احترام به حریم شخصی افراد

انسان‌ها ذاتاً دوست دارند قلمرویی خاص برای خود تعیین کنند ؛ جایی نه‌چندان فیزیکی اما امن، که هرگاه بخواهند، بتوانند در آنجا خلوتی با خود داشته باشند ؛ این نشان می‌دهد هر فردی …

انسان‌ها ذاتاً دوست دارند قلمرویی خاص برای خود تعیین کنند ؛ جایی نه‌چندان فیزیکی اما امن، که هرگاه بخواهند، بتوانند در آنجا خلوتی با خود داشته باشند ؛ این نشان می‌دهد هر فردی به فضایی شخصی نیاز دارد؛ فضایی که با مرزها و حدودی نامرئی جدا می‌شود اما در زندگی شلوغ و پر غوغای امروزی خوب است که بیشتر به این حدود و مرزهای لازم برای زندگی جمعی دقت کنیم و سردرگمی‌های خود را بهانه‌ای برای نادیده گرفتن این مهم ندانیم.

در این دوران، حریم خصوصی یکی از مصادیق حقوق شهروندی است و احترام گذاشتن به آن، یکی از اصول اولیه شهروندی. این حریم، خصوصی‌ترین بخش زندگی افراد است که باید توسط سایرین نیز درک شده و مورد احترام قرار گیرد. باید بدانیم که هیچ کس اجازه ورود به حریم شخصی دیگران را ندارد و تعرض به آن تخلف و قانون‌شکنی است.

البته محدوده این حریم برای افراد مختلف و در فرهنگ‌های گوناگون، متفاوت است. اما اصل قضیه همان است که بیان کردیم، تعرض به حریم خصوصی افراد ممنوع.

هر زمان که مساله ای برای فردی، خصوصی تلقی می‌شود به این معناست که آن فرد نسبت به آن موضوع حساس است و نمی‌خواهد دیگران در آن حیطه دخالتی داشته باشند. پس در حقیقت، بخشی از احترام به امور و مسائل شخصی افراد، به معنی استفاده مناسب و همچنین محافظت از اطلاعات آنها می‌باشد.

البته این حریم هم حد و مرزی دارد؛ برخی تصور می‌کنند که بعضی از قوانین، به نحوی حریم شخصی را محدود می‌کنند، به عنوان مثال می‌گویند قانون پرداخت مالیات به این معناست که در آمد افراد که مساله‌ای شخصی تلقی می‌شود، نیز باید مشخص باشد. باید همه ما به حد و حدود این حریم هم توجه کنیم و تعریف درستی از مسائل شخصی داشته باشیم.

ولی در مواردی این حدود بیشتر تعیین‌شده هستند. به عنوان مثال در حریم اینترنت. در این حوزه، حریم خصوصی به این معناست که هر فرد در مورد اطلاعاتی که از او در اینترنت وجود دارد، مطلع باشد و بتواند سطح دسترسی افراد گوناگون به این اطلاعات را نیز مشخص کند.

البته با پیشرفت تکنولوژی و گسترده شدن روابط و ارتباطات، شیوه‌های حفاظت از حریم شخصی و نقض آن نیز دستخوش تغییراتی شده است. مثلاً موبایل و اینترنت همان قدر که در سهولت کارها مثمرثمر بوده‌اند، راه‌های جدیدی برای تعرض به حریم خصوصی افراد را نیز ایجاد کرده‌اند.

در حقیقت قابلیت جمع آوری و ارسال حجم انبوهی از اطلاعات که با فناوری‌های جدید به امری عادی تبدیل شده، در صورت نادیده گرفتن حقوق افراد می‌تواند مشکلاتی را فراهم سازد.

هیچ قانونی کلی در سراسر جهان برای حفظ حریم شخصی افراد وجود ندارد. در اعلامیه جهانی حقوق بشر این‌گونه بیان شده است که: هیچ‌کس نباید در معرض دخالت خودسرانه افراد در مورد مسائل شخصی، خانه و زندگی و مکاتبات خود قرار گیرد یا به شرافت و شهرت او لطمه‌ای وارد شود. در قانون اساسی و سایر قوانین ایران هم حقوق شهروندی و اجتماعی افراد محترم شمرده شده است.

با وجود تمام این موارد، افرادی هستند که قانون و حقوق دیگران را نادیده گرفته و بی‌توجه به مسائل اخلاقی، انسانی و اجتماعی مبادرت به پخش اطلاعات شخصی دیگران می‌کنند. این مساله در سراسر جهان یکی از مشکلات جدی عصر ارتباطات محسوب می‌شود و مختص به کشور خاصی نیست. در سایت‌های خارجی نیز به گله و شکایت از این مسأله برمی‌خوریم که در اینجا تنها به ۲ مورد اشاره می‌شود.

یکی از افرادی که به نحوی قربانی این مشکل شده، چنین می‌نویسد: با دیدن تصاویر خود در اینترنت احساس حقارت و رسوایی به من دست داده به طوری که زندگی اجتماعی‌ام فلج شده است.

دختر دیگری نیز بیان کرده است که فردی با تلفن همراه، عکس او را گرفته و سپس تصاویرش را به افراد مختلف نشان داده است. او همچنین تهدید شده که اگر به پلیس اطلاع دهد، تمام تصاویر او در سایت‌های مختلف پخش خواهد شد. دختر که درمانده و مستاصل شده بود نمی‌دانست باید چکار کند.

اینها تنها نمونه‌هایی از مشکلاتی است که در صورت عدم توجه و احترام به حریم خصوصی اشخاص ایجاد می‌شود و چه بسا مشکلات مهم‌تری نیز به بار آورد. پس خوب است که همیشه و در هر شرایطی حس احترام به حقوق سایر افراد را درنظر گرفته و به فرزندان‌مان نیز از همان دوران کودکی این نکته را بیاموزیم.

نکته آخر هم این که همه افراد باید حریم خصوصی خود را از دسترس دیگران و بویژه ناآشنایان و غریبه‌ها در امان نگه دارند؛ چرا که همیشه و در هر جامعه‌ای، هستند کسانی که هیچ‌گاه قانون و حریم خصوصی دیگران را پاس نمی‌دارند.

سایت Wikipedia.org

مترجم: نیلوفر اسعدی بیگی