شنبه, ۲۹ دی, ۱۴۰۳ / 18 January, 2025
مجله ویستا

روسیه هم بی وفایی کرد


روسیه هم بی وفایی کرد

الوعده وفا دیگر سیاست روس ها در قبال ایران نیست ضرباهنگ تشدید اختلاف میان ایران و همسایه شمالی بیست و چهار ساعت است که بالا گرفته است تهران از قریب به دو ماه پیش متحمل تحریم های بین المللی و یک جانبه از سوی اروپا و آمریکا شده است

الوعده وفا دیگر سیاست روس‌ها در قبال ایران نیست. ضرباهنگ تشدید اختلاف میان ایران و همسایه شمالی بیست و چهار ساعت است که بالا گرفته است. تهران از قریب به دو ماه پیش متحمل تحریم‌های بین‌المللی و یک‌جانبه از سوی اروپا و آمریکا شده است. برخی کشورهای آسیایی مانند ژاپن و کره‌شمالی هم به جرگه غربی‌ها پیوسته‌اند اما روسیه و چین در زمره کشورهایی بودند که شاید در شورای امنیت رای مثبت خود را علیه ایران و برای تصویب چهارمین قطعنامه علیه تهران به تصویب رساندند اما در حقیقت به دنبال جلب اعتماد غرب و البته همزمان در دست داشتن دست تهران بودند.

روس‌ها اما بیست و چهار ساعت است که به ساز آمریکا و اسرائیل رقصیدن را آغاز کرده‌اند. دمیتری مدودف رئیس‌جمهوری روسیه حکمی را با دستان خود امضا کرد که تنش با همسایه هم‌مرز جنوبی را برای مسکو به بار خواهد آورد. بر اساس این حکم تحویل موشک های اس سیصد به تهران که توافقنامه آن پیش از تصویب چهارمین قطعنامه علیه ایران به امضا طرفین رسیده بود، متوقف شد. ایران دیگر رنگ موشک‌های اس سیصد را نمی‌بیند و روس‌ها هم باز میزان شدید‌ترین انتقادها از سوی تهران خواهند شد. طرح فروش موشک‌های اس سیصد به تهران در شرایطی متوقف شد که از قریب به دوماه پیش روس‌ها برای تحویل آن به تهران ناز و کرشمه پردازی می‌کردند و البته تهران هم با توسل به زبان تهدید، هشدار داد که در شرایطی که روس‌ها به ساز دل واشنگتن برقصد تهران بی‌شک از این کشور درخواست غرامت خواهد کرد.

دسامبر سال ۲۰۰۵ میلادی بود که روسیه متعهد شد که حداقل ۵ سامانه دفاع موشکی زمین به هوای اس-۳۰۰ را در اختیار ایران قرار دهد. در حکمی که به امضای دمیتری مدودف رسیده است، تهران از این پس نمی‌تواند هیچ‌گونه تانک، جت‌های جنگنده، بالگردها، کشتی‌ها و سامانه‌های موشکی را از روسیه خریداری کند.

در شرایطی که محمود احمدی‌نژاد رئیس جمهوری ایران در نیویورک به سر می‌برد و تاکنون در تمامی گفتگوها با رسانه‌های خبری تاکید کرده است که تمامی فعالیتهای ایران در چهارچوب قوانین آژانس بوده است، روسیه تحریم تسلیحاتی ایران را کلید می‌زند. رئیس ستاد کل ارتش این کشور در گفتگو با خبرنگاران تاکید می‌کند که عدم تحویل این موشک‌ها به تهران در حقیقت در راستای تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده علیه این کشور است.

سامانه اس-۳۰۰ قادر به ردیابی و شلیک به هواپیماها، موشک‌های کروز و موشک‌های بالستیک در فاصله‌ای حدود ۱۴۴ کیلومتری و در ارتفاعی بالغ بر ۹۰ هزارپایی است.

روسیه در دوماه اخیر بیش از غرب بازی چماق و هویج را با ایران تجربه می‌کند. روس‌ها یک بار خبر همکاری با ایران در به پایان رساندن کار در نیروگاه بوشهر را منتشر می‌کنند و روز دیگر از قطع همکاری‌های تسلیحاتی با تهران خبر می‌دهند.

