وظیفه پزشک خانواده چیست

این روزها پروژه پزشک خانواده در بسیاری از نقاط ایران اجرایی شده است و مسوولان عزم خود را بر اجرای این نوع رویکرد در نظام سلامتی جزم کرده‌اند، اما وظیفه اصلی پزشک خانواده چیست؟
مراقبت‌های …

این روزها پروژه پزشک خانواده در بسیاری از نقاط ایران اجرایی شده است و مسوولان عزم خود را بر اجرای این نوع رویکرد در نظام سلامتی جزم کرده‌اند، اما وظیفه اصلی پزشک خانواده چیست؟

مراقبت‌های سلامتی پایه‌ای در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا سال‌هاست که اساس نظام درمان و پیشگیری را تشکیل می‌دهد.

به این ترتیب ‌مراکزی با حضور پزشک، پرستار، ماما و... در تمام نقاط ایجاد شده‌اند و هر یک از افراد جامعه، زیرگروه یکی از این مراکز هستند و تمامی امور مربوط به سلامتی و بیماری آنان در این مراکز و با مسوولیت پزشک آن مرکز انجام می‌شود.

هدف اصلی این است که وقتی فردی دچار کسالت یا بیماری می‌شود، دغدغه‌ای ‌جز همان بیماری نداشته باشد و با رساندن خود به این مراکز که در نزدیک‌ترین فاصله از محل زندگی او قرار دارد، تمامی امور مربوط به بیماری او یا در همان مرکز اولیه یا با تمهیدات کاملی در مراکز تخصصی‌تر انجام شود.

با یک مثال، تفاوت‌های اساسی این شکل سرویس‌دهی با نظام سلامتی فعلی خودمان را روشن‌تر بیان خواهم کرد.

فرض کنیم یک فرد امروز صبح که از خواب برمی‌خیزد، احساس سردرد شدید و تهوع بسیار شدیدی دارد. نخستین پرسش این است که به چه پزشکی باید مراجعه کند؟ چه‌زمانی؟ کجا؟ و این پزشک چه آزمایش‌ها و عکس‌های رادیولوژی خواهد خواست؟ چقدر هزینه دارد؟

جواب این پرسش‌ها در نظام سلامتی فعلی ما بسیار مشکل و عذاب‌آور است، ولی در نظام سلامتی بسیاری از کشورهای پیشرفته پاسخ این پرسش این است: شما همین الان به مرکز درمانی مربوط به خود و به تیم پزشکی خانواده خودتان مراجعه کنید و آنها تمام این مشکلات را برطرف خواهند کرد.

به این ترتیب، این فرد با مراجعه به مرکز سلامتی مربوط به خودش- که مکانش مشخص‌ و از صبح تا ‌شب باز است- براحتی به پزشک خانواده خود دسترسی خواهد داشت.

پزشک خانواده که تحصیلات تکمیلی یعنی تخصص مربوط به تشخیص اولیه تمام بیماری‌ها را گذرانده، بخوبی فرق یک‌سردرد شدید را که مربوط به تومور مغزی یا مننژیت است، از یک سردرد که مربوط به خستگی، بی‌خوابی یا هیجانات است می‌شناسد و اگر لازم باشد، آزمایش‌ها و عکس‌هایی را درخواست می‌کند و با آدرس و راهنمایی کامل شما را به آنجا می‌فرستد.

حال اگر تشخیص دهد که نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تر دارید، بسرعت شما را به یک متخصص اعصاب با نامه کامل و هماهنگی معرفی می‌کند و اگر شما قادر به پرداخت هزینه‌ها نباشید، خودش ترتیبی می‌دهد که از تخفیف کاملی نیز برخوردار شوید.

به این ترتیب روشن است که برای اجرای صحیح چنین نظامی عوامل‌زیادی لازم است که هفته آینده درباره آنها توضیح خواهیم داد.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی