مرورگرهای وب در لینوکس

وب یکی از جذاب ترین و پراستفاده ترین بخش های اینترنت است, پس از تولد وب دنیا دچار تحولی باور نکردنی شد , شما با نوشتن آدرس یک سایت بلافاصله به دریایی از اطلاعات دست پیدا می کنید

● مقدمه ‏‏

وب یکی از جذاب‌ترین و پراستفاده‌ترین بخش‌های اینترنت است، پس از تولد وب دنیا دچار تحولی باور نکردنی شد ، شما با نوشتن آدرس یک سایت بلافاصله به دریایی از اطلاعات دست پیدا می‌کنید ، اطلاعاتی با دامنه‌ای وسیع از آخرین اخبار سیاسی و ورزشی تا روش‌های درست کردن کاردستی با چوب کبریت! البته هنوز در کشورما به دلایل متعددی وب نتوانسته جایگاه اصلی خود را بدست آورد که امیدواریم در آینده‌ این مشکلات نیز برطرف شود و ما نیز از تمام قدرت وب استفاده کنیم. ‏‮‭

‏‪‏‏‎‏در این مقاله قصد داریم شما را با مرورگرهای وب لینوکس آشنا کنیم. مدل وب یک مدل Client-Server است یعنی یک سرور اطلاعاتی را در خود جاداده و تعداد بسیاری کلاینت به این سرور متصل می‌شوند و از اطلاعات آن استفاده می‌کنند. بنابراین شما به یک برنامه یا کلاینت نیاز دارید تا بتوانید با سرورهای مختلف جهان ارتباط برقرار کنید. به این برنامه‌ی کلاینت مرورگر وب یا Web Browser گفته می‌شود. شما آدرس سایت را تایپ می‌کنید و مرورگر محتویات سایت را پس از طی چندین مرحله یافته و برای شما به نمایش می‌گذارد. ‭‏

‏‭‏‪‏‏با توجه به آنچه گفته شد مرورگرهای وب نقشی اساسی در این چرخه دارند ، درواقع عامل ارتباط شما با اطلاعات موجود در سایت‌ها و در وب همانا‏ مرورگر وب است پس باید در انتخاب رابط خود نهایت دقت را داشته باشید. شما روزانه حجم بسیاری متن را مطالعه می‌کنید بنابراین مرورگرتان باید در نمایش متن به خوبی عمل کند ، همواره استانداردهای وب درحال گسترش هستند پس یک مرورگر خوب باید همیشه از آخرین دست‌آوردهای روز پشتیبانی کند. خریدهای اینترنتی مدیریت پروژه‌ها مدیریت سایت‌ها و بسیاری از این قبیل فعالیت‌ها به امنیت بالایی نیاز دارند تا اطلاعات شما را به درستی و در صحت کامل تبادل کنند ، مرورگری که مشکلات امنیتی دارد می‌تواند بجای کمک به تسریع امور باعث آزردگی خاطر یا حتی ضررهای مالی بسیار شود. یک مرورگر خوب باید بتواندتمام اجزای تشکیل دهنده‌ی صفحات وب را کنترل کند و البته بسیار مهم است که در این زمینه حتما قابل تنظیم باشد.

با توجه به موارد یاد شده و پارامترهای دیگر ما قصد داریم تا مرورگرهای Epiphany ، Mozilla Firefox ،Konqueror و نیز Dillo را در این مقاله مورد بررسی قرار دهیم. البته در این مقاله به بررسی مرورگرهای متنی مانند Lynx یا W۳m که مرورگرهای مخصوص خط فرمان هستند نخواهیم پرداخت. نیز مرورگر Opera به دلیل غیر بازمتن بودنش موردبررسی قرار نمی‌گیرد هرچند که این مرورگر در برخی توزیع‌های گنو/لینوکس وجود دارد. مسلم است که مرورگر Internet Explorer نیز هیچ جایگاهی در این مقاله نخواهد داشت چرا که این نرم افزار با هیچ توزیع گنو/لینوکس پخش نمی‌شود و هیچ نسخه‌ی لینوکسی ندارد و مهم‌تر از همه یک برنامه‌ی غیر بازمتن است.(هرچندکه Freeware یا رایگان است!) ‭‏

