۱۰ راه حل برای ۱۱ سپتامبر

كارشناسان امنیتی, حقوقی و سیاسی از راهكار های ممانعت از تكرار حوادث تروریستی می گویند

نیویورك تایمز طی یك نظرخواهی و پرسمان از متخصصان رشته های مختلف، به جمع آوری راهكار های ممانعت از تكرار حوادث تروریستی پرداخته است. این نشریه دو سؤال ذیل را از كارشناسان و صاحبنظران مسایل امنیتی جویا شده است. پاسخ های افراد پس از آن آمده است:

۱) به چه دلیلتاكنون ایالات متحد آمریكا یك حمله تروریستی در مقیاس ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را یكبار دیگر تجربه نكرده است؟

۲) شما چه پیشنهادی برای ملت آمریكا دارید تا از طریق آن از حملات آتی تروریستی به وطنشان جلوگیری نمایند؟

●به مسلمانان امیدواری بدهید

توماس كین و لی همیلتون، روِسای كمیسیون حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر در كنگره آمریكا اولین و مهم ترین توصیه بلندمدت به سیاستمداران آمریكاییكه مستلزم بازبینی در سیاست خارجی آمریكا نیز هست، این است كه در درجه اول به هر شكل ممكن از دستیابی تروریست ها به سلاح های هسته ای جلوگیری كنند و در درجه دوم، نگذارند جوانان مسلمان سراسر جهان از روی ناامیدی به افراطی گری و بنیادگرایی روی بیاورند. هم اكنون بیشتر جوانان مسلمان به دلیل بیكاری و ناامیدی از دست دولت های خود به ستوه آمده اند. جنگ عراق و افغانستان نیز باعث شده تا آنان به شدت از سیاست خارجی آمریكا متنفر شوند. به همین دلیل، ضروری است كاخ سفید برای ایجاد فرصت در جهان اسلام از اصلاحات سیاسی و توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی جوانان مسلمان پشتیبانی نماید.

●نمیتوانیم ایدئولوژی را نابود كنیم

ملیسا بویل ماهله، افسر عملیاتی سابق سازمان سیا در خلال پنج سال گذشته اولین و اصلی ترین اولویت دولت آمریكا، تقویت بی سابقه نیرو های امنیتی و دفاعی خود و كشاندن جنگ به خانه تروریست ها بوده است. اما حالا نوبت آن رسیده كه از یك سو ایدئولوژی سازمان القاعده را بی اعتبار ساخته و از سوی دیگر، در نبرد با تروریزم یك راه حل غیرخشونت آمیز به مسلمانان ارایه دهیم. برای این كار لازم است ابتدا گله های واقعی مسلمانان را به رسمیت شناخته و به مواردی نظیر آبرومندی مسلمانان، عقب افتادگی اقتصادی، منازعات مرزی واتحاد، اهمیت بیشتری بدهیم. به علاوه، باید قبول كنیم كه سیاست فعلی ما می تواند به گسترش تروریزم بینجامد.

●جنگ با ترور برای استقرار صلح

جك گلداسمیت و اِدریان ورمول، استادان حقوق دانشگاه هاروارد حضور نظامی آمریكا در عراق و افغانستان و سیاست های تهاجمی كاخ سفید در خارج از مرز های این كشور، تا حد قابل ملاحظه ای تروریست ها را غافلگیر كرده وبه همراه حملات پیشگیرانه، علاوه بر نابودی بیشتر اردوگاه های نظامی تروریست ها، به دستگیری و كشته شدن بسیاری از رهبران آنها نیز منجر شده است. برخی ها معتقدند كه این قبیل اقدامات پیشگیرانه و تهاجمی باعث افزایش و پخش بذر تروریزم شده است، در حالی كه همین افراد هم اذعان دارند كه منفعل شدن در برابر تروریست ها موجبات جسورتر شدن آنها را فراهم می سازد كه برای نمونه می توان به پاسخ ضعیف آمریكا به حملات اولیه القاعده به پایگاه نظامیان آمریكا در الخبر عربستان و سفارتخانه های آمریكا در كشور های آفریقایی و همچنین حمله به ناو یواس اس كول اشاره كرد كه پیامد آن سازماندهی حملات ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ بود.

●ضرورت مبارزه یكپارچه با تروریست ها

مایكل شیهان، كمیسر سابق ضد ترور پلیس نیویورك یكی از مهم ترین اقدامات ضد تروریستی از زمان سقوط طالبان در افغانستان، همكاری نزدیك سازمان جاسوسی سیا با سرویس های امنیتی خارجی بوده است. همین اقدامات و تلاش های منسجم سازمان جاسوسی سیا با سرویس های امنیتی خارجی بود كه به دستگیری فعالان كلیدی القاعده نظیر خالد شیخ محمد، مغز متفكر حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ آمریكا و همبالی، طراح بمب گذاری های جزیره بالی اندونزی، و همچنین عبدالرحیم النشیری، برنامه ریز حمله به ناو یواس اس كول، منجر گردید. همین اقدامات باعث گردیده تا جنبش القاعده بعد از پنج سال از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر تنها موفق به سازماندهی دو حمله نه چندان مخرب مادرید و لندن شود كه نشان از موفقیت طرح همكاری دارد.