اسرائیل تا‌کنون بارها از روسیه خواسته بود که با عدم تحویل موشک‌های اس سیصد به تهران به تحریم‌های بین‌المللی ایران بپیوندد. روس‌ها تاکنون در برابر این درخواست تل‌آویو و واشنگتن مقاومت کرده بودند اما همزمان با حضور رهبران جهان در ایالات متحده به نظر می‌رسد که مسکو در مسیر تعامل بیشتر با رقیب روزهای جنگ سرد قرار گرفته است. روس‌ها هفته گذشته در برابر اصرارهای اسرائیل برای خودداری از ادامه همکاری‌های تسلیحاتی با سوریه هم ایستادگی کرده و تاکید کرده بودند که مسکو نمی‌تواند دائم به دغدغه‌های امنیتی تل‌آویو فکر کند. این بار اما ظاهرا روسیه همزمان با نزدیک شدن بی‌سابقه به مواضع آمریکا در منطقه آسیا، می‌تواند تهران و دوستی با همسایه جنوبی را قربانی لبخند همراهان در کاخ سفید کند.

معاون وزیر امور خارجه روسیه که در قالب تیم اعزام شده به نیویورک در خاک ایالات متحده به سر می‌برد در گفتگو با رسانه‌های خبری در خصوص تحریم تسلیحاتی ایران می‌گوید: همکاری‌های نظامی ما با تهران با وجود طرح توقف فروش موشک‌های اس سیصد به این کشور همچنان ادامه خواهد داشت.

سرگئی ریابکوف همزمان تاکید کرد که کشورش مایل به همکاری با غرب در بازگرداندن ایران بر سر میز مذاکرات پنج به اضافه یک و خارج کردن پرونده هسته‌ای تهران از بحران است. وی با تاکید بر ادامه اصرارها برای گفتگو با ایران با محوریت طرح تبادل سوخت گفت: نباید اجازه داد تا در روند دیدارهای به اصطلاح گروه وین با ایران در خصوص مسائل فنی مربوط به تبادل سوخت برای راکتور تحقیقاتی تهران وقفه‌ای ایجاد شود.

اکتبر سال ۲۰۰۹ میلادی در وین بود که نمایندگان کشورهای روسیه، آمریکا، فرانسه و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، طرحی را در خصوص استفاده از اورانیوم غنی سازی شده ایران برای غنی سازی مجدد در کشوری ثالث و بازگرداندن سوخت هسته‌ای تهیه شده از آن به منظور استفاد در راکتور تحقیقاتی تهران در اهداف پزشکی ارائه دادند.

حکمی که امضای دمیتری مدودف روسی را در پایین خود دارد تنها به ممنوعیت تجارت تسلیحاتی با تهران اشاره نمی‌کند و برخی محدودیت‌ها بر مسائل تجاری را هم شامل می‌شود. بر اساس این حکم، برخی عملیات‌های مالی روسیه با ایران مشمول تحریم می‌شود و چهره‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران نمی‌توانند به خاک روسیه وارد شوند. این تدابیر ارائه خدمات بیمه و بیمه مجدد را شامل می‌شود.

علاوه بر آن، این دستور هرگونه عملیات با فعالان و منابعی که در خاک روسیه قرار دادند و با برنامه هسته‌ای ایران ارتباط پیدا خواهند کرد را نیز ممنوع اعلام کرده است.

واشنگتن قریب به چند ماه است که برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران دست به ارائه مشوق به کشورهای آسیایی برای همراهی با غرب می زند، در این میان بسیاری از تحلیل‌گران اعتقاد دارند که تا زمانی که کشورهایی مانند چین، هند و روسیه دست زد به سینه برنامه‌های تجاری ایران نزنند، تحریم‌ها به ثمر نخواهد نشست. امضای حکم تحریم تسلیحاتی ایران از سوی مدودف، شادی آمریکایی ‌ها را برانگیخته است.

مایک همر سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا با صدور بیانیه‌ای در این خصوص می‌گوید: کاخ سفید از این دستور اجرایی که توسط رئیس‌جمهور دمیتری مدودف به امضا درآمده و انتقال تسلیحات به ایران از جمله انتقال موشک اس-۳۰۰ به ایران را ممنوع می‌کند، به شدت استقبال می‌کند.

این عضو شورای امنیت ملی ایالات متحده تاکید کرد که آمریکا و دیگر همراهانش در غرب به دنبال یافتن راهکاری مسالمت آمیز برای برون برد پرونده هسته‌ای ایران از بحران هستند.

نویسنده : سارا قاسمی