●Konqueror مرورگری تنظیم پذیر ‏

‪‏‫‭‏‫ ‏Konqueror در حقیقت مدیرفایل محیط میزکار KDE است. این برنامه با استفاده از توابع و کتابخانه‌های KDE نوشته شده و در این محیط کار می‌کندو البته کانکرر علاوه بر این که مدیرفایل محیط KDE است یک مرورگر تمام عیار وب نیز می‌باشد. ما در این مقاله نسخه‌ی ۳.۲.۲ کانکرر را مورد بررسی قرار خواهیم داد. این برنامه از HTML نسخه‌ی ۴.۰۱ که زبان استاندارد صفحات وب است به خوبی پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این از CSS یا Cascading Style Sheets که برای زیبایی و خوانایی صفحات وب استفاده می‌شود نیز پشتیبانی می‌کند. البته با آن که موتور جدید KHTML از CSS نسخه‌ی ۲.۱ نیز پشتیبانی مانند با این حال در برخی از کدها و پارامترها کمی سخت گیر است و برخی صفات را نادیده می‌گیرد بنابراین ممکن است در نتایج گاهی تفاوت‌هایی با سایر مرورگرها دیده شود. یکی از زبان‌های برنامه نویسی وب Java Script می‌باشد که مرورگر کانکرر از این زبان به صورت توکار پشتیبانی می‌کند. از برنامه‌های ™ Java و نیز پلاگ‌ -این‌های برنامه ی ® Netscape برای اجرای® Fash و ®RealAudio نیز ®Real Video استفاده می‌کند. ‭

این مرورگر از موتور KHTML استفاده می‌کند که متعلق به KDE است. برای تنظیم می‌توانید از بخش Konqueror Settings اغلب تنظیمات را بنا به نیاز خود تغییر دهید ، در واقع کانکرر در میان برنامه‌های مورد بررسی در این مقاله می‌تواند تنظیم‌پذیرترین برنامه نام بگیرد. شما از منوها و نوار ابزار میتوانید تنظیماتتان را شروع کنید تا نحوه‌ی مدیریت گواهینامه‌های SSL. برای نمونه نوار ابزار را بر اساس سلیقه‌ی خود می‌توانید در قسمت بالا راست یا چپ صفحه قرار دهید. شما اختیار کامل برای مدیریت کوکی‌ها ، Java و Javascript دارید در واقع می‌توانید تصمیم بگیرید یک سایت از این تکنولوژی‌ها استفاده کند یا خیر .مدیریت Cache این برنامه بسیار آسان است و برای پاک کردن کافیست به بخش تنظیمات رجوع کنید. برای کنترل تاریخچه و نیز نوار آدرس نیز می‌توانید تنظیمات دلخواهتان را در بخش تنظیمات اعمال کنید. اگر روزانه فرم‌های زیادی را به صورت تکراری پر می‌کنید کانکر برنامه‌ای توکار برای ذخیره‌ی این فرم‌ها دارد که می‌توانید حداکثر تعداد ذخیره شونده را نیز شما تعیین کنید اگر هم از کامل کردن فرم‌ها توسط مرورگر ناراضی هستید می‌توانید این قابلیت را در بخش Web Behavior غیر فعال کنید. ‏‭

کانکرر علاوه بر این که یک Web Browser است یک FTP Client کامل است یعنی شما می‌توانید از طریق آن به کار با سرور FTP و دانلود فایل از سرورهای مختلف بپردازید.برای نمونه کافیست وارد کنید ftp://ftp.kde.org/pub/kde تا به سرور ftp این سایت KDE بروید . اگر برای ورود به نام کاربری نیاز دارید ویا می‌خواهید فایل‌های خود را آپلود کنید کافیست از شیوه‌ی ftp://username@server استفاده کنید.

از امکانات این برنامه Tab Browsing است که در اغلب برنامه‌های لینوکس یافت می‌شود وبرای لینوکس کارها چیز چندان جدیدی نیست ، البته برای کنترل رفتارهای این مدل نیز در بخش web behavior گزینه‌هایی وجود دارد. اگر می‌خواهید تب جدید در بخش پشت صحنه بازشود و مزاحم کارتان نشود می‌توانید از این بخش انتخاب کنیدش.

اگر در محل کار خود از Proxy Server استفاده می‌کنید می‌توانید به راحتی از بخش Proxy تنظیمات دلخواهتان را اعمال کنید. اگر هم نیازی به استفاده از پروکسی ندارید دراین بخش گزینه‌ی Connect To Internet Directly را انتخاب کنید.

همان‌طور که گفته شد این برنامه از CSS نیز پشتیبانی می‌کند از طریق بخش StyleSheets در پنجره‌ی تنظیمات می‌توانید نظارتی کامل بر این که چگونه با این شابلون‌ها رفتار شود داشته باشید. همچنین در بخشJava & JavaScript می‌توانید اجازه‌ی استفاده از Java و JavaScript را صادر یا لغو کنید. برای جاوا از آنجا که که اجرای اپلت‌های جاوا می‌تواند خطرات امنیتی به دنبال داشته باشد شما می‌توانید جاوا را برای تمام سایت‌ها غیرفعال کنید ودر صورتی که از صحت یک سایت اطمینان پیدا کردید آن را به لیست اضافه کنید تا فقط درباره‌ی این سایت‌ها اجازه‌ی اجرای برنامه‌های جاوا داده شود.

جاوا اسکریپت نیز در این برنامه کاملا قابل تنظیم است شما می‌توانید جاوا اسکریپت را غیر فعال یا فعال نمایید. گاهی سایت‌ها برای تبلیغ در زمان ورود یک پنجره‌ی کوچک باز می‌کنند یا در هنگام خروج چندین سایت دیگر را برای شما به اجبار باز می‌کنند ، این خراب‌کاری‌ها همه زیر سر جاوا اسکریپت است ! اما همیشه این‌طور نیست بسیاری از مواقع جاوا اسکریپت برای خلق منوهای بسیار جذاب وب یا بازی‌های وبی یا حتی در پرکردن فرم‌های مهم استفاده می‌شود. حال تکلیف کاربر کدام است؟ این قابلیت را فعال کند یا از این کار صرف نظر کن؟! Konqueror این مشکل را حل کرده شما می‌توانید جاوا اسکریپت را فعال کنید و از بخش تنظیمات مربوط به Java Script تنظیم کنید که هیچ سایتی حق باز کردن پنجره‌ی جدید را ندارد یا حق تغییر سایز پنجره را ندارد .با این تغییرات دیگر از گزند برنامه‌های مزاحم در امان خواهید بود و از کار با برنامه‌های مفید جاوا اسکریپت نیز لذت خواهید برد.

اگر از ظاهر فونت‌های کانکرر نیز چندان راضی نیستید می‌توانید در بخش ظاهر یا فونت به تغییر فونت‌های استفاده شده بپردازید .این مرورگر از زبان‌های راست به چپ و bidirection یعنی عبری و عربی نیز پشتیبانی می‌کند و از آنجایی که از خط عربی برای نگارش زبان فارسی استفاده می‌شود بنابراین این مرورگر با زبان فارسی نیز مشکلی ندارد. در ضمن قابلیت انتخاب Encoding نیز در این برنامه به طور کامل موجود است و از Encodingهای ISO و ASCII و نیز یونی‌کد به خوبی پشتیبانی می‌کند.

یکی از مواردی که در این مرورگر قابل تنظیم است حالت Auto Refresh است که از منوی Tools می‌توان به آن دست‌پیدا کرد.شما یک مدت زمان مشخص را تعیین می‌کنید و مرورگر در این مدت به صورت خودکار Refresh می‌کند.برای نمونه هر ۳۰ ثانیه صفحه‌ی شما را به روز یا Refresh می‌کند. این قابلیت برای کسانی که ایمیل خودرا از طریق وب چک می‌کنند یا منتظر خبری در صفحه‌ای از وب هستند می‌تواند بسیار جذاب باشد.

کانکرر ابزارهای جانبی دیگری نیز دارد مانند HTML Validator یا Dom Tree که برای طراحان وب مناسب است در واقع می‌توانید از این ابزارها برای رفع اشکال صفحات طراحی شده‌ی خودتان استفاده کنید. البته اگر می‌خواهید از صحت HTML یک سایت نیز با خبر شوید این ابزاها ابزاری مناسب برای به دام انداختن افراد ناشی است ;) برای تشخیص صحت CSS و لینک‌های داده شده در صفحه نیز ابزارهای کافی در این برنامه وجود دارند.

اگر درسایتی که از آن استفاده می‌کنید از فونت‌های بسیار کوچک استفاده شده است یا فونت‌ها درشت هستند می‌توانید با استفاده از دکمه‌های ذره بین سایز فونت‌ها را کوچک‌تر یا بزرگتر کنید تا با سلیقه‌ی شما مطابقت داشته باشند.

نکته‌ی پایانی این بررسی درباره‌ی کانکرر میزان امنیت این برنامه است ، این برنامه ازلحاظ امنیت در جایگاه بسیار خوبی قرار دارد درواقع تا کنون شنیده نشده برای این برنامه ویروس یا کرمی نوشته شده باشد و اخبار مربوط به سوراخ‌های امنیتی به قدری کم شنیده می‌شود که می‌توان گفت این برنامه عاری از ضعف‌های بزرگ امنیتی است و در واقع اغلب ضعف‌ها به مسائل غیر امنیتی مربوط می‌شوند. این برنامه یک مدیر گواهی‌نامه‌‌های SSL دارد که می‌تواند گواهی‌نامه‌های SSL سایت‌های مختلف را مدیریت کند تا اگر از این گواهی‌نامه‌ها برای تصدیق هویت سایت‌ها استفاده می‌کنید بدون بروز مشکل به کارتان ادامه دهید. البته این برنامه در نسخه‌های جدید خود مانند نسخه‌ی حاضر از برنامه‌های جانبی KDE برای مدیریت کلمه‌های عبور سایت‌ها استفاده می‌کند. در واقع اگر شما نمی‌توانید تمام کلمات عبور را به خاطر بسپارید می‌توانید از این قابلیت استفاده کنید تا با هر بار ورورد به سایت مورد نظر برنامه به صورت خودکار محل مروبط به نام کاربری و رمز عبور را پر کند.البته این موضوع را نیز خاطر نشان کنم که این خود می‌تواند یک ریسک امنیتی باشد چرا که اگر شخص دیگری ازطریق کامپیوتر شما و با کاربر شما وارد سیستم شود می‌تواند به راحتی بدون وارد کردن رمز و شناسه‌ی کاربری از تمام اطلاعات و اسرار شما با خبر شود. پس قبل از پاسخ دادن به پرسش کانکرر برای ذخیره‌ی کلمه‌ی عبور کمی صبر و تامل کنید.

کاربر KDE هستید؟ اگر این طور است می‌توانید از تمام بوک مارک‌های موجود در محیط KDE در کانکرر نیز استفاده کنید. Konqueror به عنوان بخشی از محیط میزکار KDE است بنابراین با اجزای دیگر این محیط بسیار سازگار است .برای دیدن سورس صفحات می‌توانید از Text Viewer موجود در کانکرر استفاده کنید یا از برنامه‌های خارجی . این‌ به تنظیم شما بسته است. دانلود فایل‌ها مانند کپی کردن فایل از سرور به نقطه‌ای از دیسک سخت شماست !

---