●طرح جرج بوش

فرانسیس تانزند، مشاور امنیتی كاخ سفید ترس و وحشت ناشی از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر باعث گردید تا پرزیدنت بوش روش و ابزار های مبارزه با تروریزم را از نو طراحی نماید. با روش جدید ما موفق شدیم همه چیز تروریست ها اعم از رهبری، وسایل ارتباطی، رفت و آمد، سلاح ها، سربازان و منابع مالی آنها را مورد حمله قرار دهیم. در واقع، با این اقدام بوش، جامعه اطلاعاتی، امنیتی و دفاعی آمریكا از نو ساماندهی شد و شكل جدید به خود گرفت و موانع همكاری میان سرویس های اطلاعاتی، امنیتی و دفاعی كشور از میان رفت. رییس جمهور همچنین با تاسیس اداره امنیت داخلی و اطمینان بخشی به پلیس فدرال )FBI( از طریق تصویب ماده قانون پاتریوت، مبنی بر اینكه این سازمان ابزار های لازم برای انجام ماموریت هایش را در اختیار داشته باشد، جنگ علیه تروریزم را در سطح داخلی نیز ساماندهی كرد.

●عراق چاره ساز نیست

یوشكا فشیر، وزیر امور خارجه سابق آلمان همه ما می دانیم كه تروریست ها برای انجام ترور های خود توجیهات اخلاقی خاصی دارند، اما پرسش اینجاست كه ما برای چه می جنگیم؟ واضح است كه ما برای ارزش هایمان كه همان آزادی، دمكراسی، حكومت قانون، صلح و تساوی هستند، می جنگیم. بنابراین در چنین حالتی، تاسیس زندان های گوانتانامو و ابوغریب و موقعیت فعلی عراق به هیچ وجه برای ما موفقیت محسوب نمی شوند. البته در مقابل چالش توتالیتری افراطی گری اسلامی، مجبور هستیم كه از ارزش هایمان دفاع كنیم، حتی اگر این كار ما را مجبور به استفاده از زور نماید.

●چیز هایی كه باعث رعب و وحشت می شوند

ویلیام گیبسون، رمان نویس آن چیزی كه امروز بیش از گذشته باعث ایجاد رعب و وحشت در ما می شود، انفجار های تروریستی ۱۱ سپتامبر نیستند، بلكه ترس ما از وقوع حادثه تروریستی بعدی است، زیرا معلوم نیست كه تروریست ها این بار از چه تاكتیكی استفاده خواهند كرد. بنابراین برای شناخت حمله بعدی باید تروریست ها را بشناسیم.

●جنگ بی پایان

رافی ران، مشاور امنیتی و مدیر سابق امنیت داخلی فرودگاه بن گوریون تل آویو چالشی كه چند سالی است بر ما تحمیل شده، یك چالش بلندمدت است و تنها داشتن یك سیستم امنیت داخلی كارآمد به ما اجازه می دهد تا از قدرت سیاسی لازم برای جلوگیری از حملات آتی تروریست ها برخوردار شویم. در چنین حالتی، بهتر است بیشتر بر روی ریسك های احتمالی تكیه شود. برای مثال، كاملاً ضروری است كه از طریق استفاده از تمام ملاك های موجود نظیر ظاهر، چهره و رفتار، مسافران پر ریسك خطوط هوایی شناسایی و مورد بازجویی قرار بگیرند. در هر حال، حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر و متعاقب آن حملات مادرید و لندن نشان داد كه تروریست ها قصد حمله به همه جا را دارند و هیچ كشوری از این پس در امان نخواهد بود.

●حملات مرگبار القاعده افزایش می یابد

كلارك اروین، سَربازرس اداره امنیت داخلی آمریكا و مؤلف كتاب “هدف باز” شواهد و قراین موجود نشان می دهند كه عوامل القاعده همیشه تلاش كرده اند تا در عملیات تروریستی خود حداكثر خسارات مالی و جانی را بر جای گذاشته و در این راه از هیچ جنایتی فروگذاری نكنند. واضح است كه هرچقدر مقیاس یك عملیات تروریستی بزرگ تر باشد، برای طرح ریزی عملیات آن به زمان بیشتری نیاز است و در همان حال، هزینه های تامین مالی آن بیشتر و عوامل اجرای عملیات باید زبده تر باشند. با توجه به چنین واقعیاتی ما باید بیشتر به تقویت اداره امنیت داخلی كشورمان بپردازیم، زیرا این سازمان جدیدالتاسیس نشان داده كه فعلاً برعكس همتای انگلیسی خود كه چندی پیش موفق گردید یكی از پیچیده ترین عملیات تروریستی در خطوط هوایی لندن را شناسایی و خنثی نماید، آمادگی لازم برای انجام چنین ماموریت های پیچیده و حساسی را ندارد.

●مسلمانان آمریكایی را همراه سازیم

جسیكا اِسترن، عضو سابق شورای امنیت ملی آمریكا برخی از استراتژیست های تروریزم نظیر ایمن الظواهری هشدار داده اند كه اگرچه حملات كوچك تروریستی به نوعی یك فرصت تمرینی برای آنها به شمار می رود، ولی در همان حال انتخاب نادرست زمان و مكان یك حمله تروریستی بزرگ با قربانی های زیاد می تواند از محبوبیت تروریست ها به شدت بكاهد. همین استراتژی در مورد تصمیم گیری های حساس در خصوص نحوه تعامل با مسلمانان در كشور های غربی نیز كاملاً صحت دارد، زیرا اگر دولت های غربی به ویژه آمریكا نوك پیكان حمله خود را اشتبا هاً به سوی مسلمانان بگیرند، در آن صورت با دست خود به گسترش تروریزم در خاك آمریكا و اروپا كمك كرده اند. بنابراین بهتر است به جای متهم كردن مسلمانان، آنان را با خودمان همراه سازیم تا از محبوبیت تروریست ها نیز به شدت كاسته شود.