پنجشنبه, ۲۰ دی, ۱۴۰۳ / 9 January, 2025
مجله ویستا

اسراف


اسراف

● اسراف از دیدگاه جهان بینی اسلام
از نظر جهان بینی اسلامی خدای خالق مالک حقیقی جهان هستی است و همه چیز و هرکس از آن اوست و انسان تنها آفریده مختار و مسئول خداست که خودش سرنوشت …

اسراف از دیدگاه جهان بینی اسلام

از نظر جهان بینی اسلامی خدای خالق مالک حقیقی جهان هستی است و همه چیز و هرکس از آن اوست و انسان تنها آفریده مختار و مسئول خداست که خودش سرنوشت خویش را با اختیار و انتخاب می سازد و در برابر جسم و طبیعت و هم نوعان خود مسئول است .

از سوی دیگر تنها انسان است که به افتخار عنوان : (ولقدکرمنا بنی آدم ; (و به تحقیق ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم .) رسیده و مدال شکوهمند « خلیفه اللهی » و جانشینی خدا را بر سینه زده است .

بنابر این باید فکر و ذکر و کار انسان بر محور « الله » باشد و طبق دستور و رضای مالک مطلق گام بردارد و نعمت های او را ـ در تولید و توزیع و مصرف ـ به سود خود و دیگران مصرف کند. در غیر این صورت اسراف نموده و به حدود خدا و حقوق مردم تجاوز کرده و به قطع و یقین گناه کار خواهد بود.

اسراف و سایر تکالیف

هدف اصلی اسلام ایجاد قسط و راهنمایی انسان به سوی خدا و سعادت جاوید است . با نگرشی کوتاه می توان دانست که مکتب آسمانی اسلام با توجه به ساختمان ویژه انسان برای تحقق عدالت اجتماعی تمام عوامل موثر و موجد آن را یادآوری و به انجام آن سفارش کرده و از تمام عواملی که مانع برقراری عدالت اجتماعی است نهی نموده ; تا جامعه با امکانات کافی بتواند مسیر عدالت را بپیماید. ولی ارگانیزم انسان به گونه ای است که اگر در یک مورد قانون شکنی کرد و از مرز عدل تجاوز نمود کم کم و با تکرار همان عمل قدرت جسارت و قانون شکنی را در ذهن خود نهادینه می کند تا حدی که اوج می گیرد و به تمام افکار و اعمالش سرایت می نماید و شخص را از صراط مستقیم خارج می کند و او را از انجام مسولیت های خویش باز می دارد تا جایی که انسان متجاوز و مسرف می شود; مگر این که به خود باز آید و با پشیمانی از راه به اشتباه رفته باز گردد.

بنابر این است که خداوند انسان شناس با توجه به این ویژگی بشر منطقه گناه و تجاوز از مرز عدالت را « منطقه ممنوعه » اعلام کرده و حتی از اقدام به کوچک ترین انحراف ها هم به شدت نهی نموده تا هرگز زمینه ای برای ارتکاب گناهان کبیره نباشد و روح تجاوز و عدالت شکنی در انسان نهادینه نشود و به جایی نرسد که نه تنها از تجاوز و اسراف ترسناک نشود; بلکه احساس لذت هم داشته باشد! (منبع : مشکل اسراف اثر مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ حسین ایرانی )