگی توسط زووریكین ساخته شد.

* سال ۱۹۲۹، آغاز پخش تلویزیونی توسط BBS

* سال ۱۹۳۰، رایانه آنالوگ در آمریكا ساخته شد.

* سال ۱۹۳۱، اختراع دوربین الكترونیكی، توسط شركت EMI در انگلستان به ثبت رسید.

* سال ۱۹۳۲، خدمات تلكس توسط پست انگلستان عرضه شد. در ضمن اصطلاح مخابرات (tele communication) در این سال به وجود آمد و اتحادیه بین‌المللی تلگراف به اتحادیه بین‌المللی مخابرات تبدیل شد.

* سال ۱۹۳۵، رادار به طور مستقل در ارتش آلمان و انگلستان به كار گرفته شد.

* سال ۱۹۳۹، پخش تجاری تلویزیون سیاه و سفید در آمریكا شروع شد و رایانه الكترونیكی، نوآوری گردید.

* سال ۱۹۴۰، پخش تلویزیونی رنگی در آمریكا

* سال ۱۹۴۴، دومین رایانه الكترونیكی جهان موسوم به "مارك- ا"، ساخته شد.

* سال ۱۹۴۶، رایانه "ایناك" (انتگرال‌گیری عددی الكترونیكی) ساخته شد.

---