سیمای حضرت مهدی ع در كلام نبوی

پیامبر اعظم اسلام ص مجموعهٔ تكامل یافته فضائل همهٔ انبیاء و اولیای الهی در طول تاریخ و درخشان ترین كهكشان عالم وجود است كه هزاران منظومه و خورشید درخشان فضیلت و كرامت را در خود جای داده است

علم توأم با اخلاق، حكومت همراه با حكمت، عبادت همراه با خدمت به خلق، جهاد توأم با رحمت، عزت همراه با فروتنی، روزآمدی توأم با دوراندیشی و صداقت با مردم در عین پیچیدگی‌های سیاسی از ویژگی‌های بارز پیامبر اكرم(ص) است.۱

جلوهٔ آشكار و مظهر اسمای خداوندی، نمونهٔ انسان كامل و سرآمد تمام پیامبران و ختم رسل است.

احادیث بسیاری از چنین شخصیتی وجود دارد كه به بیان اسامی و ویژگی‌های اهل بیت گرامی‌اش می‌پردازد. هنگامی كه می‌خواهد از كسی صحبت كند كه او را هم‌نام خود معرفی می‌كند۲ می‌فرماید:

آگاه باشید كه هر كس (از پیامبران و امامان) پیش از او،‌ نوید آمدنش را داده‌اند، آگاه باشید كه او برگزیدهٔ و انتخاب‌شدهٔ خداوند است، آگاه باشید كه او آنچه بگوید از پروردگارش می‌گوید و هشداردهنده به امر ایمان است.۳ و مردم را به یاری، اطاعت و پیروی از او فرا می‌خواند. همانی كه خداوند متعال تمام معجزات انبیاء و اوصیاء(ع) را به دست مباركش جاری می‌سازد.۴

پیامبر رحمت و رأفت بیاناتی دربارهٔ شأن، مقام و منزلت حضرت مهدی(ع) در پیشگاه خداوندگار بزرگ دارند كه به اجمال به چند نمونه از آنها اشاره می‌كنیم:

●حضرت مهدی(ع) یكی از هفت آقای اهل بهشت

پیامبر اكرم(ص) شأن و منزلت فرزندش مهدی(ع) را در بهشت این‌گونه می‌داند:

ما، سروران اهل بهشت از فرزندان عبدالمطلب هستیم، من، حمزه(ع)، علی(ع)، جعفر(ع)، حسن و حسین(ع) و مهدی(ع).۵

ابن ابی‌الحدید طی حدیث مرسلی آنها را سروران روز قیامت و آقایان اهل دنیا می‌داند.۶

●بهشت مشتاق حضرت مهدی(ع)

بهای انسان‌ها چیزی جز بهشت نیست، به فرمودهٔ حضرت امیرالمؤمنین(ع) نباید خود را به چیزی كمتر از بهشت فروخت،۷ حال با این‌همه اگر بهشت مشتاق كسی باشد چگونه است؟ حضرت رسول اكرم(ص) بهشت را مشتاق درك وجود حضرت مهدی(ع) می‌داند:

بهشت مشتاق چهار نفر از اهل بیت من است، خداوند آنها را دوست می‌دارد و مرا امر كرده است تا آنها را دوست بدارم، علی‌بن ابیطالب(ع)، حسن و حسین(ع) و مهدی(ع) كه عیسی‌بن مریم(ع) پشت سر او نماز می‌خواند.۸

●حضرت مهدی(ع) طاووس بهشتیان

از آنجا كه طاووس زیباترین مخلوقات است، هر آنچه را می‌خواهند به زیبایی و جمال متصّف كنند از آن با طاووس نام می‌برند، بهشتیان زیبارویانند و برترین آنها از نظر جمال حضرت مهدی(ع) است. چرا كه پیامبر فرمودند:

مهدی(ع) طاووس اهل بهشت است.۹

●جزای پیروی و نافرمانی از آن حضرت

پیروی از حضرت مهدی(ع) سبب نجات و نافرمانی از امر آن حضرت سبب هلاكت، اطاعت وی اطاعت خداوند و نافرمانی وی نافرمانی خداوند است.

در زیارت آل یاسین آمده است: ای مولای من (اقرار می‌كنم) كسی كه با تو مخالفت كند، شقی و بدبخت است و خوشبخت و سعادتمند كسی است كه از تو فرمان ببرد و مطیع تو باشد.۱۰ این‌گونه است كه اطاعت از امام مهدی(ع) مایهٔ نجات و سرباز زنی از فرامین او مایهٔ هلاكت است. دراین‌باره پیامبر اكرم(ص) می‌فرمایند:

قائم(ع) از فرزندان من است، نام او نام من و كنیه او كنیه من است، شكل او شكل من و سنت او سنت من است، مردم را بر دین و آئین من به پا می‌دارد و آنها را به سوی كتاب پروردگارم فرا می‌خواند. كسی كه او را اطاعت كند مرا اطاعت كرده است و كسی كه او را نافرمانی كند، از من نافرمانی كرده است. كسی كه در دوران غیبت منكر او باشد مرا انكار كرده است و كسی كه او را تكذیب كند مرا تكذیب كرده است و همچنین كسی كه او را تصدیق كند مرا تصدیق كرده است. من از تكذیب‌كنندگانم دربارهٔ امر او و انكاركنندگان گفتارم دربارهٔ او و گمراهان امتم از راه او، به خدا شكایت می‌كنم، آنهایی كه ظلم كرده‌اند به زودی خواهند دانست كه به چه كیفرگاه و محل انتقامی بازخواهندگشت.۱۱

●خضوع و تواضع حضرت در برابر خداوند

پیامبر اكرم(ص) فروتنی و خشوع حضرت مهدی(ع) را در برابر پیشگاه ربوبی خداوند این‌گونه مثال می‌زنند:

