پزشک، همراه لحظه‌های غم و اندوه

▪ رسانه‌ها باید فرهنگ‌سازی کنند
روز پزشک را به همه همکاران محترم تبریک می‌گویم. پزشکان افرادی هستند که در قسمت منفی زندگی انسان‌ها یعنی با خون، غم، غصه، مرگ و بیماری حضور …

رسانه‌ها باید فرهنگ‌سازی کنند

روز پزشک را به همه همکاران محترم تبریک می‌گویم. پزشکان افرادی هستند که در قسمت منفی زندگی انسان‌ها یعنی با خون، غم، غصه، مرگ و بیماری حضور دارند و نه در قسمت‌های مثبت زندگی، در نتیجه ما پزشکان همیشه مظلوم واقع می‌شویم. به این دلیل که وقتی بیماری از دست می‌رود، بستگان او، ما را عامل قسمت منفی زندگی خود می‌بینند...

در حالی که در سخت‌ترین لحظات که لحظه مرگ یک بیمار است این پزشکان هستند که حضور داشته و از این تلخی رنج بیشتری می‌برند. حال آنکه این مساله را اجتماع درک نمی‌کند. در مشاغل دیگر افراد می‌دانند که برنامه زندگی‌شان چیست و امروز چه کارهایی باید انجام شود، اما پزشکان صبح خود را با درد، تالم، شیون همراهان بیمار فوت شده و رنج و عذاب و درد بیماران آغاز می‌کنند و آهنگ و موزیک شغل ما، موزیک غم و اندوه است و در نتیجه طبیعی است که انسان‌هایی که وارد این مرحله و شغل می‌شوند باید خصوصیات خاصی داشته باشند. هر فردی قادر به انجام این کار نیست. افرادی که فکر می‌کنند اگر وارد حوزه پزشکی شوند، پولدار می‌شوند خیلی کم هستند. البته یک پزشک می‌تواند مرفه زندگی کند ولی باید بداند اگر اتفاقی برای هر کسی بیفتد این اتفاق در ضمیر ناخودآگاهش حک می‌شود. به عنوان مثال اگر بیمار بخش دیگری حالش بد شود یا کد بخورد، ممکن است در آن لحظه به من نوعی ارتباطی نداشته باشد اما در همان لحظه در ضمیر ناخودآگاهم حک شده و در رفتار و زندگی خصوصی من هر لحظه نهیب می‌زند. بنابراین این جمله درست نیست که بعضی از افراد می‌گویند: «پزشکان به این تلخی‌ها عادت می‌کنند». این چیزی است که اجتماع نمی‌داند و متاسفانه صدا و سیما و دیگر رسانه‌ها هم این مساله احساسی روانی پزشکان را درک نمی‌کنند و به اجتماع نمی‌قبولانند که شما وقتی بیمار هستی به پزشک مراجعه می‌کنی و نه وقتی که خوشحالی. برای همین قدما که اندیشمندتر از ما بودند و کمال عرفانی بیشتری داشتند، همیشه پزشک را در یک مقام بالاتر و والاتر قرار می‌دادند. در حدیث نبوی می‌خوانیم که: «علم‌الابدان و علم‌الادیان» در اینجا هم می‌بینیم که اول علم بدن‌ها آمده و بعد علم ادیان. این نشان می‌دهد که در پزشکی قداست خاصی وجود دارد که مردم به راحتی عزیزانشان را در اختیار آنها قرار می‌دهند تا معالجه و درمان شوند.

پزشکان ودغدغه‌ها

من روز پزشک را مجددا به همه همکاران و عزیزانی که همدیگر را درک می‌کنند، تبریک عرض می‌‌کنم و فرصت را مغتنم می‌شمارم تا کمی از دغدغه‌ها و مسایل پزشکان بگویم. اول اینکه اوضاع اقتصادی نقش زیادی در دغدغه پزشکان دارد. پزشکان باید بتوانند بیماران خود را به نحو احسن و با وسایل تشخیصی پیشرفته درمان کنند. وقتی امکانات کم باشد یا فقط در مراکز خاصی موجود باشد و سایرین از آن امکانات به دور باشند، این کار یا امکان‌پذیر نیست و یا هزینه‌های بالایی در پی دارد و متاسفانه مردم ما این توانایی اقتصادی را ندارند که از امکانات نوین بین‌المللی برخوردار شوند. بنابراین دغدغه پزشکان از دغدغه مردم جدا نیست.

ناراحتی مردم، ناراحتی ماست

ناراحتی مردم، ناراحتی ماست. مردم این مساله را درک نمی‌کنند که وقتی یک بیمار فوت می‌کند یا سلامتی خود را به دست می‌آورد، پزشک‌اش چه قدر متاثر و یا خوشحال می‌شود. برعکس مردم چنین احساسی نسبت به پزشکان ندارند و به محض اینکه دردشان برطرف شد، خیلی راحت پزشک‌شان را کنار می‌گذارند. بنابراین پیشنهاد من به رسانه‌ها این است که در این زمینه فرهنگ‌سازی کنند و پزشکان را به عنوان تاجر نشان ندهند. به نظر من وقتی بخواهند به یک پزشک فحش بدهند می‌گویند تاجر است اما وقتی از تجار صحبت می‌کنند، می‌گویند تجار محترم بازار. در گذشته این طور بود که پزشک را در فیلم‌ها درحال کمک به دیگران نشان می‌دادند اما امروزه برخوردهای پزشکان را در فیلم‌ها، تند و توهین‌آمیز نشان می‌دهند و این در جامعه منعکس می‌شود. مردم باید بدانند که گاهی اوقات پزشک تا یک حدی می‌تواند کمک کند. ما که نمی‌توانیم جلوی مرگ را بگیریم. شفا را هم خدا می‌دهد، ما فقط وسیله‌ای برای کمک به بیماران هستیم. توصیه‌ام به بزرگان حوزه پزشکی هم این است که کمتر در مسایل سیاسی غرق شوند و بیشتر به فکر پزشکان جوانی که فارغ‌التحصیل شده و بی‌کار هستند، باشند.

دکتر منوچهر قارونی/ استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران