مشتری هم مقصر است

روی کاغذ، مشتری همه کاره است، سرمایه است، پشتوانه است، همیشه حق با اوست حتی منشوری به نام خود دارد، ولی این مشتری قدرتمند، در بازار ضعیف‌تر از تصویری است که برایش روی کاغذ …

روی کاغذ، مشتری همه کاره است، سرمایه است، پشتوانه است، همیشه حق با اوست حتی منشوری به نام خود دارد، ولی این مشتری قدرتمند، در بازار ضعیف‌تر از تصویری است که برایش روی کاغذ کشیده‌اند.

در این تصویر ایده‌آل، مشتری کسی است که حق دارد سوال کند و جواب قانع‌کننده بشنود، حق دارد از محصولی که می‌خرد اطلاعات کاملی به دست بیاورد، حق دارد بداند محصول مورد نظرش چه خدمات و ضمانت‌هایی دارد، حق دارد بدون این‌که تحت فشار باشد کالای مورد نظرش را انتخاب کند و از خدمات پیش، در حین و پس از فروش بهره ببرد.

طبق این منشور، مشتری کسی است که یک نهاد با صرف وقت و انرژی زیاد او را جذب می‌کند و اگر یک لحظه از او غافل بشود، او را از دست می‌دهد، پس ششدانگ حواس این نهاد باید به مشتری‌ها باشد و برای نگه داشتن آنها هرچه در چنته دارد، بیرون بریزد.

پس معلوم است ما تا چه اندازه با مفاد این منشور فاصله داریم، حتی می‌توانیم بگوییم تک‌تک ما به عنوان مشتری، بارها مورد ظلم واقع شده‌ایم چون معمولا نه برایمان حق سوال‌کردن قائل می‌شوند، نه اعتراضاتمان به نتیجه دلخواه می‌رسد و نه خدمات پس از فروش آن‌طور که بزرگنمایی‌اش می‌کنند، شامل حالمان می‌شود.

اگر مشتری به حق و حقوقش نمی‌رسد، شک نکنید مقصر اصلی، نهادی است که مشتری طرف حساب او قرار گرفته، همان نهادی که به هزار علت ریز و درشت حقوق مشتری را نادیده می‌گیرد یا رعایت این حقوق را در اولویت‌هایش قرار نمی‌دهد.

اما شک نکنید اگر در همیشه روی همین پاشنه می‌چرخد و مشتری اغلب، شاکی و ناراحت از یک معامله خارج می‌شود خودش نیز مقصر است. در علم اقتصاد، این قصور را این‌گونه توضیح می‌دهند که چون مشتری به عنوان مصرف‌کننده کالا، اغلب اطلاعات دقیقی درباره کالاهای بادوام ندارد ناخودآگاه به سمت خرید کالاهای بی‌کیفیت می‌رود و استقبالش از این کالاها به سودآور‌شدن تولید آنها و در نتیجه تداوم توزیع‌شان در بازار منجر می‌شود.

اقتصاددانان می‌گویند بهترین راه خارج‌کردن یک کالای بی‌کیفیت از بازار، نخریدن آن است، پس اگر هنوز کالاهای بی‌کیفیت آن هم بوفور در بازار یافت می‌شود شک نکنید که بیشتر تقصیرها به گردن ما مشتری‌ها​ست.

البته علت روی آوردن گروه زیادی از مردم به کالاهای نامرغوب، قدرت خرید پایین آنهاست که خواسته یا ناخواسته آنها را به سمت کالاهای بی‌کیفیت که ارزان بودنشان بی‌حکمت نیست، می‌کشد.

اما با این حال قدرت خرید پایین نمی‌تواند توجیه خوبی برای حمایت از کالاهای بی‌کیفیت باشد، چون این معامله‌ای است که بی‌شک مشتری، بازنده اول و آخر آن است.

آوید طالبیان‌