حضرت مهدی(ع) نسبت به خداوند خاشع و خاضع است، مانند خشوع و خضوع باز شكاری كه هنگام پرواز، بال‌های خود را فرو می‌خواباند.۱۲

●حضرت مهدی(ع) جانشین خداوند

رسول اكرم(ص) می‌فرمایند:

حضرت مهدی ظهور می‌كند در حالی‌كه در بالای سر او ابری است كه ملكی بر آن سوار است و فریاد می‌زند كه: این مهدی(ع) جانشین خداوند است از او پیروی كنید.۱۳

●حضرت مهدی عبد صادقی كه به سبب او خداوند، بندگانش را می‌بخشد

رسول اكرم(ص) فرمودند:

آن هنگام كه به آسمان هفتم عروج كردم و از آنجا به سدرهٔالمنتهی و سپس به حجاب‌های نورانی رسیدم، پروردگارم ـ جل‌جلاله ـ ندایم كرد كه: ای محمد! تو بندهٔ من و من پروردگار تو هستم. همانا تو را بنده، حبیب، رسول و پیامبر قرار دادم و برادرت علی(ع) را جانشین تو، همانا علی(ع) حجت بر بندگان من است و امام و رهبری برای مخلوقاتم. به واسطهٔ او دوستدارانم از دشمنانم بازشناخته می‌شوند و به وسیلهٔ اوست كه حزب من از حزب شیطان شناخته می‌شود. به خاطر اوست كه دینم برپا شده است و حدود و احكام دینم حفظ و اجرا می‌شود. به خاطر او و تو و فرزندان توست كه بندگانم را می‌بخشم و به واسطهٔ قائم(ع) فزندان توست كه با تسبیح، تهلیل، تقدیس و تكبیر و تمجیدم زمین را می‌سازم و آباد می‌كنم، به واسطهٔ اوست كه زمین را از دشمنانم پاك كرده و دوست‌دارانم را وارث زمین می‌گردانم. به خاطر اوست كه كلمهٔ كسانی كه كفر ورزیدند را پست قرار داده و كلمهٔ خود را برترین می‌سازم. با علم و احاطهٔ خود، به خاطر او و به واسطهٔ اوست كه بندگانم را زنده می‌سازم و شهرهایم را احیا می‌كنم. به سبب اوست كه به تدبیر و مشیت من گنج‌ها و ذخایر آشكار می‌سازم و فقط به خاطر اوست كه به اراده‌ام اسرار و پنهانی‌ها را آشكار می‌سازم و آن را به ملائكه می‌سپارم تا تأیید كنندهٔ اجرای فرمان‌هایم و اعلان دینم باشد. او (مهدی(ع)) به حقیقت ولیّ (آیین) من است و مهدی(ع) صدیق‌ترین بندگانم است.۱۴

به حقیقت منزلت و مقامی بس عظیم در پیشگاه مقام ربوبی خداوندگار دارد كه خداوند به واسطهٔ او و پدران گرامی‌اش باران را بر بندگانش فرو می‌فرستد و به واسطهٔ وجود آنان است كه آسمان نگاه داشته شده است و بر زمین نمی‌افتد.۱۵

برای ظهورش دعا كنیم و مشتاقانه منتظرش باشیم كه حضرت امیرالمؤمنین(ع) نیز پس از توصیف كمالات حضرتش آهی كشیدند و با دست، اشاره به سینهٔ خود كرده و فرمودند: «چقدر مشتاق دیدار اویم.» ۱۶

پی‌نوشت‌ها:

۱. سخنرانی رهبر معظم انقلاب در حریم مطهر رضوی(ع)، ۱/۱/۸۵.

۲. صدوق، محمدبن علی‌بن بابویه، كمال‌الدین و تمام‌النعمهٔ، ج۲، ص۴۱۱؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج۵۱، ص۷۳.

۳. مجلسی، همان، ج۳۷، صص۲۱۳ ـ ۲۱۱.

۴. حر عاملی، محمدبن حسن، إثبات الهداهٔ، ج۳، ص۷۰۰؛ صافی گلپایگانی، لطف‌الله، منتخب‌الأثر، ص۳۱۲.

۵. الغیبهٔ، ص۱۱۳؛ صدوق، محمدبن علی‌بن بابویه، امالی، ص۳۸۴؛ حر عاملی، همان، ص۳۱۲.

۶. ابن ابی‌الحدید، ج۷، ص۶۴.

۷. نهج‌البلاغه، نامهٔ ۴۵۶.

۸. حر عاملی، همان، ج۴۳، ص۳۰۴؛ أربیلی، كشف‌النعمهٔ، ج۱، ص۵۲؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۵۵۲.

۹. مجلسی، همان، ج۲، ص۶۹۴؛ أربیلی، همان، ج۳، ص۲۷۱؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۴۷.

۱۰. یا مولای، شقی من خالفكم و سعد من أطاعكم.

۱۱. صدوق، همان، ج۲، ص۴۱۱؛ مجلسی، همان، ج۵۱، ص۷۳؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۴۸۲.

۱۲. عقد الدّرر، ص۳۸.

۱۳. مجلسی، همان، ج۵۱، ص۸۱؛ حیلهٔ الأبرار، ج۲، ص۷۱۶؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۴۷.

۱۴. مجلسی،‌ همان، ج۱۸، ص۳۴۱؛ صدوقی، همان، ص۵۰۴؛ صافی گلپایگانی، همان، ص۱۶۷.

۱۵. فرازی از زیارت جامعهٔ كبیره.

۱۶. نعمانی، الغیبه، ص۲۱۲؛ مجلسی، همان، ج۵۱. ص۱۱۵؛ حر عاملی، همان، ج۳، ص۵۳۷.