یکشنبه, ۳۰ دی, ۱۴۰۳ / 19 January, 2025
مجله ویستا

اقدامات اساسی در فرآیند برنامه ریزی راهبردی


هدف از تهیه این مقاله آن است که اقدامات اساسی که برای تدوین برنامه ریزی راهبردی لازم است پیشنهاد گردد . ممکن است هر برنامه ریز با توجه به موقعیت و مقتضای کار خود روش خاصی را پیش …

هدف از تهیه این مقاله آن است که اقدامات اساسی که برای تدوین برنامه ریزی راهبردی لازم است پیشنهاد گردد . ممکن است هر برنامه ریز با توجه به موقعیت و مقتضای کار خود روش خاصی را پیش گیرد و لزوماً از این پیشنهاد بهره نگیرد .

مرحله اول :

آمادگـی

در این مرحله سازمان ابتدا باید میزان آمادگی اقدامات زیر را بعمل آورد :

۱. شناسایی مسایل ویژه ای که در فرآیند برنامه باید آنها را مد نظر داشت .

۲. مشخص کردن وظایف هرکس ؛

۳. تشکیل یک کمیته برنامه ریز؛

۴. تدوین تاریخچه سازمان ؛

۵. تعیین اطلاعاتی که باید برای کمک به تصمیم گیریها گردآوری شود .

پس از طی این اقدامات در پایان مرحله اول ، یک «برنامه کار» به دست می آید .

مرحله دوم :

تشریح رسالت و دیدگاههـا

تشریح رسالت سازمان نشان دهنده توجه به هدفمند بودن آن است و باید بیانگر نکات ذیل باشد :

۱- هدف : چرا سازمان وجود دارد و به دنبال چیست ؟

۲- فعالیت تجاری سازمان : روش اصلی و فعالیتی که برای حصول اهداف خود دارد ، کدام است ؟

۳- ارزشها : اصول و باورهایی که اعضای سازمان براساس آن برای حصول به اهداف دنبال می کنند کدام است ؟

به عبارت دیگر در این مرحله ضمن پاسخ به «چه» ، «چگونه» و «چرا» تصویری از وضعیت ایده آل سازمان نیز باید ارائه گردد .

مرحله سوم :

ارزیابی از وضعیت سازمان

پس از مشخص شدن اهداف یک سازمان ، لازم است وضعیت فعلی آن روشن شود . ارزیابی از موقعیت سازمان به مفهوم دستیابی به اطلاعات موجود درباره نقاط قوت و نقاط ضعف عملکرد سازمان است .

مرحله چهارم :

تدوین راهبردها اهداف و مقاصد سازمانی :

پس از شناسایی رسالت یک سازمان و مسایل مهم آن باید به دنبال راهبردها بود . راهبردها ، اهداف و مقاصد ممکن است از خواسته های فردی ، بحث های گروهی ، روشهای قراردادی تصمیم گیری و غیره به دست آیند ، ولی این رهبر است که در مورد مسایل حیاتی سازمان تصمیم می گیرد . گردآورندگان برنامه راهبردی نباید از بازگشت به مراحل پیشین و تجدید نظر براساس اطلاعات جدید هراس داشته باشند . در این مرحله طرحی کلی از تصمیم های راهبردی سازمان ، هدفهای بلند مدت و مقاصد ویژه آن به دست می آید .

مرحله پنجم :

کامل کردن برنامه نوشتاری

در این مرحله کلیه مراحل قبلی به صورت نوشتاری تدوین می گردد و به تصمیم گیرندگان سازمان ارائه می شود ، در این مرحله باید از نظر مشورتی کارکنان ارشد در مورد کاربردی بودن سند تهیه شده ، استفاده نمود .