خجالت و شرم

خجالت پیامد کمرویی است و هنگامی بروز می شود که شخص در جمعی حاضر شود البته شرم تا حدودی با خجالت فرق دارد اگر چه در بالا جزء معانی خجالت آورده شده است

معانی لغوی خجالت:

شرم ، شرمساری ، شرمندگی (طبق لغت نامه دهخدا).

و در اصطلاح یعنی وضعیت عدم آرامش در حضور جمع .

معانی لغوی شرم:

حیا ، انفعال ، آزرم ، عیب ، عار (طبق لغت نامه دهخدا) .

خجالت پیامد کمرویی است و هنگامی بروز می شود که شخص در جمعی حاضر شود . البته شرم تا حدودی با خجالت فرق دارد اگر چه در بالا جزء معانی خجالت آورده شده است . شرم همیشه بد نیست ، مومنان واقعی از انجام گناه در پیشگاه خدا شرم دارند ، ما از بیان بعضی از لغات شرم می کنیم و ...

شرم خدا آفرین بر دل او غالب است

شرم نکو خصلتی ست در ملک محتشم (منوچهری)

شرم از اثر عقل و دین است

دین نیست ترا گر ترا حیا نیست (ناصر خسرو)

خداوند رای و خداوند شرم

سخن گفتن خوب و آواز نرم (فردوسی)

از طرفی هرگاه شخص شرم نداشته باشد این می شود که شاعر می گوید:

کسی کش بود دیده از شرم پاک

ز هر زشت گفتن نیایدش باک

ز شرم ار با فرشته همنشینی

ز بی شرمی تو با دیوان قرینی (ناصر خسرو)

طبق اشعاری که در بالا آورده ام تا حدودی حد و مرز شرم و خجالت مشخص شده است مخصوصا شعر آخر ناصر خسرو که می گوید کسی که شرم دارد صفات او نیکوست و با فرشتگان همنشین است و کسی که بی شرم است چون صفات اخلاقی اش زشت است با دیوان همنشین است. اما در جامعه کنونی ما خجالت چیز خوبی نیست . چون خجالتی بودن با یک ناتوانی از کنار آمدن با زندگی اجتماعی و خانوادگی و حرفه ای مشخص می شود . و یک فرد با انطباق خویش در شرایطی که به نظرش خطرناک می آید عاجز می شود . فرد خجالتی از حضور داشتن در جمع وحشت دارد و همواره با دلایل گوناگون خود را از جمع کنار می کشد . فرد خجالتی همیشه از چیزی می ترسد و همین ترس باعث می شود تا نتواند در جمع حاضر شود

نشانه های خجالت

۱- تنگی نفس

۲- خشک شدن بزاق دهان

۳- سفت شدن عضلات بدن

۴- سرخ شدن یا رنگ پریدگی

حدیث ار کند با تو از شرم گردد

دو رخسار او چون گل ارغوانی (فرخی)

۵- خشم از خود

۶- تشدید ضربان قلب

۷- بی تصمیمی و افسردگی

۸- بریده بریده سخن گفتن

و ...

علت خجالت کشیدن:

۱- احساس حقارت

۲- عزت نفس پایین

۳- عدم انطباق خود با محیط

۴- احساس نا امنی و عدم اعتماد

۵- احساس خود کم بینی

۶- دلایل ژنتیکی و ارثی

روش های مقابله با خجالت:

۱-عقاید و باورهای غلط را تصحیح کنیم

۲- خود آگاهی، هنگامی که ما توانایی های خود را شناخته و تصویر خود واقع بینانه ای نسبت خود داشته باشیم نقاط قوت خود را شناخته و همچنین نقاط ضعف خود را می شناسیم و در جهت تقویت و جبران آنها می کوشیم

۳- نان به نرخ روز خوردن و در حال زندگی کردن ،

۴- تلقین به عنوان آخرین راه حل

مقاله از

حمید رضا هاشمی فرهود